Mundu osoko hamar laborategitako ehunka biologo elkartu dira bost urteko lan batean, Proiektu Genografiko izenekoan, gizaki modernoak duela 100.000 urte Lurra nola bizi zuen zehazteko. Orduan, gizaki talde bakar batek, gu bezalakoak izan ziren lehenengoek, Erdialdeko Afrikako lur urrunak utzi eta milaka belaunaldi besterik ez ziren zabaldu, eta talde haren ondorengoek arraza askorekin bizi izan zuten planeta.
Proiektuaren ardura duten zientzialariek hamar eskualde handitan banatu dute planeta. Horietako bakoitzean, urtarriletik aurrera, 10.000 azterketa genetiko inguru egingo dira, eta horien emaitzak zehatz-mehatz konparatuko dira, antzinatasunaren eta kokalekuaren arabera mapa genetiko bat egitea ahalbidetuko duten ezaugarri eta mutazio komunak bilatzeko.
Hamar laborategiek analisi molekular eta estatistiko mota berak erabiliko dituzte, eta, horri esker, Asian, Afrikan, Europan edo Amerikan lortutako datuak konparagarriak izango dira. “Laborategi horietako bakoitzak bere historia kontinentala sortu ahal izango du, eta gero besteekin bat egingo du, arbaso bateraino igotzeko”, adierazi du Lluis Quintana-Murcik, proiektuan parte hartzen duen espainiar zientzialari bakarrak.
DNA mitokondrioan oinarritzen diren beste ikerketa batzuek ez bezala, gure herentziaren zati bat amengandik alabengana baino ez da transmititzen, eta proiektu genografikoak “Y” kromosoma aukeratu du, maskulinoa. “Beste ikerketa batzuk emakumeen mitokondrio-DNAri buruzkoak izan dira. Baina guk ez dugu familiaren ildo genealogikorik ezarri nahi. Guk populazioaren ildo genealogikoak ezarri nahi ditugu”, azaldu du Quintana-Murcik.
Proiektuaren amaieran, gizateriaren historiari eta bilakaerari buruzko datu berriak lortzea espero dute ikertzaileek, bai eta gizakien talde isolatu batek planeta osoa populatzera eraman zuen prozesua ezagutzeko eta gure lehen arbasoa nolakoa izan zitekeen zehazteko gako berriak ere.