Pepinoak dohain dietetiko nabarmenak ditu, ur ugarikoak eta zuntz eta mineral gutxikoak, potasioa eta magnesioa esaterako. Pepinoa jatean, bi helburu lortzen dira: hidratatu egiten da (pisuaren %96 ura da) eta diuretiko natural gisa jokatzen du, diuresia edo gernua kanporatzen laguntzen baitu. Sukaldean, pepinoak erabilera asko ditu, batez ere gordinik, entsaladetan, zopa hotzetan, irabiakietan, betegarrietan edo saltsa leunetan. Elikagaien segurtasun eta higieneagatik, pepinoa kontsumitu aurretik, pieza osoa garbitu eta desinfektatu behar da azalarekin. Manipulatzaileak ere oinarrizko higiene-arau hauek bete behar ditu, eta eskuak urez eta xaboiz garbitu, edozein elikagai gordinekin lan egin aurretik.
Proposamen gozo eta arinak pepinoarekin
Pepinoak erostean, kolore berde distiratsuari erreparatuko diogu, orban horixkarik eta zurixkarik gabe. Txikienek zapore leunagoa dute, eta handienek, berriz, zapore mikatz samarra. Pepinoak jan aurretik zuritzea da ohikoena, baina txikienak eta azal mehe eta leuneko pepinoak azalarekin jan daitezke, garbitu eta ondo desinfektatu ondoren.
Pepinoa hobeto kontserbatzen da hozkailuan, eta izoztu ere egin daiteke, xerratan ebakita eta banakako errazioetan prestatuta, errazago desizozteko. Pepinoa garbi eta zurituta dagoenean, sukaldean erabil daiteke. Hauek dira proposamen zoragarriak:
Pepino-ogitartekoak zoparaino. Zopa hotz batekin, porruekin eta erremolatxarekin, edo gazpatxo batekin, laguntzea nahi badugu, non funtsezko osagaia izateaz gain, pepinoa laukitan moztea proposatzen dugu, picatosteak balira bezala. Kasu horretan, azken unean gehitzen zaizkio errezetari, oliba-olioarekin eta gatzarekin ondu ondoren. Haziak kentzeko (gazpatxoan, zopa hotzetan edo irabiakietan gogaikarriak izan daitezke), luzetarako ebakia emango diegu eta, koilaratxo batekin, hazien zatia erraz urratuko eta kenduko dugu.
Entsaladan, ziape-ukituarekin. Pepinoaren dohain osasungarriak aprobetxatzeko beste modu gozo bat da entsaladan bakarrik zerbitzatzea. Ohikoena xerratan moztea da, eta osagai askorekin konbinatzea, hala nola, rabanitoekin, jogurt-saltsarekin edo entsaladan, ziape-ozpin-olioarekin, jogurt gaingabetuarekin, baratxuriarekin eta oliba-olio birjina estrarekin onduta.
Frutekin egindako nahasketa gozoa. Pepinoa, egitura kurruskari goxoa eta zapore berezi eta leuna dituenez, era askotara konbinatzen da. Nahasketa ausarta eta gozoa da, eta entsaladan zerbitzatu behar da, laranja eta sagarrarekin.
Pepino betea. Errezeta deigarri bat pepino betea prestatzea da. Horretarako, kontu handiz hustuko ditugu pepinoak, eta gehien gustatzen zaigun prestakinaz beteko ditugu: entsaladilla errusiarra atunarekin, itsas entsaladilla ganbekin, guakamolea… Betelan guztietan, pepinoaren haragia da osagaietako bat.
Pepino egosia, zergatik ez? Bero ukitu batek pepinoaren haragia bigundu egiten du, eta modu ez konbentzionalean probatzeko aukera ematen digu. Pepinoak egosi beharrean, galdarraztatu egin behar dira, hau da, lapiko batean sartu, gatzez irakiten dagoen urarekin 5 minutuz. Ondoren, xukatu eta jateko prest daude, maionesa leun batekin edo ozpinetan ondutako jogurt-saltsa batekin onduta.
Elikagai gordinak prestatzeko segurtasunak bi ardatz nagusi ditu: barazkiak garbitu eta desinfektatzea eta fruta zuritzea (garbiketa bakarrik onartzen badu ere). Lur hondakinak, fitosanitarioak, ongarriak, bakterioak edo birusak, baita intsektuak ere, ezabatzea da helburua. Pepinoaren kasuan, arriskurik gabe jaten dela bermatzeko, garbitu eta desinfektatu egin behar da kontsumitu aurretik.
Behar bezala garbitzeko:
- Iturriko urarekin ondo garbitu. Pepinoak jaten ez den azala duen arren, pieza osorik dagoenean ere garbitzea komeni da, abiatu aurretik, prozesua askoz errazagoa delako eta patogenoak barnera pasatzea saihesten delako. Lurreko hondakin handiak edo larruazaleko zikinkeria kentzeko, eskuila berezi bat erabil daiteke, gero garbitu eta desinfektatu egiten dena. Gainera, edozein jaki erabili aurretik, eskuak ur eta xaboiz garbitzea komeni da.
