Liburuak, etxeko lanak, estudioa… eta barrea. Ikasgelan umorea kontuan hartu beharreko tresna da. Ongizate fisiko eta emozionala sortzen du barre egiteak, motibazioa eta ikasteko gogoa indartzen ditu. Barreak ikasgelan dituen eraginek errendimendu akademikoa hobetzen laguntzen dute. Kontua ez da algara besterik gabe egitea, baizik eta ikasle gazteenen errefortzu positiboan, helduaroan ikasteko ohitura batzuk sortzeko. Artikulu honetan azaltzen da nola.
Barrearen ondorioak ikasgelan
Barreak jarrera positiboak indartzen ditu. Barre egiten dugunean, ongizate-sentsazioa ematen duten endorfinak askatzen dira. Baina irribarre egiteak lagundu egiten dio hobekuntza horri. Horregatik, tentsioak kentzeko eta mina arintzeko erabiltzen da barrea. Ikasgelan ikasleen errendimendu akademikoa hobetzeko tresna da.
Barre egitean, ikasleak motibatuak sentitzen dira, prest daude eta azterketa errazten dute
Barre egitean, ikasleak motibatuak sentitzen dira, ikasteko gogoa eta ikasteko estimuluak. Hargailuak daude eta azterketa errazten dute. Kalkuluen arabera, haurrek egunean 300 aldiz egiten dute barre, helduek 30 baino gutxiago. Zalantzarik gabe, oso onuragarria da une hauetan liburuak gustatzea.
Era berean, ikasgelan sortzen den alaitasunak ikasleen arteko harremanak eta irakasleekiko lotura indartzen ditu. Elkarrekin barre egin eta handitu une hori partekatzen dutenen arteko konfiantza. Celia Rodríguez Ruiz pedagogoak eta psikologoak dio barreak indartu egiten dituela gizarte-trebetasunak eta kontzentrazioari laguntzen diola. “Erlaxatuta eta positiboak egoteak lagundu egiten digu eraginkortasunez erlazionatzen, eta kontzentrazioa eraginkorragoa da”.
Hala ere, ‘El uso del humor en la enseñanza:ELE’-ko irakasleen ikuspegi batek, Francisco Manuel Rivero Gonzálezek, adierazi du oraindik ere erresistentziak daudela ikasgelan, klasearen kontrola galtzeko beldurragatik, behar adina graziarik ez edukitzeagatik, umoreari ematen ez zaizkion eduki serioengatik edo norbait iraintzeko arduragatik.
Nola indartu barrea ikasgelan
Ikasgelan umoreak, batez ere adin goiztiarretan, helduaroan mantenduko diren ohitura batzuk sortzen eta sortzen laguntzen du. Germán Payok, “Educa desde el Humor” programako zuzendariak, azpimarratu du “umorea harremanetan jartzeko tresna dela”. Gaitasun horri “irakasle ona” izateak baino garrantzi handiagoa eman gabe, defendatzen du umorez irakasten duenak hobeto komunikatzen duela, ikasleekin erlazionatzen dela, motibatzen eta lotzen duela.
Ez da gehiegikerian erori behar, ikasleak irakaslearengandik joango liratekeelako. Oreka bilatu behar da. Eta hain da garrantzitsua, zenbait ikastetxek, Kanaria Handiko Las Palmasko Unibertsitateak esaterako, “Umorearen Gela” sortu dutela fenomeno hori ezagutu eta aztertzeko, eta hori sustatzen duten hainbat jarduera antolatzeaz gain.
Ikasgelan jolasa barrearen, une onen eta taldearen loturaren aliatua da. Germán Payok beste ideia batzuk gehitzen ditu umore ona indartzeko: “Klase aktiboak, parte hartzekoak, entretenigarriak ikaskuntza-jolasen bidez, azaltzen ditugun kontzeptuak erakusten dituzten gai serioak eta adibide dibertigarriak”. Irakasleen jarrera funtsezkoa da. Haiek ere etekina ateratzen diote barreari, estres-maila murriztean. Une egokian txiste bat, esaldi dibertigarria edo txantxa bat sartzea baliabide didaktikoa da, eta barrea osasungarria da.
“Aula Felices” programa Espainian eta Mexiko edo Kolonbian ezarri zen, eta psikologia positiboan oinarritzen da. 3 eta 18 urte bitarteko ikasleei zuzenduta dago, eta doan deskargatzen dute Interneten, edozein ikastetxek izan dezan umorea ikasgelan umorea sartzeko eta, aldi berean, autonomia, ekimena eta ikasten ikasteko.
Ez da kontu hutsa. Barrea ez da barrearen kontua. 2002an egindako esperimentu batean ikusi zen azterketa egin aurretik barre egitea hobe dela apunteak berrikustea baino. Behin proba hau eginda, “antsietate- eta tentsio-mailak murriztu eta sormena eta irudimena suspertu ziren”. Barreak, proba bat hasi aurretik, beldurra gainditzen eta ikasleak erlaxatzen laguntzen du.
