Arrantza piratak 10.000 milioi euro mugitzen ditu urtean munduan; Europako Batasunak, berriz, 1.100 milioi euro inportatzen ditu legez kanpoko arrantza horretatik, Joe Borg Erkidegoko Arrantzako komisarioaren arabera. Legez kanpoko negozio horrek kalte konponezinak eragiten ditu arrantza-erreserbetan eta itsas habitatean, eta milaka arrantzale zintzoren mantenua arriskuan jartzen du, bereziki garapen-bidean dauden herrialdeetan. Hori dela eta, Europako Batzordeak Erregelamendu bat proposatu du berriki horri aurre egiteko.
Bost urte debekaturik egon arren, legez kanpoko, deklaratu gabeko eta arautu gabeko arrantza (INDNR), teknikoki arrantza pirata deitzen den bezala, negozio handia da oraindik. Batzordeak proposatutako Erregelamendua EBko Arrantza ministroek onartu beharko dute, eta Europako flotan ez ezik, Europar Batasuneko uretan legez kanpo arrantzatzen duten hirugarren herrialdeetako banderadun ontzietan ere desagerrarazi nahi du.
Aipatutako neurrien artean, legez kanpo harrapatutako arrainen inportazioak debekatzea dago, baita EBko herrialdeen eta lankidetzan aritzen ez diren hirugarren estatuen arteko merkataritza ere, Europar Batasuneko uretan arrainaren transbordoetarako arauak gogortzea edo ontzi piraten Europako zerrenda beltza egitea ere. Proposamenak aurrera eginez gero, arraina eta itsaskia legez lortu direla eta kate komertzial osoan erantsi beharko liratekeela frogatzen duen ziurtagiria ere eskatuko litzateke.
Era berean, Borg komisarioak proposamen bat egin du 2008rako, ur komunitarioen kontrol-mekanismoak sinplifikatuko dituena. Azken finean, proposamen horien helburua da jarduera horrek “erakargarritasun” nagusia, hau da, “epe laburreko onura”, galtzea, Borg-en arabera. Borg-ek esan duenez, Arrantza Kontrolatzeko Erkidegoko Agentziak, behin betiko egoitza Vigon izango duenak, funtsezko zeregina izan dezake.
Bestalde, Greenpeace, Naturarentzako Mundu Foroa (WWF) eta Oceana erakunde ekologistek positibotzat jo dute proposamen hori. Hala ere, arazo hori konpontzen zaila dela gogorarazi dute. Oceanaren arabera, “komenientzia-banderak erabiltzeak, kontrolik ezak eta estatu kide batzuen adostasuna izateak eragotzi egiten du bandera horiek desagertzea”.
Milioika galera
Talde ekologistek planetako herrialde pobreenetako batzuetan arrantza piratak eragindako kalteak nabarmentzen dituzte, ez baitute ura patruilatzeko baliabiderik. Oceanaren arabera, garapen bidean dauden hogei bat herrialdek eta gobernu ahulak dituzten “huts egindako estatuak” izenekoek ezin dute jarduera hori geldiarazi. Afrikako herrialdeak, Sierra Leona eta Somalia buru dituztela, zerrendaren buru izango lirateke.
Arrantza piratak 6.900 milioi euro inguru lapurtzen dizkie urtero mundu osoko legezko arrantzaleeiBestalde, Greenpeaceren arabera, Saharaz hegoaldeko Afrika da planetako eskualde kaltetuenetako bat. Urtean 700 milioi euro inguru galtzen ditu jarduera horrek, eta mundu osoko legezko arrantzaleei 6.900 milioi euro inguru lapurtzen dizkie urtean. Alde horretatik, zerrenda beltzetan sartutako ontzien lehen datu-base orokorra argitaratu du Greenpeacek.
Halaber, Oceanak dio 150 ontzi frantses eta italiar baino gehiago dokumentatu dituela Mediterraneoan jito-sareekin legez kanpo arrantzatzen. Elkarte horretako arduradunen arabera, gainera, tripulazio horiek milioika euro jaso dituzte birmoldatu, modernizatu, eraiki edo eraisteko. Adibidez, erakunde horren arabera, Marokotik EBra inportatutako ezpata-arrain gehiena legez kanpoko jito-sareak erabiltzetik dator.
Alde horretatik, erakunde horrek iaz esan zuen Espainiako, Frantziako eta Italiako gobernuek legez kanpoko arrantza “sustatu eta onartzen” dutela, eta Kanarietako Argiaren Portuaren kasua aipatu zuen, ontzi piratak EBn sartzeko ate nagusia baitzen. Bestalde, Espainiako Nekazaritza, Arrantza eta Elikadura Ministerioko arduradunek (MAPA) errefusatu egin zituzten salaketa horiek, eta legez kanpoko arrantza horren aurka erakundeek egindako kontrol-jarduera “aitzindariak” gogoratu zituzten, eta erakunde ekologistaren datuak zaharrak zirela adierazi zuten.
Nolanahi ere, arrantza pirata arrantza-baliabideen etorkizuneko iraunkortasunari eragiten dion arazoa da. Elikadura eta Nekazaritzarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) datuen arabera, kalen %17 gehiegi ustiatuta dago gaur egun, %7 agortua eta %52 bere ahalmenaren maximoan dago.
Imagen: Pat Herman Europako Batzordeak proposamen bat ere aurkeztu zuen, erkidegoko ontziek 1.000 metrotik gorako sakoneretan arraste-aparaturik erabil ez zezaten. Arrantza Antolamendurako Eskualdeko Erakundeek (OROP) araututako mugetatik kanpo geratzen diren arrantza-eremuen kasuan, arrantzaleek ekosistemari kalterik ez egiteko berariazko baimena ezartzea proposatzen da.
Bestalde, Ozeano Atlantikoaren hego-ekialdean arrantza kudeatzen duen erakundeak (SEAFO, ingelesezko sigletan) neurriak hartu ditu ur horietan arrantza pirata eragozteko. Adostutako neurrien artean, nabarmentzekoak dira portuko kontrola indartzea, arrantza-ontziei ikuskapenak egitea edo legez kanpoko ontzien zerrenda beltzak ezartzea, hala nola Ipar Atlantikoko (NAFO) edo Atlantikoaren ipar-ekialdeko beste eskualde-erakunde batzuek abian jarritakoak.
