Sukurtsalak ditu, kontu-exekutiboak, eta bertan transakzioak egiten dira, baina ez da ohiko bankua. Truke-dirua ez da dirua, ordua baizik. Lanpara bat zintzilikatzeko hirurogei minutu, ikastetxeko haur bat hartzeko edo gona batean kremailera bat josteko balio bera dute. Jarduera bakoitzean ematen den denbora bakarrik da garrantzitsua. Horixe da denbora-bankuen filosofia, bazkideek zerbitzu batzuk eskaintzen dituzten eta, trukean, beste jarduera batzuk eskatzen dituzten erakundeak. Irabazi asmorik gabeko elkarte hauek harremanak izateko eta antolatzeko beste modu bat dira.
Ordu-taloitegi bat
Edozein pertsona izan daiteke denbora-banku bateko kide. Ez dio axola prestakuntzari edo adinari. Baldintza bakarra parte hartzeko eta trebetasunak trukatzeko nahia da. Bazkide berri bakoitzak izena emateko fitxa bat bete behar du, eta bertan komunitateari eskaini nahi dizkion zerbitzuak eta eska ditzakeen jarduerak zehaztu behar ditu. Zenbaki bat esleitzen zaio, ordu-taloitegi bat jasotzen du transakzioak egin ahal izateko, eta bazkide guztiek eskaintzen dituzten zerbitzuen zerrenda eta harremanetarako datuak bidaltzen zaizkio posta elektronikoaren bidez. Jardueraren bat eskatuz gero, bazkideak laguntza eman diezaiokeen pertsonari deituko dio, bitartekarien beharrik gabe.
Ezin da 20 ordu baino gehiagoko aldea metatu ematen den denboraren eta eskatzen diren zerbitzuen artean.
Zerbitzua jasotzen duenak txeke batekin ordaintzen du, eta han adierazten du zenbat denbora eman duen. Onuradunak ordu horiek izanen ditu beste zerbitzu bat eskatzeko, behar duenean. Bankuko Idazkaritzan trukeak idazteaz eta bazkideen denbora-kontu korrontearen saldoa eguneratzeaz arduratzen dira. Hiru hilean behin, kontu korrontearen egoera bidaltzen zaie parte-hartzaileei, truka daitezkeen zerbitzuen buletin eguneratuarekin batera, bazkide berrien arabera aldatzen dena. Idazkaritzak denbora-desorekak dituztenei abisatzen die, dela gehiegi eman ez dutelako, dela gutxi jaso dutelako. Printzipioz, ezin da 20 ordu baino gehiagoko aldea metatu ematen den denboraren eta eskatzen diren zerbitzuen artean. Banku batzuetan, pertsona batek hartze-kredituak erabili ez baditu, beste kide bati transferitu ahal izango dizkio.
Zer truka daiteke?
Denbora bankuetan zerbitzu asko eta askotarikoak trukatzen dira. Besteak beste, haurrak, ezgaitasuna duten pertsonak edo adinekoak zaintzea, eta etxeko lanak, brikolajea edo lorezaintza egitea. Ez du axola hainbat kidek zerbitzua partekatzea. Kasu horretan, ordutegi desberdina izatea nahi da, edozein bazkidek aukera bat baino gehiago izan ditzan. Elkarte horien gakoetako bat da jarduera guztiek balio bera dutela, pertsona baten beharrari erantzuten diotelako.
Trukatzen diren zerbitzuak haurrak zaintzea, etxeko lanak, brikolajea edo lorezaintza dira.
Kideek jasotzen dituzten jardueren zerrendan, gaika antolatuta, zerbitzu hauek nabarmentzen dira:
- Pertsonei laguntza ematea: haurrei eskolara laguntzea, ipuinak irakurtzea edo jolastea, adinekoak edo gaixoak zaintzea, medikuari laguntzea, zaharrei edo ezinduei liburuak irakurtzea, kudeaketak egitea.
- Gorputza eta osasuna zaintzea: masajeak ematea, gogoeta- edo erlaxazio-saio bat ematea, makillatzen, ilea mozten edo metxak ematen irakastea, irudi-aholkularitza.
- Etxeko lanak: erosketak egitea, janaria prestatzea, jostea, etxeko lan eta konponketa txikiak egitea, brikolajea, animaliak eta landareak zaintzea.
- Informatika: lanak ordenagailura pasatzea, aholkularitza informatikoa, ordenagailua erosteko eta instalatzeko laguntza.
- Zaletasunak: astrologia, idazkera edo puntu klaseak.
- Hizkuntzak: klaseak, itzulpenak, elkarrizketa.
- Prestakuntza: lanak egiteko laguntza, musika, pintura, marrazketa eta dekorazioa irakastea.
- Aholkularitza/Orientazioa: aseguruak, finantzak, aholkularitza abokatu edo psikologo gisa.
Elkarrekikotasunaren balioa
Sare berri horien helburu nagusia bazkideen arteko lankidetza, komunikazioa eta konfiantza sustatzea da.
Sare sozial berri horien helburu nagusia bazkideen arteko lankidetza, komunikazioa eta konfiantza sustatzea da; izan ere, egungo bizitza-erritmo estresagarria dela eta, bizilagunen arteko harremana galdu egin da. Gainera, denboraren bankuek karitatearen edo boluntarioen sektorearen ikuspegiak aldatu dituzte, elkarrekikotasunean, trebetasunen trukean oinarritzen direlako. Elkarte horiek parte-hartzea sustatzen dute, erabilgarritasun-sentsazioa indartzen dute, norberarengan konfiantza sustatzen dute eta pertsona ezgaituengan edo etorkinengan indarrak garatzen dituzte. Banku horietako batekoa denez, denbora eta trebetasunak ematen dituzte, eta mesede-truke horrek motibatu egiten ditu.
Bizi den herrian denbora bankurik dagoen jakiteko, udaletxera edo udal batzarrera jo daiteke. Espainian, banku horiek hainbat autonomia-erkidegotan daude banatuta, hala nola Katalunian, Euskal Herrian, Madrilgo Erkidegoan eta Murtzian.