Ustekabeko gainprodukzio batek limoiaren sektorea azken 20 urteetako krisi okerrenean jarri du. Murtziako Nekazaritza Sailaren arabera, udazkeneko euriteek eta turkiar lehiek 120.000 tona fruta baino gehiago utzi dituzte zuhaitzetan, neguko bilketak amaitu behar zuenean, eta irtenbide zaila izan du freskoko merkatuan. Bolumen hori eskualdeko urteko ekoizpenaren laurdena da ia.
Hala ere, egun horietan saltzeak dirua galtzea dakar. Limoi finaren kiloa, neguko barietatea, 6 eta 7 zentimo artean kotizatzen da (10 eta 12 pezeta artean), kiloko ekoizpen-kostua 10 eta 12 zentimo artean dagoenean (18 eta 20 pezeta artean).
Ekoizleen itxaropena, orain, soberakinak zuku- eta laburpen-lantegietan merkaturatzen ari da. Baina horiek diru gutxiago ere eskaintzen dute orain, limoiaren industria eraldatzeko Europar Batasuneko diru-laguntzen epea igaro baita.
Egoera hori kanpainarekin batera hasi zen, urrian. Argentinatik zetozen azken kargamentuen tanta-jarioak prezioak Murtziako ekoizleek nahi zuten mailara iristea eragotzi zuen, eta askok itxarotea erabaki zuten.
Turkiako debaluazioa
Handik gutxira, %300eko debaluazioa gertatu zen turkiar liran, eta, horri esker, herrialde horretako limoi-esportatzaileek Erkidegoko merkatuaren zati handi bat eskuratu zuten. Murtziarrek kanpoan kargamentuak jartzeko zuten zailtasunari aparteko klimatologia gehitu zitzaion. Alde batetik, ez zen izozterik izan eta, bestetik, udazkenean euri ugari egin zuen.
«Horrek %30eko hazkundea eragin zuen hasieran kalkulatutako edukieran. Saltzeko unerik egokiena espero zuten limoiak merkatuak onartzen dituen mugen gainetik gizendu ziren», azaldu du Ángel García Lidónek, Saileko Transferentzia Teknologikoko zuzendari nagusiak eta zitrikoetan Espainiako aditu handienetako batek.
Merkaturatu beharreko fruituak 80 gramokoak dira, eta azken asteetan 120 eta 130 gramoko pisuak hartu dituzte; ondorioz, freskoan ezin dira saldu.
Gaur egungo gainprodukzio-krisiaren aurrekari bat aurkitzeko, sailburuaren arabera, 1982ra jo behar da.
Turkiako lehia ia amaitu da, baina Argentinak hasi du uzta berria. Lehen bidalketak apirilaren amaieran iritsiko dira Europako portuetara.
Limon eta Pomeloko Lanbide arteko Elkarteak (Ailimpo) ez du bere kezka ezkutatzen, José Antonio García zuzendari nagusiak dioenez: «Argentina dibisak lortzeko irrikitan dago, eta limoi-salmenta da hori lortzeko modurik onenetako bat. Horri pisuaren debaluazioa gehitzen zaio, eta horri esker, esportatzaileek prezio lehiakorragoak eskaintzen dituzte. Egoera nahasia da, eta hurbil dagoenagatik kezkatuta gaude».
Saila baikorragoa da. «Krisietatik -dio Ángel García Lidón- irtenbiderik onenak ateratzen dira. Limoiaren kotizazioa orain hain txikia izateak argentinarrak Europara esportatzera behartuko ditu denboraldi batez, eta horrek Murtziako limoiaren presentzia berreskuratzea ahalbidetuko du».
Transferentzia Teknologikoko zuzendari nagusiaren ustez, sektoreak presaka jardun behar du limoiarentzako merkatu berriak aurkitzeko, kalitatearen eta hornidura jarraituaren aldeko apustua eginez.
«Limoi freskoaren kontsumoak goia jo du Europar Batasunean -india-, eta orain areagotzen duguna lehiakideen kontura izango da».
Oraingoz, erasoa irabazi da: Italia limoi-esportatzaile izatetik Murtziako kargamentuak masiboki erostera igaro da.
