Aparkalekuetan biribiltzeko debekuak, Kontsumitzaileen Babesa Hobetzeko Legeak ezarriak, ez du lortu erabiltzaileek gutxiago ordaintzea. Guztiz kontrakoa. Kontsumitzaileen eta Erabiltzaileen Erakundeak (OCU) egindako azterlan baten arabera, 48 minutuko eta hiru orduko egonaldietan tarifak %7 eta %15 igo dira, hurrenez hurren.
OCUko teknikariek 231 aparkaleku bisitatu zituzten Espainiako 27 hiritan. Horien %36k irregulartasunak egiten zituen fakturazioan, hala nola minutu batetik gorako blokeka kobratzea. “Oro har, gehiegikeria lehenengo multzoan dago: 32 aparkalekutan ordu erdi kobratzen dute gutxienez, eta 20 aparkalekutan, gutxieneko denbora ordu bat da”, dio erakundeak.
Aztertutako aparkalekuen %36k irregulartasunak zituen fakturazioan
Alacant, Bartzelona, Cáceres, Granada, Logroño, Murtzia, Oviedo, Iruñea eta Toledo izan ezik, OCUk bisitatu zituen aparkaleku espainiarren ia laurdenak -2007ko urrian – minutu bat baino gehiagoko blokeren bat fakturatzen du.
“Urrezko minutua” eta beste praktika batzuk
Biribiltzearen ondorioz jasotzen ez duten dirua berreskuratzeko beste praktika irregular bat sartzeko tarifa bat ezartzea da, egonaldiaren iraupenarekiko independentea. “Bisitatutako aparkalekuen %6k egiten du. Aplikatzen duten tarifa aldakorra da, bost zentimotik euro batera bitartekoa”, azaldu du OCUk.
Eta oraindik bada hirugarren abusu bat: “urrezko minutu” deritzona. “Tarifa-askatasunari eutsiz, aparkaleku batzuek prezio altuagoa kobratzen dute lehen minutuagatik”, esan du kontsumitzaileen erakundeak. Aztertutako aparkalekuen %10ek egiten du hori. “Urrezko minutuaren” kostua 20 zentimotik bi eurora bitartekoa da.
Bost minutuko egonaldietarako tarifak bakarrik murriztu dira
Lanak Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Babesa Hobetzeko Legea aplikatzearen emaitza baloratzen du, biribiltzea kentzea jasotzen duena. Bezeroei ematen zaizkien tarifei buruzko informazioa ere aztertzen du.
Azterlanean ikusi denez, aparkalekuen %46k gaizki kokatuta ditu tarifak. Horietako 60tan beharrezkoa da ordainketa-kabinara iristea, ikusteko; horrek erakusten du “kontsumitzailearen informazio-eskubidea ez dela batere errespetatzen”. “Zerbitzua kontratatu aurretik, erabiltzaileek erraz ikusteko moduan jaso behar dituzte prezioak, ordutegiak eta aparkalekuaren erabilera- eta funtzionamendu-arauak”, dio Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Babesa Hobetzeko Legeak.
Murrizketa mugatua
Txostenaren arabera, bost minutuko egonaldietarako tarifak bakarrik murriztu dira. “Egoera errealistago batean, 48 minutuko egonaldietan, gidariak legea baino %7 gehiago ordainduko du”. Hiru orduko iraupenerako, igoera batez beste %15ekoa da, baina hiri batzuetan %30etik gorakoa izan daiteke.
Ikerketak ondorioztatu du araudiak debekatutako praktikek dirautela, hala nola blokekako kobrantzak.
Ez dago alde nabarmenik titulartasun publikoko edo pribatuko aparkalekuetan aipatzen diren irregulartasunen artean. “Hori bai, pribatuak garestiagoak izan ohi dira, batez beste %24 garestiagoak 48 minutuko egonaldirako”.
OCUren ustez, legea bera bakarrik errotik kentzea lortu ez duenak ikuskapen zorrotzagoak egin beharko lituzke. Gainera, erakundeak erabiltzaileei jakinarazten die ekintza judizial bat aurkez dezaketela lana uzteagatik, atzemandako hiru abusuak ezabatzeko: blokeka kobratzea, “urrezko minutua” eta sarbidea kobratzea.
Halaber, egokitzat jotzen du Osasun eta Kontsumo Ministerioari legea aldatzeko eskatzea eta, eskumena duten administrazioekin batera, ikuskaritzak gehitzeko ekintza-plan bat sustatzea.
Espainiako 27 hiritan egin da azterketa: Alacant, Bartzelona, Bilbo, Cáceres, Cadiz, Kordoba, Granada, La Coruña, Kanaria Handiko Las Palmas, Logroño, Madril, Malaga, Murtzia, Oviedo, Palma de Mallorca, Iruñea, Salamanca, Donostia, Santander, Sevilla, Tarragona, Toledo, Valentzia, Oviedo,
