Krisiak okerrera egin eta langabezia-tasak gora egin duen urte baten aurrean, zergadunok inoiz baino hitzordu beharrezkoagoa dugu Ogasunarekin -apiriletik uztailera arte– diru-sarreren eta gastuen berri emateko, legearen arabera. Herritar batzuek zirriborroaren bidez egingo dute, beste batzuek zuzenean aurkeztuko dute Errenta Aitorpena eta beste batzuek ez dute hori egin beharrik izango. Baina denek jakin behar dute kanpaina honetan berrikuntzak etxeko hobekuntzarekin eta ohiko etxebizitzan inbertitzeagatiko kenkariarekin lotuta daudela.
Errenta-aitorpeneko berrikuntzak
Kanpaina honetako berrikuntza garrantzitsuenen artean dago ohiko etxebizitzan inbertitzeagatik egiten den kenkariaren berrezarpena, 2011ko urtarrilaren 1etik aurrerako ondorioekin eta zergadunaren zerga-oinarria edozein dela ere. Gainera, 9.015 eurotik 9.040 eurora igo da kenkariaren gehieneko oinarria etxebizitza erosi edo zaharberritzen denean eta etxebizitza kontuan gordailatzen diren kopuruetan, eta 12.080 eurora iristen da ezgaitasuna dela-eta ohiko etxebizitza egokitzeko obra eta instalazioen kasuan.
Etxebizitza hobetzeko obretan kenkariaren xedea zabaltzen da, dagoeneko ez baitago ohiko etxebizitzan egiten diren obretara mugatuta.
Etxebizitza hobetzeko obrei dagokienez ere aldaketak daude aurreko ekitaldiaren aldean. Kenkariaren xedea zabaldu da, dagoeneko ez baitago ohiko etxebizitzan egiten diren obretara mugatuta. Kenkaria egiteko zerga-oinarriaren urteko muga handitu egin da: 53.007 eurotik 71.007 eurora pasatu da, eta kenkariaren zenbatekoa %10etik %20ra igo da. Kenkariaren urteko gehieneko oinarria ere 4.000 eurotik 6.750 eurora igo da, eta etxebizitza bakoitzeko urte anitzeko muga 12.000 eurotik 20.000 eurora igo da. 2011ko maiatzaren 7tik aurrera egindako obrei eragiten die.
Data nagusiak
Apirilaren 10etik uztailaren 2ra, 2011ko Errenta Aitorpenaren zirriborroa eskuratu eta berretsi daiteke. Emaitza ordaintzekoa bada eta zergadunak bankuan helbideratu nahi badu, zirriborroa ekainaren 27an sinatu beharko du beranduenez.
Errenta aitorpena aurkezten badu eta ez zirriborroa, zergadunak maiatzaren 3tik uztailaren 2ra arteko epea du. Aurreko kasuan bezala, emaitza kontuan helbideratuta sartu behar bada, ekainaren 27ra arte izango du horretarako denbora.
Nork eska dezake zirriborroa?
Iturri hauetatik bakarrik datozen errentak jasotzen dituzten zergadunek lor dezakete:
Lanaren etekinak.
Higigarrien kapitalaren etekinak atxikipena edo konturako sarrera behar dutenak, baita Altxorraren Letren ondoriozkoak ere.
Higiezinen errentak egoztea, gehienez ere bi higiezin badira.
Ondare irabaziak atxikipena edo konturako sarrera behar dutenak, baita ohiko etxebizitza erosteko diru-laguntzak ere.
Gainerako kasuetan, Zerga Administrazioak Errenta Aitorpena egitea erraztu dezaketen datu fiskalak emanen dizkio zergadunari.
Nola lortu errentaren zirriborroa
Ogasunak zergadunen eskura jarriko ditu aitorpenaren zirriborroa edo datu fiskalak baliabide telematikoen bidez. Informazio hori https://www.agenciatributaria.gob.es helbidean eskuratu ahal izango da.
Zerga Agentziak posta arruntez bidaliko die zirriborroa edo datu fiskalak Internet bidez lortu ez dutenei
Zirriborroa edo datu fiskalak Internet bidez lortzeko erreferentzia-zenbakia jasotzeko, zergadunek IFZ, 2010eko ekitaldiari dagokion PFEZren aitorpeneko 620 laukiko zenbatekoa eta erreferentziako zenbakia SMS bidez jaso nahi duten telefono mugikorraren zenbakia jakinarazi beharko dituzte. Sinadura elektronikoa duten herritarrek ez dute 620 laukiko zenbatekoa sartu behar.
Maiatzaren 3tik aurrera, Zerga Agentziak posta arruntez bidaliko die zirriborroa edo datu fiskalak Internet bidez lortu ez dutenei, baldin eta 2010eko ekitaldiko aitorpenean eskatzen badute.
Aitortzetik salbuetsitako zergadunak
Ondoko iturrietatik bakarrik datozen errentak lortu dituzten zergadunak ez daude aitorpena egitera behartuta:
Lanaren etekin osoak: soldata, pentsioak edo langabezia-prestazioa, urtean 22.000 eurotik gorakoak ez badira, betiere ordaintzaile bakar batenak badira. Bi salbuespen daude:
- Bigarren ordaintzailearengandik edo hurrengoengandik jasotako kopuruak ez dira 1.500 euro baino gehiago izanen urtean.
Lanaren etekinak prestazio pasiboetatik baino ez datoz.
Bi kasu horietan, nahiz eta diru-sarrerak iturri batetik baino gehiagotatik heldu, 22.000 euroko muga aplikatzen da, zergadunak aitorpenetik salbuesten dituena.
Lanaren etekin osoak urtean 11.200 euro gehienez, ordaintzaile batenak baino gehiagorenak badira, bigarrenetik eta hurrengoetatik 1.500 euro baino gehiago lortu badira.
Kapital higigarriaren etekin osoak eta atxikipen edo konturako sarreraren menpeko ondare irabaziak, urtean 1.600 euro gehienez.
Higiezinen errentak Altxorraren Letren ondoriozko atxikipenik behar ez duten higigarrien kapitalaren etekin osoak eta babes ofizialeko etxebizitzak edo prezio tasatukoak erosteko diru-laguntzak, urtean gehienez ere 1.000 euro.
Halaber, ez dute aitorpena egin beharko lanaren, kapitalaren edo jarduera ekonomikoen etekin osoak, ondare-irabaziak, urtean 1.000 euroko mugarekin eta 500 eurotik beherako ondare-galerak lortzen dituztenek.
Aitortu behar dute, nahiz eta ez dauden behartuak
Desgrabazioa egin nahi badute, honako hauek aitortu beharko dituzte: etxebizitzan inbertitzeagatik, enpresa-aurrezkiaren kontuan, nazioarteko ezarpen bikoitzean edo ezgaitasuna duten pertsonen ondare babestuei ekarpenak egiten dizkieten pertsonek.
Halaber, pentsio planak, aurreikuspen plan aseguratuak edo gizarte aurreikuspeneko mutualitateak, enpresen gizarte aurreikuspeneko planak eta mendekotasun aseguruak kontratatu dituzten herritarrek ere kontratatuko dituzte, zerga-oinarria murrizten badute. Ogasunak beste kontzeptu batzuengatik itzultzeko eskubidea dutenek ere zirriborroa aurkeztu beharko lukete.
“Keinu txiki batekin, gauzak aldatu egiten dira”. Horrela dio kanpainako leloak, zergadunei “Gizarte helburuak” laukitxoa markatzera animatzen baititu. Sinbolo sinple horren arabera, zergadunaren zergen %0,7 GKEek egiten dituzten gizarte-programetara bideratzen da. Horregatik deitzen zaio “X solidarioa”. Ahulenei eta behartsuenei laguntzen dielako.
Hirugarren Sektoreko Plataforma buru duen kanpainaren bultzatzaileek gogorarazi dute ez duela kostu ekonomikorik; aitzitik, lauki hau markatzen duena zergadun aktibo solidario bihurtzen da. “Ez markatzea jarrera pasiboa hartzea da eta zure zergen zati hori Estatuak erabaki dezan uztea”.
Zalantzak argitzeko, erabiltzaileek informazio osoa dute kanpainaren web orrian, eta bertan azaltzen da zer den %0,7aren esleipena, zer esan nahi duen lauki hori markatzeak, ez egitearen ondorioak edo diru-sarreren erabilera. Azken esleipenengatik 262 milioi euro bildu ziren, 2010ean baino bost milioi gutxiago, diru-bilketa osoa eta zergadun kopurua murriztu zirelako. Zenbateko horrek bost milioi eta erdi pertsonari baino gehiagori egin zien mesede, eta 1.083 proiektu sozial eta ehunka proiektu abiarazi zituen Afrikako, Latinoamerikako eta Asiako herrialdeetan.
Aurten, krisi ekonomikoaren egungo esparruan, are garrantzitsuagoa da lauki hori markatzea. Izan ere, joan den urtean zergadunen %52,2k beren zergen zati bat gizarte-xedeetarako erabili zuten, baina %48k lauki hori hutsik utzi zuten edo Eliza Katolikoari dagokiona bakarrik markatu zuten, biak markatu badaitezke ere, aukera bakar bat ere baztertu gabe.
