Patricia Bolaños arduraz arduratzen da elikatze-jokabidearen nahasteak (EJN) dituzten pertsonen elikadurari eta elikadurari dagokienez. Duela lau urtetik, Sevillako Dr. Jaúregui S.C.P. Jokabide Zientzien Institutuko dietista-nutrizionista da, esparru horretako erreferentzia-zentroa. Giza Nutrizioko eta Dietetikako diplomatura osatzeko, etengabeko prestakuntzako hainbat ikastaro egin ditu. Horien artean, Dietetika eta Nutrizio Masterra nabarmendu behar da, gaur egungo lanean espezializatzeko aukera eman diona. Azken aldian, kalitate zientifikoaren saria jaso du, Espainiako Dietista-Nutrizionisten Elkarteak (AEDN) emandako “Elikadura- eta dietetika-tratamendurako gida” ren egilekide gisa. Aintzatespen horri eta arlo horretan duen esperientziari esker, dietista-nutrizionista erreferentetzat har daiteke EJNn. Adituak dioenez, anorexia eta bulimia nerbiosoez gain, gazteen artean gero eta garrantzi handiagoa hartzen duen beste portaera anomalo bat ere bada: “ebriorexia”, zeina ohikoa baita nerabeen artean, astean zehar haien elikadura murrizten baitute, asteburuetan alkoholetik kaloria asko hartzeko.
Berriki egindako ikerketen arabera, nerabeek ez dute gosaltzen, ez dute ezer hartzen goiz erdian, ez eta askarian ere (opilak edo litxarreriak izan ezik); plater bakarra jaten dute hamaiketakoan, ogirik eta postrerik gabe, eta, afarian, janari azkarra (aurrez prestatuak, hestebeteak edo fruta pixka bat). Egoera hori aztertzeko Patricia Bolaños jaunari galdetzen zaionean, “arduragabekeria gisa” deskribatzen du, “elikadura-ohiturak haurtzaroan bereganatzen baitira, batez ere familian”. “EJNak prebenitzeko modu bat gurasoentzako nutrizio-hezkuntza da”, erantsi du. Hortik aurrera, seme-alabei transmititzen dizkieten elikadura-ohiturak garatzen dira, eta hezkuntza-lan horrek “ahalegin handia eskatzen du”, dio adituak.
Bolaños Etxeak zehatz-mehatz azaltzen du haur batek gosaltzeko funtsezkoa dela gurasoak jaikitzea; goiz erdian zerbait jan edo askaria jateko, funtsezkoa da haiek prestatzea; bi plater jan ahal izateko, etxean gehiago egostea beharrezkoa da; ogia eta fruta jan ahal izateko, elikagai horiek etxean eduki behar dira; modu egokian afaltzeko, eta ez janari lasterra, aurrez prestatutako jakiak, hestebeteak edo fruta bakarrik, gurasoak ere sartu behar dira.
Litxarreria edo opil industrialen kontsumoari dagokionez, “gurasoek erosten dituzte produktu horiek, etxean eztabaidarik izan ez dezaten, edo haurrei dirua ematen diete jolas-orduan edo eskolatik ateratzean eros ditzaten”, kritikatu du EJNko adituak. Horregatik ondorioztatzen du ikastetxeetako nutrizio-hezkuntza ez dela eraginkorra, prestatutako programetan gurasoak neurri handi batean kontuan hartzen ez badira. Familiak ondo jaten ikasten badu, haurra elikadura-ohitura egokiak hartzeko gai izango da. Heztea eta uzten uztea nahasten dituzten familiek maiz aurkitzen dute emaitza patologia gisa eta gure gizartean gero eta ohikoagoak diren beste arazo batzuekin.
