Arrisku-prima 400 puntutik gorakoa izan da, eta kopuru horrek inbertitzaile partikularren kezka handia piztu du: Egokia al da testuinguru horretan Espainiako zor publikoan inbertitzea, ala kanpoan egotea komeni da, baita saltzea ere? Badirudi, zailtasunak zailtasun, Espainiako zorra segurua dela, eta inbertitzea edo ez inbertsioaren epeen, inbertitzailearen profilaren eta likidezia-beharren araberakoa dela. Partikularrentzat, egokiagoak dira Letrak (epe laburrekoak) bonuak edo betebeharrak baino (epe luzekoak). Badira aste batzuk arrisku-prima, zorraren finantzaketa, langabezia, kaleratzeak, hartzekodunen lehiaketak… izugarri igo direla. Eta egoera horretan, doikuntza fiskal egokia lortzeko eta hazkunderako Aurrekontu Orokorren irismenari buruzko zalantzek gure ekonomiak nazioarteko erakundeen erreskatea behar izateko aukera berreskuratu dute. Mesfidantzari buruzko frogarik nabarmenenetako bat Espainiako zorraren negoziazioan dago, baina badirudi ez dagoela kezkatzeko arrazoirik.
Zorra orain erosi?
Estatistikak frogatzen duenez, Burtsan, tentsio-uneek ematen dituzte aukerarik onenak aurrezkiak errentagarri bihurtzeko. Zorrari dagokionez, maximoa ere betetzen da. Hori dela eta, zenbait kudeatzailek uste dute une egokia dela Espainiako zor publikoa erosteko; izan ere, litekeena da epe laburrean egoera egonkortzea, tentsioa arintzea eta Espainiako Altxorrak eskaintzen dituen errentagarritasunak murriztea eta hurrengo jaulkipenak tasa baxuagoetara ateratzea.
Zailtasun ekonomikoak gorabehera, Espainiako zorra oraindik segurua da
Ziurgabetasun-une hauetan, aktiborik errentagarriena hamar urterako bonua da, bigarren mailako merkatuetan ia %6ko errentagarritasunarekin negoziatzen dena. Hori ez dator bat Alemaniako epe bereko bonuarekin (%1,7), frantsesarekin (%2,8) edo suitzarrarekin (ia ez du %0,7ko aurrezkirik ordaintzen). Datozen 10 urteetan %6ko interesa lortzea oso erakargarria da kontuan hartzen badugu diruaren tasa ofiziala Europan %1ekoa dela eta Espainiako inflazioa %1,9koa dela.
Inbertitzaile handiaren ikuspegitik (inbertsio- edo pentsio-funtsak edo erakunde handiak), epe luzeko zor publikoa erostea aukera bat da. Hala ere, partikularrentzat agian ez da hainbestekoa izango. Lehenik eta behin, merkatu primarioan (Altxor Publikoak enkanteak egiten dituenean) edo sekundarioan erostearen arteko aldea hartu behar da kontuan.
Inbertitzaile partikularrarentzat lehen mailako merkatuan erostea da egokiena, eragiketa askoz errazagoa eta merkeagoa baita. Lehen mailako merkatuko erosketa-komisioak baxuagoak dira. Hori eskuratzeko, aurreztaileak adi egon behar du Altxorraren enkante-egutegian, bere bitartekariari inbertitzeko asmoa jakinarazteko. Hurrengo bonuak eta obligazioak maiatzaren 3an eta 17an eta ekainaren 7an eta 21ean jarriko dira.
Bigarren mailako merkatuak jaulkitako tituluak erosteko edo inbertitzaileak zorroan dituenak saltzeko aukera ematen du. Hala ere, nahiko profesionalizatutako merkatua da, garestia eragiketa txikiak (aurreztaile txikienak), likidezia handirik ez dutenak. Horregatik guztiagatik, Espainiako zor publikoan interesa duten guztientzat, onena lehen merkatuan erostea da. mugaegunean egotea.
Epe laburreko edo luzeko zorra?
Epe luzeko zor publikoa da erakargarriena, errentagarritasunaren ikuspegitik. Azken enkanteetan, 10 urterako obligazioak %5,4, 15 urtekoak %6,1 eta 30 urtekoak %6 dira. Hala ere, sakrifizio gehien eskatzen duena da.
Benetan errentagarria izan dadin, inbertitzaileak mugaegunera arte iraun behar du, itzulketa eskatu gabe. Horrek esan nahi du inbertitu nahi den zorraren bizi-aldiko likidezia-beharren plangintza egin behar dela. Gainera, epe luzeko errenta finkoa da tasa ofizialen balizko igoeren edo jaitsieren gorabeherak gehien jasaten dituena; beraz, inbertitzaileak denbora baino lehen saldu behar badu, galera handiak izan ditzake aktiboen prezioak merkatuan jaitsi badira.
Epemugan mantentzen bada, oszilazioak edozein direla ere errenta finko horren bizi-epean merkatuetan gertatu badira, itundutako interesak bere horretan jarraituko du.
Horregatik, partikularrentzat gomendagarriagoa da epe laburreko zorretan inbertitzea (are gehiago likidezia oso preziatua den une hauetan). Kasu honetan, ordea, errentagarritasunak askoz apalagoak dira. Altxorraren Letrak azken enkantean jarri ziren urtebetean, %1,41ean, eta 18 hilabetera, %1,71n. Hurrengo kokapenak goragoko tipoekin egitea espero da. Bai Letretan, bai Bonu eta Obligazioetan, erakargarritasun nagusia Estatuaren ordainketa-bermea da, Espainiako Konstituzioan ere aintzatetsia.
Zorroan zor-tituluak dituzten inbertitzaileen kasuan, mugaegunean egotea da aukerarik onena. Sekundariora joateak esan nahi du eguneroko prezio-oszilazioak oso aldakorrak direla azken egunetan. Hasteko, errenta finkoko edozein titulu (zor subiranokoa nahiz pribatua) epemugan bermatutako errentagarritasuna baino ez du eskaintzen. Inbertitzaileak lehenago saltzea erabakitzen badu, bere aktiboen prezioak erori edo igo egin daitezke, zenbait alderdiren arabera, hala nola interes-tasen gorabeherak, hazkunde ekonomikoa edo inflazioa.
Azken hilabeteetan, Espainiako zorraren merkatuan prezioak jaitsi dira, batez ere epe luzeko aktiboetan. Hau da, titulu zaharrek gutxiago balio dute; beraz, ez litzateke komeni lehenago saltzea.
Erreskate batek zorraren gainean dituen ondorioak
Arrisku-prima eta Espainiarekiko mesfidantza handitu arren, aditu askok uste dute ez dela izango gure ekonomiaren erreskaterik. Hala, datozen asteetan edo hilabeteetan tentsioa arinduko dela eta Altxorrak finantziazio-maila baxuagoak hartuko dituela uste dute. Baina, zer gertatuko litzateke erreskatatuz gero?
Hasteko, ondorio negatiboak izango lirateke bai ekonomiarentzat, bai kontsumitzaile eta aurreztaileentzat. Kasu horretan, Estatuak ikusiko luke bere zorraren kostua are gehiago igoko litzatekeela (Grezian edo Portugalen gertatu den bezala), erreskateak berak agerian utziko bailuke ekonomia ez dela gai bere hartzekodunei ordaintzeko behar adina baliabide sortzeko. Erreskateak orain arte planteatutakoak baino murrizketa eta doikuntza-eskakizun gogorragoak martxan jarri beharko lituzke Estatuak.
Erreskate batek ekar lezakeen aukeretako bat Espainiako zorra berregituratzeko eskaera da, Grezian gertatu den bezala. Oso litekeena ez den egoera horretan, aurreztaile txikiek kita edo deskontuekin jasan lezakete egoera berezi hori beren aktiboen balorazioan.
Espainiara koloreak ateratzen dituzten datu batzuek (langabezia, BPGaren beherakada, industria-ekoizpena) gakoa ematen dute gure ekonomian konfiantza galtzearen inguruan, eta merkatuak zergatik eskatzen dion gehiago Espainiako zorrari.
- Espainiako langabezia-tasa euroguneko handiena da (%23,6koa, Alemaniakoa %5,7koa edo Frantziakoa %10ekoa).
- BPGaren azken datuek berretsi dute Espainia atzeraldian dagoela teknikoki, uzkurdura ekonomikoko bi hiruhileko jarraian metatu baititu, hazi beharrean.
- Horri guztiari gehitu behar zaio Estatuko Aurrekontu Orokorrak ekitaldi honetarako itundutako defizita (%5,3) eta 2013rako %3 betetzeko nahikoak izatearen mesfidantza. 2011. urtearen amaieran, Espainiako aurrekontu-defizita BPGaren %8ra iristen zen.
