Artikulu hau itzulpen automatikoko sistema batek itzuli du. Informazio gehiago, hemen.
Euskarara itzultzeko sistemek aurrerapen handiak izan dituzte azken urteotan, baina oraindik badute zer hobetua. Hobekuntza horren parte izan nahi? Aukeratu esaldi osoak nahieran, eta klikatu hemen.
Chris Goodall, "CO2 gutxiagorekin nola bizi" lanaren egilea
co2-aren guztizko emisioen erdia gure eguneroko ekintzek eragiten dute
- Egilea: Egilea Alex Fernández Muerza
- arabera: Ostirala, 2007ko abenduaren 21a

Chris Goodall-en liburuak (Bromley, Londres, 1956), "Cómo vivir con menos CO2" liburuak, "gure aztarna ekologikoa murrizteko behin betiko gida" izateaz gain, New Scientist aldizkariaren arabera, ustezko egia ekologista batzuk uzten ditu agerian. Batetik, karbono dioxidoaren emisioak %75era arte murrizteko aholku zehatzak ematen ditu. Bestetik, datu deigarriak azaldu ditu; esate baterako, paperezko poltsek plastikoek baino klima-aldaketa handiagoa eragiten dutela.
Bere alderdi literarioaz gain, Goodall-ek gai ekologikoei buruzko aholkuak ematen dizkie tokiko enpresa eta erakundeei, alderdi berdeko hautagaia da, eta iritzi publikoan aktiboki parte hartzen du, bai bere blogetik, bai ohiko bideetatik. Alde horretatik, duela gutxi bere herrialdeko mugak gainditzen zituen polemika baten protagonista zen, The Times egunkarian esaten baita ibiltzeak gehiago laguntzen diola klima-aldaketari autoz ibiltzeak baino.
The Timesen egindako adierazpenek ez dirudi oso onak direnik. Batek baino gehiagok justifikatuko du autoa edozertarako erabiltzea.
Zein da, orduan, garraiobiderik ekologikoena?
Bizikletaz joan! Ibiltzea baino hiru aldiz eraginkorragoa, ona bihotzarentzat eta birikentzat, eta oso atsegina da.
Eztabaida horrek protagonismoa kendu dio, neurri batean, Cómo vivir con menos CO2 liburuari. Zer gomendio azpimarratuko zenituzke?
- Ahal dela, ez bidaiatu hegazkinez.
- Autoan bidaiatuz gero, erabili diesel auto txiki bat, beste pertsona batzuekin partekatua ahal bada.
- Etxea ondo isolatu, udan fresko eta neguan bero mantentzeko.
- haragiaren eta esnekien kontsumoa murriztea.
- Ahal den guztietan, tokian tokiko elikagaiak prozesatu gabe jan.
- Tresna elektriko gutxiago erabili. Ordenagailuak, pantaila erraldoiko telebistak eta bideo-kontsolak elektrizitate-kontsumitzaile handiak dira.
- Erosketak murriztea, ahal den neurrian produktu metalikoak (autoak, adibidez) saihestuz, fabrikatzeko energia asko behar dutelako.
Noraino iristen da gure erantzukizun pertsonala co2-emisioei dagokienez?
Esan liteke guztizko emisioen erdia, gutxi gorabehera, gure eguneroko bizitzan hartzen ditugun ekintzek eragiten dutela, hala nola bidaiatzeak, gure etxearekin edo janariarekin lotutako jarduerek. Herrialde bateko ekonomia zenbat eta aurreratuagoa izan, orduan eta handiagoa da emisio pertsonalen ehunekoa.
Zuk ere mito ekologista nagusietako batzuk desmuntatzen dituzu hainbat alderditan, hala nola garraioan, janarian edo energian. Zein da mitorik arriskutsuena?
Eta beste zer uste duzu kaltegarriagoak direla?
Bereziki zapuzten nauten hiru mito daude. Lehenengoa eta garrantzitsuena da aireko bidaiak Erresuma Batuko emisioen %2 baino ez direla. Kostu txikiko airelineek emandako datua da, eta lotsa eman beharko lieke. Izan ere, co2-az gain beste kutsatzaile batzuen eragina kontuan hartuta, ia %20 da.
Bigarrena, plastikozko ontziak gaiztoak direla. Erresuma Batuko jendeak erantzun ohi du birziklatzea eta hondakinak murriztea direla klimagatik egin dezaketen gauzarik garrantzitsuena. Baina oker daude. Plastikozko poltsak kaltegarriak izan daitezke, baina britainiar bakoitzak urtean sortzen dituen 500 kiloetatik biren erantzuleak baino ez dira. Elikagaiak usteltzen direnean, askoz ere metano-iturri garrantzitsuagoak dira, BEG ahaltsua.
Hirugarrena, tokiko elikagaiak erostea beti da hobea. Erresuma Batuan Espainiako produktu fresko asko inportatzen ditugu. Horrek BEGen emisioetan duen eragina ez da nahitaez gure herrialdean landatuko bagenu baino hobea, ongarri gehiago beharko genituzke eta uztak txikiagoak izango lirateke. Ez dago tokiko ekoizpenaren aurka, baina aitortu behar dugu garraioa ez dela gure elikagaien aztarna ekologikoaren zatirik garrantzitsuena.
Zer iritzi duzu klima-aldaketari buruzko Baliko goi-bilerari buruz?
Zuzena ez dela egiten uste duzu?
Klima-aldaketaren arazoetako bat da ondoen informatutako jendea izan ohi dela zuhurrena. Klimatologoekin modu pribatuan hitz egiten dugunean, ia beti izututa egoten dira. Jendaurrean, haien baieztapenak kontu handiz eta orekatuta daude, gaizki interpretatzen ote zaizkien beldur direlako eta beren zientziaren ziurgabetasunak ezagutzen dituztelako. Klima Aldaketari buruzko Gobernu arteko Taldea (IPCC) nazioarteko lankidetzaren adibide bikaina da, eta haren lanak nahiko irakurgarriak dira. Planetaren arriskuen tratamendua nahiko zentzuzkoa da; baieztapen bakoitza batzorde handi batek erabakitzen du.
Zer iritzi duzu erakunde ekologistek gai honetan duten zereginaz?
Eta nola uste duzu kazetariak ari direla lanean?
Kazetariek askotan ez dituzte gai zientifikoak ulertzen, eta normalean artikulu zientifiko bateko ideia bat edo bi erabiltzen dituzte, zientzialariak esaten saiatzen ari direnaren konplexutasun osoa komunikatzen saiatu beharrean.
Zer jarrera dute kontsumitzaileek klima-aldaketari eta, oro har, gai ekologikoei dagokienez?
Zer egin dezakete kontsumitzaileek?
Jakina, CO2 gutxiagoko bizitza hartu beharko lukete. Eta aktiboagoak izatea: Politikariei idaztea, ingurumena errespetatzen duten produktuak erostea, eta ez xahutzea. Horrela, mezu bat bidaltzen diegu gobernuei eta enpresei, neurri erradikalak hartu ezean gure laguntzarik izango ez dutela esanez. Politikariei erakutsi behar diegu benetako politikei ekiteak ez dituela botoak galaraziko, hala uste baitute, baizik eta irabazten lagunduko diela.
Benetako janari ekologikoa begetarianoa dela diozu. Eta haragia edo arraina etiketa ekologikoekin?
Hain negatiboa da haragia jatea?
Haragizaleak iraintzeko arriskua dagoenez, datu batzuk ematen uzten dizut. Granja britainiarren %60 inguru haragia ekoizten dute; gure zereal asko animalia horiek elikatzeko erabiltzen da. Behiek eta ardiek sortutako metanoak eragin handia du klima-aldaketan. Urte gutxiren buruan bederatzi mila milioi pertsona elikatu beharko dira, gurea bezalako dieta bat nahi dutenak, animalia-proteinak dituena, eta hori ezinezkoa da, besterik gabe. Ez dut muturrekoa iruditu nahi, baina animalien ekoizpen industriala ez da bizimodu egoki batekin bateragarria. Arrainak jateko konbentzitu naiteke, kaiolan dagoen oilo batek baino sufrimendu txikiagoa duelako, adibidez.
Halaber, produktu eraginkorrak erostea eta etxean energia berriztagarriko sistemak jartzea gomendatzen du. Denon eskura dagoen zerbait dela uste duzu?
Zergatik ez dituzte energia berriztagarriak askatzen?
Aireratzen bukatuko dute. Erresuma Batuan nahikoa haize dugu hornidura elektriko guztia estaltzeko. Espainian nahikoa eguzki dute. Diru gehiago jarri behar da ikerketan, eta enpresaburuak animatu inbertitzera. Erresuma Batuak plan handi bat iragarri berri du mendebaldeko kostaldean zazpi mila itsas aerosorgailu jartzeko. Gobernuak arazoaren eskala eta hartu beharreko ekintzak ulertzen dituela adierazten duen lehen seinalea da. Espainiako herritarrek presio egin beharko lukete eguzki- eta haize-energiaren antzeko planetarako. Hastea garestia da, baina, Danimarkan, adibidez, haizeak, orain, oro har, gas naturalaren baliokidea du elektrizitate-iturri gisa.
Etiketak:
Erlazionatutako zona
Eta, gainera…
-
"Bizikleta mugitzeko modu aktiboa da, eta osasun fisikoa eta emozionala ematen dio bizikleta erabiltzen duen pertsonari"
-
Inma Estévez, NEIKER-Tecnalia Ikerketa eta Garapen Teknologikoko Institutu Publikoko animalia-ongizateko aditua
-
José Manuel Núñez-Lagos, Ecovidrio enpresako zuzendari nagusia
-
Alejandro Cearreta, Antropologenori buruzko nazioarteko talde zientifikoko kidea