Hummus du izena, baina ez da hala.
Europako Batasunean ez dago hummusaren osaera eta ezaugarriak definitzen dituen araurik, baina bai igurzteko landare-elikagaien barruan. FAOren (Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundea) Alimentarius Kodexak honela definitzen du: “Garbantzu lehorrak, garbituak, irakinak eta pureak soilik dituen prestakina da, eta horri beste osagai batzuk gehitu dakizkioke, hala nola espeziak edo limoia”. Beraz, ontzi honetako “hummus” hitzak barruan ez duen produktua aipatzen du, ez baitator bat arauetan halakotzat jotzen denarekin, ezta kontsumitzaileek modu herrikoian ezagutzen duten produktuarekin ere.
Zer da benetan produktu hau?
Zein snack motarekin gauden jakiteko, osagaien zerrendaren gainean begiratu behar da. Zerrenda horretan, saltzeko legezko izena agertzen da: albaka eta perrexil zaporeko aperitibo labekatua. Horrek esan nahi du irin-, ur- eta beste osagai batzuekin egina dagoela, eta horiek forma bereizgarriekin moldatzen direla (kasu honetan, makilatxoekin) eta labean sartzen direla.
Osagai nabarmenak, baina proportzio txikitan
Ontziaren aurrealdean, albaka, perrexila eta tipula askatzen dira. Osagai horiek helburu aromatikoekin erabiltzen direla esan daiteke, eta, beraz, ez da beharrezkoa haien kantitatea adieraztea, nahiz eta hitz eta marrazkiekin nabarmenduta egon. Hala ere, informazio hori ematen da: %0,5 tipula hauts, %0,2 albaka deshidratatu eta %0,15 perrexil deshidratatu. Proportzio horiek hain dira txikiak, ez baitute eraginik produktuaren nutrizio-balioan.
Zertan dago prestatua aperitibo hau?
- Arroz finduaren irina edukiaren erdia baino gehiago da. Kaloriak ematen ditu, baina ez elikagai interesgarriak.
- Ondoren, garbantzu-irina dator, produktuaren %26. Nutrizioaren ikuspegitik, konposaturik interesgarriena da, snack horrek duen zuntz eta proteina guztia ematen baitu.
- Elikagaiaren %15 ekilore-olio finduak osatzen du. Olio horrek ia koipe guztia ematen du, gantz-azido poliasegabez eta gantz ase kantitate txiki batez osatua.
- Gatza laugarren osagaia da pisuaren arabera, hau da, 1,8 g/100 g. Oso kopuru handia da: Osasun Ministerioak uste du elikagai batek gatz asko duela 1,25 g/100 g-tik gora. Patata frijitu tradizionalek ere gatz asko dute, baina produktu honek baino gutxiago (batez beste, 1,2 g/100 g).
- Bi azukre erantsi mota ere baditu: sakarosa (“azukrea”) eta destrosa. Portzentajea adierazten ez bada ere, badakigu kopuru txikitan daudela, osagaien zerrendan gatzaren atzetik agertzen direlako, eta, beraz, ez dira ekarpen esanguratsuak.
Osasungarriagoa da gehigarri artifizialik ez duelako?
Ontzian adierazten da produktuak ez duela kontserbatzailerik ez gehigarri artifizialik, nahiz eta jatorri naturalekoak ere ez dituen. Nolanahi ere, gehigarrien jatorria ez da elementu bereizlea: naturalak ez dira artifizialak baino osasungarriagoak edo seguruagoak. Kontsumitzaileari baliorik ematen ez dion erakargarri komertziala da. Europako Batasunean erabiltzen diren gehigarri guztiak Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA) ebaluatu eta produktu bakoitzerako dosi zehatzetan onartu ditu.
Palma-oliorik gabe
Erregulatu gabeko aipamena da, eta fabrikatzaileak bere produktua lehiakideetatik bereizteko erabiltzen du erakargarri gisa. Nabarmentzekoa da kontsumitzaileen artean ospe txarra duen osagairik ez dagoela. Kontua da palma-olioa ez dela gomendagarriena, batez ere olio askoz osasuntsuagoa dugun ingurunean, oliba-olioa kasu. Nolanahi ere, ultraprozesatuak berak saihestea da garrantzitsuena.
Nutrizio-scorearen balorazioa eta ondorioak
Irudia: Eroski Consumer
Balio energetiko handia duelako, gatz asko duelako eta gantz saturatu asko dituelako zigortzen da produktua.
Produktu ultraprozesatua da, eta nutrizio-balioak zertxobait hobetzen ditu, proteina, zuntz eta koipe aldetik, ohiko aperitiboekin alderatuta, hala nola patata frijituekin. Hala ere, antzeko energia-ekarpena egiten du, eta elikadura-dentsitatea txikia da (kilokaloria bakoitzeko ematen duen mantenugai-kantitatea). Prezioa patatena baino %85 handiagoa da. Noizean behin kontsumitzen den produktua da.
