Kreditu txartel bat baino gehiago erabiltzea: Irtenbidea ala arazoa?

Diru-zorroen eta diru-zorroen barrualdea edertzen duten kreditu-txartel ugari ez dira beti errentagarriak kontsumitzailearentzat, nahiz eta bankuarentzat eta enpresa igorlearentzat izan; izan ere, irabazi handiak lortzen dituzte beste sare batzuetako kutxazainetan dirua ateratzean, hainbat komisioren bidez, ordainketa atzeratuen bidez eta urteko kuota ordainduta. Enpresa horiek Espainiako erabiltzaileekin baino gehiago asebete daitezke, gure herrialdeko familia bakoitzeko txartelen batezbestekoa hiru zordunketa-txartel eta bi kreditu-txartel baitira. Erabiltzaile gehienek, gainera, ez dakite zer komisio ordaintzen dituzten eta zenbat txartel izateak zer gastu dakarzkien.

Europan txartel gehien dituen bigarren herrialdea da Espainia. Banku, Kutxa eta Aseguruen Erabiltzaileen Elkartearen (ADIKAE) datuen arabera, Espainian 75 milioi txartel daude zirkulazioan (43,5 milioi zor eta 31,5 milioi kreditu). 16 urtetik beheitiko biztanleak alde batera utzita, eta kontuan hartuta 60 eta 70 urte bitarteko biztanleen %54k bakarrik duela txartela, espainiar heldu bakoitzak, batez beste, 1,32 zordunketa-txartel eta kreditu-txartel ditu. Datu horiek pentsarazten digute txartel horiek guztiak benetan beharrezkoak diren ala ez. Baina, gaur egun txartelik gabe bizi daiteke? Erantzuna "ez" biribila da, Antonio Castelo Ladraren ustez behintzat, finantza-zerbitzuen administratzaile eta aholkularia baita. Hala ere, horiek alde batera utzi beharrik ez dagoen arren, "plastikozko" diruarekin zera egin behar da: txartel bakoitzari emango zaion egoera pertsonala, benetako beharrak eta azken erabilera aztertzea.

Zaila da gomendatutako txartel-kopuru maximo edo minimo batez hitz egitea; izan ere, txartel-kopuru hori aldatu egin daiteke erabiltzaile bakoitzaren kontsumo-jarraibideen edo beharren arabera, baina, oro har, kreditu-txartela "zordunketa bidezko zuzeneko ordainketa onartzen ez duten eragiketa edo erosketetarako" soilik da gomendagarria, finantza-adituek diotenez, hala nola Internet bidez txartelak erosi edo erreserbatzea, ibilgailuak alokatzea, hotel jakin batzuk erreserbatzea edo atzerrian aurreikusitako azken bidaiak (edozein kasutan). Zordunketa-txartela, ordea, erabilgarria da txartelarekin ordaintzeko, esku-dirurik ez baduzu eskura. Azken hori, gainera, Europako Batzordearen helburu bat da, txartelen erabilera erraztearen aldeko apustua egiten ari dena. Horretarako, SEPA (Europar Batasuneko ordainketa-eremu bakarra) izenekoa sortzen ari da. Horren bidez, txartelak euroguneko edozein herrialdetan erabili ahal izango dira, Espainian egiten diren baldintza eta kostu berekin.

Marrazten den panoramaren aurrean, zaila izango da txartelik ez izatea, baina garrantzitsuena, eta elkarte askok eskatzen dutena, arauak bidezkoak eta argiak izatea kostuei eta komisioei dagokienez. Eta ez da gastu txikiagoa, txartel askoren titular izateak nabarmen handitzen baitu urteko gastua. Batez beste, horiek edukitzeak esan nahi du urtean 15 euro ordaindu behar direla zordunketa-txarteletarako, eta 30 euro urtean (batez beste) kreditu-txartel bakoitzeko. Hau da, ia 100 euro ordaintzen dira urtean bi zordunketa-txartel eta bi kreditu-txartel izateagatik. Beraz, ez dirudi errentagarria denik txartel kopurua biderkatzea.

Baina guztiak ez datoz bat kontu horretan. Aditu batzuen ustez, txartel-aukera zabala izatea komeni da, eskaintzen dituzten abantailak aprobetxatu ahal izateko, baina txartelak behar bezala erabiliz eta une bakoitzean zein komeni den jakinda. Hala dio Daniel Sotok, vLex-en ordezkariak, uste du egokia dela pertsona askok txartel bat baino gehiago izatea: txartel nagusia, eguneroko gastu gehienak egiten dituena; bigarrena, larrialdietan, eta hirugarrena, gasolinaren gisako produktu batzuen ordainetan.

• Kreditu txartela: kreditu txartel bakar bat nahikoa litzateke pertsona bakoitzeko, baita bikote bakoitzeko ere. Mantentze-komisioen eta zorpetze-arriskuaren ondoriozko gastu asko (%20 UTBra irits daitekeen kreditu handiarekin) kreditu-txartel bat baino gehiago izateak ekar ditzakeen ondorioetako bi baino ez dira. Atzerrira joan eta sarri online erosten bada, txartel gehigarria izatea onuragarria izan daiteke.
• Zordunketa-txartela: normalean ez litzateke komeni zordunketa-txartel bat baino gehiago izatea. Erregela sinplea da, zenbat eta txartel gehiago izan, orduan eta zailagoa izango baita gastua eta kutxazaina erabiltzeko komisioena kontrolatzea. Bi kontu korronteren edo gehiagoren titularra izanez gero, komenigarria izan daiteke entitate bakoitzaren txartela edukitzea, horrek dakartzan mantentze kostuak aztertu ahala.
• Enpresa txartelak: pertsona bat konpainia edo sozietate baten jabea bada, bi txartel izatea komeni da: bata enpresarena eta bestea pertsonalarena. Gastu pertsonalak eta profesionalak ez nahasteko modurik errazena da. Enpresa-txartel baten kasuan, kontrol falta nabari bada, txartel horri gastu pertsonalak kargatzeko arriskua dago; abantaila, berriz, erosteko ahalmena izatea eta enpresaren gastuak pertsonalki finantzatu beharrik ez izatea da.
• Leialtze-txartelak: ostalaritza-kateek, gasolina-zerbitzuguneek eta bidaiarien garraio-konpainiek, bereziki, abantaila batzuk eskaintzen dituzte (opariak, puntuak eta deskontuak), baina ez da urrea errotzen duen guztia, sari hori lortzeko zenbait baldintza bete behar baitira, eta, batzuetan, oso zaila izan daiteke hori egin beharreko gastuaren aldean. Horregatik, edozein txartel behatu behar da, ia lupa baten kristalaren azpian; letra txikia arretaz irakurri behar da, izan ere, batzuek, txartela ematerakoan erraztasun eta doakotasunari esker, kreditu-txartel bat kontratatzeko aukera ematen dute.