Elikagaiek eragindako alergiak dituzten haurren elikaduran, esnea, arrautza, arraina, lekaleak, fruitu lehorrak edo zenbait fruta dituzten elikagaiak edo horien eratorriak kendu beharko dira, hau da, haurraren erreakzio alergikoak eragiten dituzten elikagaiak.
Alergiaren agerpenak arinak edo larriak izan daitezke. Hori dela eta, ezinbestekoa da bai familia, bai haurra bizi den ingurunea, eta bereziki ikastetxeak, jakinaren gainean egotea zer esan nahi duen alergiak eta nola saihestu arrisku-egoerak.
Ikastetxean, haurrak eskolako jantokian behar duelako jan behar badu, ikastetxeetako gurasoek eta arduradunek ondoko aukerak baloratu beharko dituzte:1- Haurrak hozkailuan eraman behar du janaria etxetik, eta erdian berotu. 2- Ikastetxeak konpromisoa hartzen du haurrari janari berezia prestatzeko, behar bezala erantzuteko bitarteko eta baliabide nahikoak baititu.
Ikastetxeak erabakitzen duenean haurraren janaria prestatu behar duela, haurrak dieta errespetatzeko behar zorrotzaren berri izan beharko du; izan ere, elikagai alergenikoaren kantitate txiki bat jateak krisi edo shock anafilaktiko bat eragin dezake, eta horrek ospitaleratzea eskatzen du.
Erantzukizun handiko konpromisoa da, eta, horregatik, oso garrantzitsua da sukaldeko langileek jakitea zer den elikagaiekiko alergia, zer ondorio kliniko dituen eta zein diren osagai edo elikagai alergenikoak.
Sukaldeko langileek jakin behar dute:
* Kontu handiz irakurri eta ondo interpretatu elikagaien etiketak.
* Arrisku handiko elikagaiak, saihestu beharreko osagaiak eta akatsak eragin ditzaketen osagaien eta elikagaien zerrendak (adibidez, animalia-proteinak. Ez du zehazten nondik datorren, eta esnea izan daiteke; kasu horretan, behi-esnearen proteinari alergia dion haur batek ez luke osagai hori duen produktua irentsi behar).
* Bere fabrikazio prozesuan osagai konposatuak dituzten elikagaiak ezagutzea, horien osagaiak ezagutzen ez badira.Adibidez: Animalia-gantzak (esne-gantza izan daiteke), margarinak (mistoak izan daitezke eta esnekiak ere izan ditzakete), saldak eta jadanik egindako beste osagai batzuk (gazta-aromak edo bestelako osagai alergenikoak izan ditzakete), etab.
* Gehigarriak, motak, erabilera, osaera, izena eta inplikazio alergikoa ezagutzea.
* Sukaldeko tresnak kontu handiz erabili, elikagai alergenikoak ez ukitzeko, eta mota horretako jakiak prestatzeko besteetatik bereizitako ontziak erabili behar direla. Ezin da paleta edo sardexka bera erabili aurretik arrautza ukitu duen xerra frijitzeko, haurrak arrautzari alergia badio…
* Kanporatzeko dietak ekar ditzakeen nutrizio-gabezia handiak. Hori saihesteko, elikagai alergenikoak eskaini eta antzeko nutrizio-balioa duten beste batzuekin ordezten saiatu beharko da. Adibidez: esnekiak (organismoarentzat kaltzio-iturri nagusia) sojaren deribatuekin ordezkatzea (soja-irabiakia, soja-postreak…), etab.
* Sukaldeko errezeta eta trikimailuak ezagutzea, alergenikoen ordezko produktuak erabiliz:
- Behi-esnearen proteinarekiko alergia: postreak, bexamela, flanak eta natillak, soja-edariarekin eta esnekirik gabe eginak.
- Arrautzari alergia: gozogintzako prestakin bereziak, arrautzarik gabeko tarta eta maionesak egiteko.
