Bartzelonako Unibertsitate Autonomoko (UAB) Ingurumen Zientzia eta Teknologia Institutuko (ICTA) ikertzaileek “Prestige”-k Heriotzaren Kostan duen fuel-olioaren eraginari buruz egindako azterlan batek “lasagna efektua” deritzona ohartarazi du hondartzetan. Izan ere, hareatzetako behealdeko sedimentuetan “txapapote” geruza garrantzitsuak daude, eta badirudi horietan egoera normalizatu egin dela. Hala ere, harea azaletik garbi baino ez dago.
“Normaltasun-itxura bat dago, hondarra egunero jalkitzen delako eta hondartza guztiz hareatsua eta garbia ikus dezakezulako”, azaldu zuen Martí Boada geografo eta azterlanaren koordinatzaileak, eta hauxe zehaztu zuen: “aurreko eguneko txapotea zenbait zentimetroko sakoneran egon daiteke, lasagna bat bezalakoa da”.
Harea garbiaren azpian sedimentatutako fuel-olioa kentzeko moduari dagokionez, geografoak honako hau erabaki zuen: “hondartzak, ekosistema gisa, sedimentu hori metabolizatzeko gaitasun naturala ezin da urteetan kalkulatu: nahiko aurreikusezina da”.
Azterlan honen beste ondorioetako bat da ez dagoela inolako protokolorik populazioaren osasunean dituen ondorioen jarraipena egiteko. “Hori da gehien harritzen duen gauzetako bat”, esan zuen Boadak, “ez dadila inongo protokolorik egon osasun-gaiaren jarraipena egiteko herritarren artean, kostan eragin hori bezain nabarmena eta nabarmena bada”.
Aditu horren aburuz, beharrezkoa da “alderdi psikologikoa, hain ingurune natural interesgarri, positibo eta garbian dagoen biztanlerian duen eragina, eta bat-batean horrelako eraso bat agertzea, oraindik ere eragiten ari den hondamendi bizia dena”.
UABko ikertzaileek uste dute beharrezkoa dela esku-hartzeak hobeto koordinatzea eta adierazleak bilatzea krisi honen egoera objektiboki ebaluatzeko. Gainera, fuelak itsaslabarretako eremu ikusezinetan duen eragina, harearen azpian duen metaketa eta isuriak inguruko biodibertsitatean duen eragina aztertzearen alde egiten dute.
