Gasolina ekologikoa, karbono dioxidotik (CO2) eta aireko ur-lurrunaren bidez, klima-aldaketari aurre egiteko eta energia berriztagarriei laguntzeko gai dena. Hori da enpresa britainiar baten proposamen berria. Hurrengo artikuluak sistema horrek nola funtzionatzen duen azaltzen du, bere abantailak eta erronkak adierazten ditu, eta ez dela ideia berria gogorarazten du.
Gasolina, airetik abiatuta
Air Fuel Synthesis enpresak, Stockton-on-Tees-en (Erresuma Batua) egoitza duen enpresa txiki batek, “airetik abiatutako gasolina” ekoizteko gai den instalazio pilotua ezagutarazi zuen Londresko Ingeniari Mekanikoen Institutuan.
“Airearen gasolina” ohiko edozein ibilgailutan erabil daiteke.Sistemak karbono dioxidoa (CO2) eta ur-lurrunaren hidrogenoa gasolina-espezie “garbiagoa” bihurtzen du petroliotik eratorritakoa baino, ez baitu gehigarririk eta hondakinik. Hori diote arduradunek, eta ziurtatzen dute ohiko edozein ibilgailutan erabil daitekeela. Bezero izan daitezkeenen artean, Air Fuel Synthesion-en bultzatzaileek erregai “berdea” erabili nahi duten aire-konpainiak edo autoak aipatzen dituzte. Hori dela eta, esan dute “karbono-ibilgailu neutroetarako gasolina interesatzen zaien edarien enpresa handi” batekin ados daudela.
Instalazio txiki horrek lehen bost litro erregai lortu ditu, eta elektrizitatea behar du funtzionatzeko. Kasu honetan, arduradunek ohiko sare elektrikora konektatu dute. Orain arte milioi eta erdi euro inbertitu dituzte, horietako erdiak Tony Margmont, Shell petrolio-enpresako langile ohia.
Sistemak funtzionatzen duela frogatu ondoren, konpainiak hurrengo urratsa hauxe da: egunean gasolina tona bat ekoizteko landare handiagoa eraikitzea. Horretarako, beharrezkotzat jotzen dute bi urteko lana eta sei eta zazpi milioi euro bitarteko lana; horregatik, inbertitzaile berrien bila dabiltza. Uste dute teknologia orok bezala, prozesua optimizatzen dela eta kostuak nabarmen murrizten direla. Horrela, datozen hamabost urteetan findegi-mailako garapena lor daitekeela uste dute.
Sistemaren abantailak eta erronkak
Airetik abiatutako gasolina erregai bat baino zerbait gehiago da, eta abantaila batzuk ditu, defendatzaileen arabera. Co2-aren harrapaketan oinarritzen da, klima-aldaketan inplikatutako berotegi-efektuko gas nagusietako bat (BEG). Alde horretatik, mundu osoko unibertsitateetako enpresa eta ikerketa-taldeek (Espainia barne) CO2-a atzemateko eta biltegiratzeko sistemak garatzen dihardute (ingelesez, CCS).
Proiektu batzuk industria-instalazioetan jarri dira martxan, BEG kantitate handiak emititzen baitituzte. 1996az geroztik, Norvegiak Ipar Itsasoan dagoen gordailua erabiltzen du CO2 lurperatzeko, eta Espainian hamar leku proposatu ziren lurpeko depositu gisa.
Beste ekimen batzuek, berriz, CO2-a zuzenean airetik harrapatu nahi dute; ideia hori, berez, enpresa britainiarrenaren antzekoa da. Iaz, ordea, American Physical Societyren azterketa batek esan zuen bideraezina izan daitekeela ikuspegi ekonomikotik.
Sistema, gainera, energia metatzeko modu bat da, iturri berriztagarrien gabezia nagusietako bat. Arduradunek diotenez, gaur egun sistema konbentzionalean oinarritzen dira sistema elektrizitatea hornitzeko, baina gero energia berriztagarriak erabiltzea posible izango litzateke, ekoizpena ekologikoagoa izango litzateke eta. Beraz, beste irtenbide bat ohiko sare elektrikotik isolatutako irletan edo urruneko komunitateetan erabiltzea litzateke, energia-iturri berriztagarriak (eguzki-energia, eolikoa edo hidraulikoa) erabiliz.
Airearen gasolina, ideia berria
César Tomé zientzia-dibulgatzailea eszeptikoa da Air Fuel Synthesis dela eta. Sistemak funtzionatzen duela onartzen badu ere, azpimarratu du ez dela berria, eta, berez, finantziazioa bilatzeko harreman publikoak aprobetxatzen dituen enpresaren adibide berria dela: “1925. urteaz geroztik ezagutzen den prozesu kimiko industrial batean oinarritzen dira (naziek II. Mundu Gerran erabili zuten), eta sintesi-gasetik abiatuta gasolina sintetikoa fabrikatzeko aukera ematen dute; hau da, karbono monoxidoaren (CO) eta hidrogenoaren (H2) nahastea. Berritzat jo daitekeen gauza bakarra da CO2tik eta H2-tik abiatuta CO lortzeko energia berriztagarriak erabiltzea, bi kasuetan elektrolisi bidez”.
Elektrolisi bidez CO eta H2 lortzea lortzea nahikoa litzateke. Tomék azaldu duenez, elektrolisia “prozesu etenak, energia- eta mantentze-kostu handiak eta lehengai mugatuak” behar ditu. Aditu horrek, gainera, esan nahi du instalazioaren tamaina ezin dela oso handia izan, eta, errentagarria izateko, elektrizitatea oso kostu baxuan eskuratu beharko duela.
Antzeko zerbait bilatzen duen lehen enpresa ere ez da. 1994an Princetongo Unibertsitateko (AEB) talde baten lana argitaratu zen. CO2-tik erregai-mota bat, metanola, nola lortu azaltzen zuen. Ideia horren ondorioz, Liquid Light konpainia sortu zen. Iaz, Carbon Recycling International enpresak Islandian zentral elektriko bateko hondakin-CO2 bat sortzeko bost milioi litro metanol ekoizteko planta ireki zuen Islandian.
