Organismoak behar bezala funtziona dezan, gehienez ere 1,25 g gatz behar ditugu egunean. Hala ere, espainiar bakoitzak 6,30 g inguru kontsumitzen ditu egunero, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) gomendatutako 5 g baino gehixeago. Oro har, elikagai freskoetan dagoen gatza ez da 0,25 g-tik gorakoa izaten 100 gramoko, eta hori ez dator bat produktu prozesatuak dituztenekin, hala nola hanburgesa bat (2,75 g) edo bi saltxitxa egosi (1,6 g). Non ikus dezakegu informazio hori? Ontzien etiketatzean. Gatzari buruz ematen dituen datuak nola irakurri azalduko dizugu.
Nola jakin elikagaietako gatz kopurua
Elikagaietako gatz-edukia etiketatzeak nahasketa eragin dezake. Produktuaren nutrizio-osaeraren taulan agertzen dena eta aurrekoa bereizi behar ditugu.
Produktu baten ontzian ez da beti gatz-edukia agertzen, beheko argazkian bezala. Askotan, sodio-edukia bakarrik adierazten da produktuaren nutrizio-osaeraren taulan, bai 100 g bakoitzeko, bai errazio bakoitzeko. Zenbat gatz dagoen jakin nahi badugu, balio hori bider 2,5 besterik ez dugu egingo. Adibide horretan, produktuak 2 g gatz eta 1 g gatz izango lituzke errazio bakoitzeko.
Irudia: Eroski Consumer
Baina gatza modu bisualagoan eta sintetikoagoan ager daiteke produktu askoren aurreko etiketatzean: “gatz gutxikoa”, “sodiorik gabea”… Zer esan nahi dute gatzari buruzko adierazpen nutrizional horiek?
- Sodio/gatz gutxi. Antzeko beste produktu batekin alderatuta, %25 gatz gutxiago du.
- Sodio/gatz gutxi. Produktuak 100 g-ko 0,12 g sodio (edo gutxiago) du.
- Oso sodio/gatz gutxi. Produktuak 0,04 g sodio (edo gutxiago) du 100 g-ko.
- Sodiorik edo gatzik gabe. Produktuak 0,005 g sodio baino gutxiago du 100 g-ko.
- Sodiorik edo gatzik gabe. Ez zaio erantsi produktuari ez sodiorik, ez gatzik, ez eta sodioa edo gatza erantsita duen osagairik ere. Produktuak 0,12 g sodio baino gutxiago izan behar du 100 g-ko.
Eta, gainera, ontzi batzuek Nutr-Score etiketa ere badute (EROSKIren marka propioko produktuetan eta beste marka batzuetan ere agertzen da). Gatza kalkulatzeko, oso kontuan hartzen da.
