Eguberrietako organorik ahulenetakoa da urdaila. Baina, gainera, ahulenetako bat da. Gaixotasunetarako zuria da, hilabete baino gehiagoan dieta asko alda baitaiteke. Hori dela eta, oso garrantzitsua da osasuntsu mantentzea eta otordu ugariek eragiten dituzten albo-ondorioak saihestea, edo horiei aurre egitea. Egunero kopuru gomendagarria gainditzen ez bada ere, maiz gehitzen zaizkio ohiko menuari gozokiren bat edo beste. Urdail-hesteetako arazoak eragiten dituzten arrazoi nagusiak dira, batez ere, elikagai desegokiak kontsumitzea, organismoarekin bateraezinak direnak, gehiegizko kopuruak, azkar jatea, janari oparoak jatea eta edari edo elikagai narritagarriak hartzea, hala nola kafea, alkohola edo txokolatea.
Imagen: Fall River
Elikagaiak ongi digestatzen badira, organismoak behar dituen mantenugai guztiak xurgatzen dira eta odola kalitate onekoa da. Aldiz, digestio txarra eginez gero edo elikagai desegokiak kontsumituz gero, odolean toxinak sortzen dira, eta horrek eragina du ehunen garapenean eta beharrezko elikagaiak xurgatzea zailtzen du. Horren ondorioz, ehun ahulak sortzen dira, gaixotasunak edo ondoeza eragiten dituztenak.
Digestio txarra
Digestio-prozesua azkar egiteko diseinatuta dago, eta, hala, irensten diren elikagaien nutrizio-balio maximoa lortzeko. Digestioa motela denean, digeritzen ez diren elikagaiak hartzitu egin daitezke eta ondoeza gastrointestinalaren sintomak eragin, hala nola: erroak, sabeleko mina, goragalea, korrokadak edo errefluxua, besteak beste. Baina janari oparoak edo gehiegikeriak ez dira digestio txarraren arrazoi bakarra. Elikagaiak ez hartzitzeko, hainbat alderdi hartu behar dira kontuan:
Gehiegi jatea: zenbat eta elikagai gehiago kontsumitu, digestio-sistemak digestioa osatzeko aukera gutxiago ditu. Beti da hobea kantitate txikia eta maizago jatea.
Gaizki murtxikatzea: modu desegokian murtxikatzen denean, oso azkar jan dela esan nahi du, eta horrek esan nahi du digestioaren lehen pausoa ahoan hasten dela, murtxikatuz. Ondo egiten ez bada, elikagaiak gutxiago txikitzen dira urdailera, digestioa moteldu egiten da, eta, batzuetan, ez da amaitzen.
Ez edan jatorduetan: alde batetik, digestioa organismoan egiten da 37 °C-ko tenperaturan. Edari hotzak kontsumitzean, tenperaturen kontrastea gertatzen da, eta organismoak aurre egin behar dio. Horrek odol-zirkulazioa aldatzea eragiten du, digestioa atzeratu eta mukosa su har dezake. Bestalde, jatorduetan likido asko edateak digestioa eragiten duten entzimak eta azidoak dilui ditzake, eta horrek digestio-funtzioa kaltetzen du eta digestio-prozesua eteten du.
Oso berandu jatea: gauean, digestio-prozesuak moteldu egiten dira. Oso berandu jateak digestio-arazoak sortzen ditu.
Antsietate edo estres egoerak: gogo-aldartea jateko unean asaldatuta, hala nola, atsekabea, haserrea edo estresa, digestioari zuzenean eragiten dio, eta digestio-entzimek ez dute garaiz eragiten eta digestioa atzeratu egiten dute, osatzerik izan ez dadin.
Urdail osasuntsua
Digestio azkarrak urdail osasuntsua, bizitasun hobea eta elikagai guztien xurgapen egokia bermatzen ditu; azken batean, oreka perfektua da organismo osoan. Eguberrietako sintoma desatseginak saihesteko, aholku batzuk ematea komeni da:
- Digestio errazeko elikagaiak kontsumitu, gutxi ondu eta ondo murtxikatu, jaten amaitzeko presarik izan gabe.
- Utzi bost bat ordu janarien artean.
- Edan likido ugari ordu artean. Urak odoleko toxinak ezabatzen laguntzen du.
- Lasai jan. Ez komentatu arazoak otorduetan, nerbio-sistemak digestio-sistema zuzentzen baitu.
- Azukre eta karbohidrato gehiegi ez kontsumitzea.
- Jan ondoren digestio-infusioa hartu (kamamila, menda poleoa).
- Zentzumenetatik gidatzea, hau da, zerbait ondo ez dagoela nabaritzen bada, jateari uztea. Jateko gogorik ez badu, ez behartu, eta apetitu handia badu, astiro jan, lehenago asetzeko.
- Adituek diotenez, hobe da elikagai azidoak karbohidratoekin nahastea saihestea, azidoek digestio-entzimen ekintza zailtzen baitute.
- Jatordu bakoitzean proteinak sartzea komeni da, horrela azido klorhidrikoaren jariaketa suspertzen baita, hori baita digestioaren arduraduna.
- Jatean zuhurra izatea.
Digestio txarraren sintomak garatzen direnean, ez dago atzera bueltarik. Arindu besterik ezin da egin, eta saihestu behin eta berriz indigestioa egitea. Erremedio natural eta etxeko erremedio batzuek prozesu hori ahalik eta hobekien pasatzen laguntzen dute.
- Limoi baten zukua, ura eta sodio bikarbonatoa. Limoi baten zukua atera, ura eta bikarbonato-koilarakadatxo bat gehitu, nahastu eta edan.
- Berotu baso bat ur eta gehitu ezti koilarakada bat eta bi koilarakada sagardo ozpin, nahastu ondo eta edan.
- Hartu kamamila, kanela, ezkaia edo martorria.
- Edan baso bat ur sagar-ozpin koilarakada batekin, nahastu eta edan.
- Mihilu-haziak mastekatzea.
- Platano heldua jatea, urdaileko hantura arintzen duelako eta antiazido naturala delako.
