Por traballo ou por pracer, moitas persoas emprenden voos de dez horas ou máis, sobre todo, en época de vacacións. En case todos os casos, os síntomas tras a viaxe repítense: cansazo, turbidez, pesadez de cabeza, hinchazón das pernas e, en ocasións, molestias dixestivas. Ningún deles é agradable, pero todos pódense evitar e, neste aspecto, a alimentación é clave. Practicar os exercicios pertinentes cos brazos, as pernas ou o pescozo, pasear cada certo tempo polo corredor e o tipo de alimentos que tomamos antes e durante o traxecto pode previr e aliviar eses malestares ou, pola contra, acentualos. Neste artigo proponse consellos dietéticos para evitar as molestias habituais, apúntase como non é conveniente levar comida de casa e explícase por que a dixestión nun avión é diferente.
Avións e alimentación: consellos dietéticos para evitar as molestias habituais
Durante o voo, diminúe a mobilidade do tubo dixestivo e a secreción gástrica e prodúcese unha expansión dos gases, que explica a pesadez e a hinchazón
Antes de emprender o voo e durante o mesmo, debemos seguir unha alimentación liviá, fácil de dixerir e que nos proporcione suficiente hidratación para evitar a retención de líquidos, a pesadez e as molestias dixestivas, como a hinchazón abdominal ou os gases.
Retención de líquidos. Repercute na sensación de pesadez e de pernas inchadas e cansas. Canta máis auga bébase, con maior facilidade elimínanse os líquidos acumulados. Son máis adecuadas as augas sen gas e de baixa mineralización. Beber zumes de froitas ou de hortalizas (tomate), ademais de hidratar, provenos de potasio, que axuda a ouriñar máis. Pedir un té ou unha infusión despois do menú tamén é efectivo para ouriñar máis e non reter líquidos. Na medida do posible, convén non engadir máis sal ás comidas que se serven no avión. O sal ten sodio e este mineral retén líquidos e entorpece a circulación, o que empeora a pesadez e hinchazón das pernas.
Distensión abdominal, pesadez de estómago. Para previr a formación de gases e as malas dixestións, antes e durante o voo débese evitar comer demasiado, así como as comidas grasientas ou moi condimentadas. É aconsellable evitar tamén o consumo de verduras flatulentas, como alcachofas, pementos ou cebolas (en especial crúas), pepinos e verduras da familia das coles. A leituga tamén causa a molesta hinchazón abdominal, polo que se evitará tomala na cea se o voo é nocturno. As bebidas carbonatadas, con gas, proporcionan sensación de hinchazón e distensión abdominal, de maneira que se deben evitar na medida do posible. Se o problema da distensión abdominal é moi acusado e molesto, pódese comezar días antes a tomar, como preventivo, un complemento de probióticos (bifidobacterias e lactobacilus) para reforzar a flora intestinal e combater os gases. A mestura de varias plantas dixestivas e carminativas (favorece a expulsión de gases) en infusión (hinojo, anís, manzanilla, melisa e regaliz) pode ser un bo remedio para tomar en substitución do café, xa sexa de sobremesa ou entre horas.
Hipoglucemias e mareos. Son causa de debilidade, fatiga, mareos, turbidez da vista e mental, sudoración, náuseas e ansiedade debido á falta de glicosa, principal substrato enerxético do cerebro. Estes síntomas son posibles se levan moitas horas sen probar alimento ou tras picotear só alimentos e bebidas doces. Para non chegar a esta situación indesexable, é indispensable que as comidas inclúan hidratos de carbono complexos; un anaco de pan, un bocadillo, algo de arroz ou de pasta, uns colines ou uns sopapos de cereais… Se a pesar disto sucede, a maneira rápida e eficaz de resolvelo é tomar un alimento rico en azucres, como un sobre de azucre ou un zume. A continuación, unha vez que a persoa se repoña do malestar, convén completar a comida con algo máis substancioso, onde haxa mestura de azucres rápidos (froita, iogur) e hidratos complexos.
Comer comida propia no avión: un risco que se debe evitar
Nos voos transatlánticos ofrécense menús para os pasaxeiros que, aínda que non sempre reúnen os criterios de equilibrio nutricional ou de gustos e apetencias, si garanten a cuestión da seguridade alimentaria. É lóxico pensar que as compañías aéreas desaconsellen tanto á súa tripulación como á pasaxe levar a súa propia comida nos voos porque escapa aos seus estritos controis sanitarios. Con esta medida téntase evitar calquera risco engadido de toxiinfecciones alimentarias.
Con respecto aos membros da tripulación que teñen tarefas semellantes, tanto os tripulantes técnicos (pilotos) como os tripulantes de cabina de pasaxeiros, a norma xeral é que deben comer diferentes pratos para evitar posibles intoxicacións en masa. A metade da dotación das comidas é distinta, aínda que todos os menús reúnen os criterios de ser lixeiros, variados e nutritivos, tanto en tipo de alimentos (ensaladas, verduras, pasta, arroz…) como en preparacións culinarias, que evitan os rebozados, as frituras e os guisos moi grasos.
En cuestión de recomendacións alimentarias, unha norma estrita común en todas as aerolíneas é a ausencia total no consumo de bebidas alcohólicas por parte da tripulación, así como a recomendación de beber abundantes líquidos (en especial auga, infusións, tés ou zumes) e evitar as bebidas con gas polas molestias dixestivas que xeran.
O médico aeronáutico José María Pérez Xastre, membro da Sociedade Española de Medicamento Aeroespacial (SAME), advirte nunha publicación sobre os cambios fisiológicos que suceden no organismo cando se viaxa en avión a 10.000 metros de altura. Son cambios importantes, que requiren adecuar a alimentación. Os principais son: diminución da mobilidade do tubo dixestivo (polo que o baleirado do estómago é lento), redución da secreción gástrica e expansión dos gases intestinais.
A isto, que non é pouco, engádense as variacións na presión tras o despegamento. Estas provocan que o aire seco da cabina reseque o nariz e adorméntense ata un terzo das papilas gustativas. Ambos os factores entorpecen o olfacto e o gusto, polo que apenas se goza da comida.
