Tresna eta ekipo elektriko eta elektronikoen hondakinak (TEEH) birziklatzeko iruzurrak okerrera egin du Espainian azken urteotan, Matias Rodrigues Europako Birziklatze Plataformaren (ERP ingelesez) zuzendari nagusi berriaren arabera. Produktuak merkatuan jartzen dituzten enpresak, erregistroari aitortu gabe, edo puntu garbietan lapurtzen duten legez kanpoko kudeatzaileak gehitu egin dira, eta erakundeek ez dute horiek lortzeko baliabiderik, Rodriguesen arabera. Horrek ere TEEHen birziklatze-zifrak adierazten ditu, Espainian beste herrialde batzuetan baino baxuagoak direnak. Egoera hori hobetzeko, aditu honek gizarte osoaren ahalegina iradokitzen du, ez ekoizleena bakarrik.
“Azken hilabeteetan, lapurretak handitu egin dira gune garbietan”Bi iruzur mota bereizi behar dira: batetik, “free riders” produktuak merkaturatzen dituzten enpresak, erregistroari aitortu gabe; eta, bestetik, TEEHak baimenik gabeko agenteek desbideratzea, araudiaren arabera tratatzen ez dituztenak.
Egoerak ez du hobera egin: autonomia erkidegoek, hura jazartzeko ardura dutenek, ez dute baliabiderik. Gaia Kudeaketa Sistema Integratuek (KSI) egiten dituzten salaketetara mugatzen da. Herritarrek egin beharko balute bezala da.
Egoera okerrera egin du. Lehengaiak, altzairua, aluminioa eta kobrea bereziki, asko igo dira prezioan. Horren ondorioz, eta herrialdearen egoera ekonomiko txarrarekin batera, azken hilabeteetan lapurretak areagotu egin dira gune garbietan, baita hondakinak horietara iritsi aurretik ere.
Arrazoiz sendoa den datu bakarra aparatuen salmenta da. Zaila da zehaztea zenbat ordezkatzen dituzten TEEH bihurtzen diren beste batzuk. Gure kalkuluen arabera, TEEHen ia% 70 kudeatzen dira: heren bat KSIek, beste heren bat indarrean dagoen araudiaren arabera lan egiten duten kudeatzaileek eta azken herena hondakinak behar bezala tratatzen ez dituzten legez kanpoko kudeatzaileek. Kopuru horiek kontuz erabili behar dira.
“Kudeatzen diren hondakinen herena legez kanpo egiten da”Gure informazioaren arabera, gune garbietako lapurretak talde lokal antolatuen ondorio dira, erakunde mafioso ugariren ondorio baino. Esan bezala, egoera ezin hobea da lapurretak ugaltzeko, ekonomikoki baztertutako sektoreka.
Ez.
Baliabiderik ez izateagatik.
Diru beltza dagoen lekuan legez kanpoko trafikoa egon daiteke, baina TEEHen merkatuaren bolumen ekonomikoa oso mugatua da zuk aipatzen dituzun gai penagarriekin alderatuta. Ez dut gai horri buruzko berririk.
Zoritxarrez, KSIen bidez bideratutako birziklatze-mailak baxuagoak dira, nahiz eta beste herrialde batzuetan KSIen funtzioa herritarrek uzten dituzten TEEHak jasotzen diren guneetatik kudeatzea edo banaketatik jasotzea besterik ez den. Espainian, GSIei ahalegin handiagoa eskatzen digute. Ekoizlearen erantzukizun zabalduaren esparruan, ahaztu egiten da eragile guztiek prozesu horretan bete beharko luketen zeregina.
“Aparatu bat erosteko hainbat dendatara goaz, baina garbigune batera joatea oso deserosoa dela esaten dugu”Ezin da izan ahalegin guztia ekoizleek egin behar izatea, eta ekoizleek gehiago ordaintzera mugatu behar da edozein jarduera. Funtsezkoa da eragile guztien parte-hartze aktiboa. Hala onartu du zuzentarau berriak, adibidez, banaketari laguntza eskatzen dionean TEEHak oso txikiak (25 cm baino gutxiago gehienez) biltzeko.
Ordezten duten aparatu zaharrak oraindik ere funtzionatzen badu, bere bizitza erabilgarria ahalik eta gehien luzatzen dutenak: beti dago interesa izan dezakeen lagun edo ezagun bat. Aparatua ez badabil, zaharra onartzeko dendari eskatzen dion berri bat erosten dutenean (ezin diote uko egin legez). Aparatu berri bat erosi gabe desegin nahi baduzu, garbigune batera eraman behar duzu. Batzuetan nagia ematen du, baina kontzientzia soziala falta zaigu: nahi dugun aparatua erosteko lau edo bost dendatara joan gaitezke, baina esaten dugu garbigune batera joatea oso deserosoa dela.
Zuzentarau berria gure ordenamendu juridikora egokitu behar da indarrean sartzeko. Epe laburreko eragina txikia izanen da. Epe ertain eta luzera, eskakizun maila handiagoak egongo dira Espainian birziklatu beharreko gutxieneko kopuruetan.
