“Kosta guztia suntsitzea” txostenaren zortzigarren edizioan, Greenpeacek Espainiako itsasertzaren egoera errepasatzen du. Azken urtean kostaldea gehien tratatu duten eskualdeak Andaluzia, Valentziako Erkidegoa, Murtzia, Kanariak eta Ceuta eta Melilla hiri autonomoak izan dira.
Horien atzean daude Katalunia, Balear Uharteak eta Galizia, “adreiluarekin eta kutsadurarekin beren ingurune naturala jazartzen jarraitzen baitute”, salatu du erakunde ekologistak. Euskal Autonomia Erkidegoak, Kantabriak eta Asturiasek oso gertutik jarraitzen diete, “iparraldean Mediterraneoko eredu suntsitzailea imitatuz”, dio Greenpeacek, azken urteotan bizi izan den “hirigintza zentzugabeari” atea ixteko unea dela uste baitu.
Ekologisten iritziz, herrialdeak bizi duen dezelerazio ekonomikoak neurri sendoak hartzera eraman beharko lituzke gobernariak. Atzerriko inbertsioak behera egin du, batez ere britainiarrak, edo Mediterraneoan helmuga turistiko berriak agertu dira. Hori dela eta, beherakada nabarmena gertatu da kostaldeko etxeen salmentan, %70eraino, Alacanten kasu. “Administrazioak errealitate horretaz jabetzen dira, edo izan beharko lukete, baina ez dute ezer egiten errealitate hori konpontzeko, edo saiatzen direnean beranduegi da. 2008an gure itsasertzeko mehatxu handienei benetako oztoporik jarri gabe jarraitu da”, adierazi du atzo aurkeztu zen txostenak.
Hirigintzaren arazoa
Greenpeaceren arabera, hirigintza da oraindik ere gure kostetako arazorik handiena. “Udal askok ahalegin handia egin dute beren lurraldeko zatirik handiena lurzoru urbanizagarri bihurtzeko —naturgune babestuak barne—, beren kutxak betetzeko hiri bizigarriak eraikitzeaz kezkatu gabe”, esan du azterlanak. Epaitegietako hirigintza-ustelkeriako 67 kasuek, tartean 527 izanik, eta horietatik 180 kargu publikoak dira, 2008an kontabilizatuak, agerian uzten dute “gardentasunik eta kudeaketa egokirik ezaren hedadura eta larritasuna”, erantsi du.
“Azpiegituren inguruko demagogiak administrazio guztiak inplikatzen ditu. Adibidez, kirol-portuak, ez baitago amarratze-kopurua mugatzeko pentsatutako eskualde bakar bat ere. 2008an bakarrik 137 handitze edo kirol eta industria portu berri planteatzen dira”, dio txostenak.
Gainera, kostaldeko toki batzuetan, poluzio-maila handiak maila izugarriak izaten dira: Huelva eta Tarragonako polo kimikoak edo Galiziako itsasadarren egoera “atzerapenik gabe” konpondu behar dira, Greenpeaceren arabera.
Klima-aldaketa
Ekologistek gogorarazi dute klima-aldaketak eragina duela dagoeneko gure kostaldean, tropikoetako itsas espezie ugari agertu baitira. Itsas mailaren igoerak kosta-lerroaren atzerapena eragingo du, bai Atlantikoan (35 zentimetro inguruko igoera), bai Mediterraneoan (2050erako 20 eta 50 zentimetro bitarteko igoera kalkulatzen da).
“Guztion baliabideen eta ondare naturalaren kontura eraikuntza mugagabean oinarritutako garapen ekonomikoaren eredua, datu ekonomikoak ikusita, oso kolokan dago”, dio Greenpeacek, eta neurriak berehala jartzearen alde egiten du, hala nola, 500 metroko lehen zerrenda babestea. Era berean, erakundeak Kostaldeei buruzko Legea aplikatzeko eta jabari publikoaren mugaketa amaitzeko eskatzen du.
Era berean, Kostaldearen Jasangarritasunerako Estrategia abian jartzeko eskatzen du, inplikatutako autonomia erkidegoekin eta gizarte-eragileekin lankidetza estuan. Greenpeacek eskatu du, halaber, uren eta itsasertzeko eremuen kalitatea kaltetzen ari diren industria- eta hiri-isurketak bertan behera uzteko, bai eta itsasertzeko eta itsasoko erreserbak sortzeko ere, zati handiak kontserbatzeko eta espezieak berreskuratzeko.
