Gobernuak Cuencako probintziako Villar de Cañasen kandidatura onartu du erregai nuklear agortuaren eta jarduera handiko hondakin erradioaktiboen aldi baterako biltegi zentralizatua (ATC) eta haren zentro teknologiko osagarria gordetzeko. Exekutiboak adierazi zuenez, erabaki hori hartu da “ATCren kokalekua hautatzeko sortutako Ministerio arteko Batzordeak egindako hautagai-zerrenden txostena sakon aztertu ondoren”.
Halaber, Gobernuak aldeztu zuen ATC “1968an hasi ziren hondakinak tratatzeko irtenbiderik seguruena eta ekonomikoena dela, Espainiako lehen zentral nuklearra abian jarri zenean”. Orain, helburua da “aurreko arazo bati, hots, hondakin erradioaktiboei, irtenbidea ematea. Hondakin horiek duela hamarkada batzuk sortu ziren, eta datozen urteetan ere sortzen jarraituko dute, gaur egun Espainia ez baitago energia nuklearra baztertzeko moduan”, gehitu zuen.
ATCn sartu beharreko hautagai-zerrendei buruzko txostena idazteko, hainbat parametro hartu dira kontuan, hala nola eskainitako lurrak, proiektuaren laguntza, kokapen geografikoa edo zonan eragin soziala eta ekonomikoa. Baldintza horien guztien arabera, Villar de Cañasko udalerriaren hautagaitzak “kokaleku mota horretarako eskatzen diren ezaugarri tekniko guztiak betetzen ditu”, ziurtatu zuen Gobernuak. Gainera, inguruak langabezia-tasa handia du, “beraz, proiektuak eragin sozioekonomiko positiboa izango du”, nabarmendu zuen.
Villar de Cañasek MB kalifikazioa lortu zuen (oso ona), ondoko ataletan: hedadura eta geometria, topografia, geoteknia, sismikotasuna, meteorologia, hidrologia, inguruko instalazio arriskutsuak, interes estrategikoko eremuak edo gune nagusietarako distantziak. Udalen ekarpen parametroak ere kalifikazio altua lortu du.
ATCa hartuko duen udalerria hautatu ondoren, proiektua eraikitzeko tramiteak hasiko dira. Proiektu horretan, dagozkion baimen nuklearrak eta ingurumenekoak lortuko dira.
Proiektuaren arabera, ATC bat eraikiko da, 60 urtez, gastatutako erregaia eta jarduera handiko hondakin beiraztatuak lehorrean biltegiratzeko, eta zentro teknologiko bat, enpresak finkatzeko behar diren jarduerak erraztuko dituena. Halaber, bi instalazio horiei laguntzeko, proiektuak enpresak finkatzeko behar diren azpiegiturak izanen ditu. Horretarako, hasiera batean 5 hektareako azalera aurreikusten da.
Inbertsioa, guztira, 700 milioi eurokoa izango da. Instalazioak eraikitzeko, lehenengo etaparen bost urteetan 300 langile inguru izango direla kalkulatzen da, eta 500 langileko gailurra izango dutela.
