2007an arrakasta izan ondoren, aurten ere Europako Batzordeko Itzulpen Zuzendaritza Nagusiak deitutako Itzultzaile Gazteak lehiaketa egingo da. Europako Batasuneko 27 estatu kideetako 17 urteko gazteek beren trebetasuna neurtu ahal izango dute lehiaketa honetan, Europako 23 hizkuntza ofizialetako batean idatzitako testu bat beren ama-hizkuntzara itzuliz.
Imagen: ccarlstead
“Tourists can do their bit”. Ingelesezko testuan, Natalia Rubio Gasteizko Batxilergoko ikasleak Itzultzaile Gazteak lehiaketaren lehen edizioan itzuli behar izan zuen iaz. Itzulpengintzaren arintasunak, sormenak eta baliabideek Espainiako Bigarren Hezkuntzako 27 ikastetxetako 177 ikasleren artean aukeratu zuten, gure herrialdeko saria jasotzeko. Nataliak bezala, aurten ere Europako Batasuneko 27 herrialdeetako 17 urteko 2.700 ikaslek baino gehiagok itzulpengintzan duten trebetasuna erakutsi ahal izango dute, azaroaren 27an Bigarren Hezkuntzako 690 ikastetxetan aldi berean egingo den lehiaketaren bigarren edizioan.
Helburu nagusia Europan atzerriko hizkuntzen erabilera sustatzea da.
Itzultzaile gazteen lehiaketaren helburu nagusia da Europan atzerriko hizkuntzen erabilera bultzatzea, eleaniztasuna sustatzea eta itzulpenaren arte berezia sustatzea. Izan ere, testu baten hitzak beste hizkuntza batera transkribatze hutsa izan beharrean, itzultzaileak, itzuli behar duen edukia ulertzeaz gain, haren esanahia ere ulertu behar du, eta mezua irakurleari bere hizkuntzan duen efektu berarekin transmititu.
Horregatik, Itzultzaile Gazteak lehiaketan, ikasleek beste hizkuntza bati buruz duten ezagutzaz gain, honako hauek baloratzen dira: termino zuzenak erabiltzeko gaitasuna, idazteko erraztasuna eta ikasleak alderdi estilistiko edo semantikoren baten aurrean proposatzen dituen irtenbideen sormena, sinonimoak edo hitz-jokoak bezalako baliabideen bidez.
Nola har daiteke parte?
Itzultzaile Gazteak lehiaketan parte hartu nahi duten ikasleek beren ikastetxeen bidez egin beharko dute, ezin baita banaka izena eman. Hala nahi duten ikastetxeek urriaren 20a baino lehen eman behar dute izena, Europako Batzordeko Itzulpengintza Zuzendaritza Nagusiak (DGT) lehiaketaren web orrian jartzen duen on line eskaera betez. Ondoren, Trafikoko Zuzendaritza Nagusiak zozketa egingo du izena eman duten ikastetxeen artean, lehiaketan parte hartuko dutenak aukeratzeko; izan ere, estatu kide bakoitzak parte hartzen duten ikastetxeen muga bat du, estatuak Europar Batasuneko Kontseiluan duen boto-kopuruaren bikoitza; Espainiaren kasuan, 54 ikastetxe hautatuko dira.
Ikastetxeek 1991n jaiotako Bigarren Hezkuntzako lau ikasle aukeratuko dituzte gehienez.
Urriaren amaieran hautatutako ikastetxeen zerrenda argitaratzen denean, ikastetxeek, ezartzen dituzten hautapen irizpideen arabera, gehienez ere 1991n jaiotako lau ikasle aukeratu beharko dituzte. Ikasle horiek ikastetxeko lehiaketan parte hartuko dute. Ikasle horietako bakoitzak erabakiko du zein hizkuntza-konbinaziorekin parte hartuko duen, eta Europar Batasuneko 23 hizkuntza ofizialetako edozein aukeratu ahal izango du jatorrizko hizkuntza eta itzulpen-hizkuntza gisa. Hala ere, lehiaketaren zuzendaritzak berak gomendatzen du ikasleek ama-hizkuntza aukeratzen badute xede-hizkuntza. Ikasleen zerrenda eta hizkuntzen konbinazioak ikastetxeek bidali behar dituzte DGTra azaroaren 12a baino lehen.
Hurrengo urratsa proba egitea da. Proba hori herrialde guztietako ikastetxe parte-hartzaile guztietan egingo da, azaroaren 27ko 10:00etatik 12:00etara. Hasi baino ordu erdi lehenago, ikastetxeek formatu elektronikoan jasoko dituzte probaren testuak, ikasleek hautatutako hizkuntzen arabera, eta ikasleen artean banatuko dituzte. Testuak beti gai orokor bat izango dira, ez teknikoa, eta bi edo hiru orrialdeko luzera izango dute. Eskuz itzuli behar dira. Horretarako, ikasleek paperezko hiztegien laguntza izango dute, baina inoiz ezingo dituzte tresna elektronikoak erabili. Proba amaitu ondoren, ikastetxeek egun horretan bertan bidali beharko dituzte itzulpenak posta ziurtatu bidez DGTra.
Ikastetxeek zilegi dute beste ikasle batzuek modu ez-ofizialean parte hartzea, ikastetxearen barneko lehiaketa gisa.
Kontuan izan behar da, izena ematean, ikastetxeek konpromisoa hartzen dutela probaren antolaketaren arduradun izateko, beren instalazioak beren eskura jartzen dituztela eta proba behar bezala egingo dela bermatzen dutela. Era berean, nahiz eta lehiaketan lau ikaslek bakarrik parte har dezaketen ofizialki, ikastetxeek zilegi dute beste ikasle batzuek parte hartzea, ikastetxeko barne lehiaketa baten bidez.
Ikasleek egindako itzulpenak DGTko itzultzaile-talde profesional batek ebaluatzen ditu, eta, ondoren, batzorde bereko epaimahai batek estatu kide bakoitzaren itzulpen bat aukeratuko du, 2009an Bruselan egingo den sari-banaketan saritua izango dena. Sarituen zerrenda 2009ko otsailean iragartzen da, eta irabazleek ekitaldian parte hartu ahalko dute heldu batekin, gurasoetako batekin edo tutore batekin. Joan-etorrien eta ostatu-hartzeen kostuak Zuzendaritza Nagusiak ordaintzen ditu.
Europako Batzordeko Itzulpen Zuzendaritza Nagusia munduko itzultzaile-zerbitzu handienetako bat da. Bruselan eta Luxenburgon du egoitza batzorde horrek, eta 1.750 hizkuntzalari ingururen zerbitzu iraunkorra du. Europako Batasuneko 23 hizkuntza ofizialetako batean idatzitako testuak itzultzeaz arduratzen dira, eta Batzordearentzat bakarrik lan egiten dute. Bestalde, Interpretazioko Zuzendaritza Nagusiak laguntza ematen du Europako Batzordean egiten diren bilera eleaniztunak ongi garatzeko, eta interpreteak ematen ditu egunean 50 bilera baino gehiago egiteko Bruselan eta beste toki batzuetan.
