Likideziarik ezak egoera larriagotu egin du zergak ordaintzeko unean, eta, beraz, krisi ekonomikoaren urte hauetan areagotu egin dira zergadunen zorrak Administrazioarekin. Hala, pertsona askok, nahi gabe, zorrak dituzte Zerga Agentziarekin, ezin dutelako egin behar dutenari aurre egin. Zer ondorio ditu Ogasunarekiko zorrak pilatzeak? Artikulu honek banan-banan banatzen ditu ez-ordaintze horien ondorioak.
Ogasunarekiko zorrak areagotu egin dira krisiaren ondorioz
Enplegu-zifrek hilean behin egiten dute hobera, eta martxoan 4.451.939 langabetu zeuden, Enplegu Ministerioak argitaratutako datuen arabera. Baina, hala ere, Espainiako etxe asko zorpetuta daude hainbat urtetan soldatak murriztu egin direlako, enpresa asko itxi direlako eta krisi ekonomikoa luzea delako. Horrek lagundu du pertsona askok zorrak pilatzea Ogasunarekin.
Kontuan hartu behar dira zorren ordainketen epemugak, atzerapenak eta bahiturak eragindako zigorrak saihesteko
Berankortasun-tasarik handiena Beza da, eta ondoren Sozietateen gaineko Zerga eta PFEZ. Horrek esan nahi du enpresak direla gehien atzeratzen direnak zergak ordaintzeko orduan, jarduera ekonomikoaren narriaduragatik.
Zerga baten ordainketan berandutzeak errekargu betearazleen aplikazioa arrazoitzea ekar dezake; beraz, gomendagarria da zorrak ordaintzeko mugaeguna kontuan hartzea, atzerapenengatiko zigorrik eta bahiturik ez izateko.
Zerga zorrak ez ordaintzearen ondorioak
Zerga-zorrak kobratzea Administrazioari esleitutako boterea da. Erakunde eta ordezkaritzetan kutxa zerbitzua betetzeko baimenduta daude finantza-erakundeak, eta kudeaketan erantzukizunik ez badute ere eta diru-bilketako organorik ez badute ere, zergak biltzeko orduan erakunde laguntzaile gisa jarduten dute. Zerga horien bilketa borondatezko epean edo epe exekutiboan egin daiteke. Hala ere, ordainketak epe horretan ordaintzen ez badira, Administrazioak zergadunaren ondasunak enbargatu ahal izango ditu zorra erabat ordaindu arte.
Zergak borondatezko epean ordaintzea.
2003ko abenduaren 17ko Zergei buruzko 58/2003 Lege Orokorraren 62. artikuluaren arabera, Administrazioak egindako likidazioak borondatezko epean ordaindu beharko dira:
Likidazioaren jakinarazpena hilaren 1etik 15era bitartean egiten bada, borondatezko epean ordaindu behar da, abisua jasotzen den egunetik hurrengo hilaren 20ra arte, edo, hori balioduna ez bada, hurrengo egun baliodunera arte.
Likidazioa hilaren 16tik hilaren azken egunera bitartean egiten bada, jakinarazpena jasotzen den egunetik hurrengo bigarren hilabeteko 5era arte ordaindu behar da, edo, hori balioduna ez bada, hurrengo egun baliodunera arte.
Jakinarazpen kolektiborako eta aldizkakoetarako zorrak, beren arauetan ezarritako epe zehatzik ez badute, irailaren 1etik azaroaren 20ra ordaindu behar dira, edo, hori balioduna ez bada, hurrengo egun baliodunera arte.
Efektu tinbratuen bidez ordaindu beharreko zorrak zerga-egitatea gauzatzen den unean ordainduko dira, berariazko araudian beste eperik ez badago.
Kanpo-merkataritzako eragiketetatik eratorritako zerga eta zerga zorrak beren araudian ezarritako epean ordaindu behar dira.
Zergak epe exekutiboan ordaintzea.
Zergadunak ez badu zorra borondatezko epean ordaintzen, epe exekutiboko diru-bilketa hasten da, Zergei buruzko Lege Orokorraren 161.1 artikuluaren arabera. Zerga-bilketa premiamendu bidez egiten da, premiamenduzko probidentzia baten bidez, eta horren bidez, Zergabilketako Erregelamendu Orokorraren 70. artikuluak dioenaren arabera, zordunaren ondarearen aurkako betearazpena agintzen duen Administrazioaren egintza da.
Epe horretan hiru errekargu-mota daude:
- Exekutiboa: %5eko errekargua da, eta borondatezko epean ordaindu ez den zorra ordaintzen denean aplikatzen da, premiamenduzko probidentzia jakinarazi aurretik.
Premiamendu murriztua: %10eko errekargu hori borondatezko epean ordaindu ez den zor osoa betetzen denean eta errekargua bera ordaintzen denean ezartzen da, Zerga Lege Orokorraren 62.5 artikuluan aurreikusitako epea premiamenduzko probidentziaren bidez jakinarazitako epe exekutiboan ordaintzeko.
Premiamendu arrunta
: %20ko errekargua aplikatuko da aurreko errekarguak ez datozenean, hau da, ordainketa epe exekutiboan ordaintzeko epea amaitu ondoren gertatzen denean.
Errekargu horiek bateraezinak dira elkarren artean, eta borondatezko epean ordaindu gabeko zor osoaren gainean kalkulatzen dira. Berandutza interesekin bateragarria den errekargu bakarra premiamenduzko errekargu arrunta da (%20).
Zordunaren ondasunak bahitzeko prozedura.
Premiamenduzko probidentzian ezarritako epea amaitzen bada zergadunak bere zerga zorra ordaintzen ez badu, ondasunak bahitzeko probidentzia bat ematen da, zor dituen zenbatekoak, premiamenduzko errekargua, interesak eta, hala badagokio, premiamenduzko prozeduraren kostuak kobratzeko.
Bahitura-prozesua Zergei buruzko Lege Orokorraren 131. artikuluak eta Zerga-bilketari buruzko Araudi Orokorraren 112. artikuluak arautzen dute, eta bertan zehazten dira bahitezinak diren ondasunak, enbargatzeko ondasunak eta bahiturak egiteko hurrenkera. Araudiaren arabera, ondasunen bahitura honako ordena honetan burutuko da:
Eskudirua edo kreditu-erakundeetan irekitako kontuak. Konturen bat pertsona bati baino gehiagori badagokio, zordunari dagokion zatia bakarrik enbargatuko da.
Ekitaldian edo epe laburrera (sei hilabete baino gutxiagora) egin daitezkeen kredituak, efektuak, baloreak eta eskubideak. Besterendu daitezke, behin betiko amortizazio-data gorabehera. Bigarren mailako merkatu ofizialen bidez egingo da salmenta, ahalik eta baldintzarik onenetan, eta zorraren zenbateko osoa estaltzen duen balore kopuru bat ulertu behar da.
Soldatak, lansariak eta pentsioak. Kontzeptu horiek zordunaren oinarrizko beharrak finantzatzeko dira. Prozedura Zibilaren Legearen 607. artikuluaren arabera, enbargaezina da Lanbidearteko Gutxieneko Soldata (LGS) gainditzen ez duen soldata, soldata, soldata, pentsioa, ordainsaria edo horien baliokidea.
Ondasun higiezinak. Ondasun higiezin bat bahitu ahal izateko, zordunaren jabetzakoa izan behar du. Zordunaren jabetzako ondasun bat, eskritura publikoaren arabera, erregistroan agertzen ez bada, ez aurkezteagatik, Ogasunak inskribatzeko eska dezake, eta ondoren, enbargatu. Hipoteka Erregelamenduaren 140. artikuluaren arabera, hasiera batean enbargoa eten egingo da eta bertan behera utziko da etenaldiaren oharra eta, geroago, jabetzat hartzen denari bere jabaria inskribatzeko eskatuko zaio eta, ukatuz gero, modu judizialean eskatu ahal izango da.
Interesak eta errentak. Bahitutakoa enpresa edo merkataritza-, industria- eta nekazaritza-jarduerek lortutako errentak badira, administratzaile edo kontu-hartzaile bat izenda daiteke. Bahitu nahi diren errentak Jabetza Intelektualaren Legeak babestutako obra baten ustiapen-eskubideei dagozkienean, soldatatzat hartuko dira.
Merkataritza edo industri establezimenduak. Diligentzia bat egingo da, bahitutako establezimendu bakoitzean dauden ondasun eta eskubide guztiak eta enbargatzen diren tresnak jasota daudela. Gainera, enbargoaren prebentziozko idatzoharra egin behar da Ondasun Higigarrien Erregistroan.
Bitxiak, metal bitxiak eta zaharkinak.
Ondasun higigarriak
. Automobil, kamioi, motozikleta, itsasontzi, aireontzi edo beste ibilgailu batzuen bahiturari buruzko Zerga-bilketari buruzko Araudi Orokorraren 92.4 artikuluak adierazten du bahitura zordunari jakinaraziko zaiola bost eguneko epean bilketa organoen esku jar dezan, bere dokumentazio eta giltzekin. Hala egiten ez badu, agintariei agindu beharko zaie ondasun horiek atzeman, gordailatu eta zigilatzeko.Epe luzera egin daitezkeen kredituak (sei hilabetetik gora). Bahitura bahitura diligentzia baten bidez bahituko da, Administrazioak ezagutzen dituen baloreak identifikatu eta zorraren zenbateko osoa estaliko duen balore kopuru bat barne.
Bahiezinak diren ondasunak Prozedura Zibilaren Legearen 605 eta 606. artikuluetan daude araututa.
Ezin dira enbargaezinak izan etxeko altzariak eta tresneria, ez eta zordunaren eta haren familiaren arropak ere, baldin eta, epaimahaiaren iritziz, zorduna eta haren mende dauden pertsonak ezinbestekotzat jotzen badira zordunaren eta haren mende dauden pertsonen artean, baldin eta zordunaren eta haren mende dauden pertsonen biziraupenari duintasunez erantzuteko modukoak badira.
Zordunaren lanbide, arte edo ofizioa gauzatzeko behar diren liburu eta tresnak enbargaezinak dira, baldin eta haien balioa ez bada erreklamatutako zorraren zenbatekoarekin proportzionala.
Bahitutako beste hartzekoak ondasun sakratuak dira, eta legez erregistratutako erlijioak gurtzeko erabiltzen direnak, legez enbargaezinak deklaratutako kopuruak eta Espainiak berretsitako Tratatuek bahitezinak deklaratutako ondasunak.