190 herrialde baino gehiago bildu dira gaur hasi eta abenduaren 10era arte Cancunen (Mexiko), klima-aldaketaren aurkako konpromiso berriak bilatzeko eta Kopenhagen (Danimarka) gertatutakoa ahazten saiatzeko. Izan ere, porrot berri batek duela 18 urte Nazio Batuen Erakundeak (NBE) abian jarritako negoziazio-prozesuari kalte egiteko arriskua du.
Duela urtebete Kopenhagen egindako hitzorduaren ondorioz, 2012. urtea baino geroagoko garaiari buruzko anbizio handiko akordio globala espero zen. Orduan amaituko da Kiotoko Protokoloaren lehen konpromiso-aldia, herrialde industrializatuetako berotegi-efektuko gasen emisioak mugatzen dituena. Hala ere, konferentziak hondamendia gertatu zen, eta gutxieneko akordio bat sortu zen, beroketa bi gradutara mugatzea helburu duena, baina egutegirik gabe eta bitartekoei buruzko aipamenik gabe.
Hainbat herrialderen arteko negoziazioen konplexutasunagatik beste porrot bat gertatuko balitz, agintari batzuk G20 bezalako audientzia murriztuagoetara bideratuko lirateke, eta horrek garapen-bidean dauden herrialde asko kanpoan utziko lituzke, NBEko prozesuaren defendatzaileek uste duten bezala. Hori dela eta, NBEko negoziatzaileek eta arduradunek Cancúnerako anbizioak murriztu dituzte, eta hilabete batzuk dira behin betiko akordioari ez zaiola itxaron behar, klima-aldaketaren aurkako borrokan etapa berri bat ezarriko baitu.
Christiana Figueres NBEko klimaren arduradunak berriki adierazi duenez, “Herrialdeek Kopenhagetik ikasi zuten irtenbide global bat eta dena konponduko lukeen zerbait ez dela existitzen”. Danimarkako hitzorduan ez bezala, ez da espero estatuburuak iritsiko direnik azken testua sinatzeko, eta ministerio mailan sinatuko da. Brice Lalonde klimaren enbaxadore frantsesak honela laburbildu zuen: “Cancunen arrakasta izanez gero, arrakasta apala izango da, baita fatxada-akordioa ere, behin-behineko eta zatikako elementuei buruz”, baina datorren urtean “akordio garrantzitsu samar batera” irekiko luke bidea Durbánen.
Deforestazioaren aurkako borrokan edo funts berde bat sortzean aurrerapausoak eman daitezkeela uste da. Funts horren bidez, hemendik 2020ra herrialde pobreenei agindutako urteko 100.000 milioi dolarren zati bat igaro behar da, baina hori ez dago bermatuta Cancuneko gailurrean. Estatu Batuak eta Txina, negoziazio horietako bi aktore nagusiak eta co2-aren igorle nagusiak, Tianjinen azken prestakuntza-bileratik atera ziren, urrian, negoziazioak blokeatzeko elkarri egindako salaketekin.
