Europako Batzordeak Bruselan duen eraikineko Schuman aretoan, atzo sinatu zuten ITER proiektuko zazpi kideek -Europar Batasuna, Japonia, Estatu Batuak, Hego Korea, India, Errusia eta Txina- nazioarteko akordioa, Cadarachen, Frantziako hego-ekialdean, eraikiko den nazioarteko fusio-erreaktorea.
Proiektu honen helburua fusio esperimentaleko erreaktore handi bat eraikitzea da, itsasoko ura eta hidrogenoa erabiliz energia garbi eta segurua ekoizteko eta etorkizunean Europako energia-mendekotasun handia murrizteko. Aurrekaririk gabeko ekimena da, bai ikuspuntu zientifikotik bai nazioarteko lankidetza-mailaren ikuspuntutik.
Europako Batasunak kontsumitzen duen energiaren %50 inportatzen du orain, eta ehuneko hori %70eraino igo liteke 2030ean; beraz, fusio-erreaktorearekin egiten den ikerketak Europako energia-autonomia handitu lezake, Europako Batzordeko Ikerketa eta Energia Programaren zuzendari Pablo Fernández Ruizek azaldu zuenez. Erreaktorea eraikitzeko kostua, gutxi gorabehera, 4.570 milioi eurokoa izango dela kalkulatzen da, erreaktorea eraikitzen den hamar urteetan; aldiz, proiektuaren 20 urteko bizialdiko kostu operatiboak ere antzekoa izango dira. Horrek esan nahi du 30 urteko aurrekontu osoa 10.000 milioi eurokoa izango dela.
ITERren erreaktorea eguzkian eta izarretan gertatzen den erreakzio fisikoa erreproduzitzen saiatuko da. Abantaila hauek ditu, besteak beste: eskala handiko energia-iturriarekin lan egiten du, eta lehengai ugari du, eta edozein lekutan lor daiteke. Gainera, eragin txikiagoa izango luke ingurumenean, ez baitu co2-emisiorik sortzen. Fusio-zentral baten eguneroko operazioek ez dute material erradioaktiboak garraiatzea ere eskatzen. Erreaktoreak seguruagoak izango lirateke, eta istripuren bat izanez gero bertako biztanleak ebakuatu beharrik ez izateko moduan diseina litezke, Erkidegoko Gobernuak jakinarazi zuenez.
