Ura berotzeak bizkortu eta erraztu egiten du espezie tropikalak Mediterraneora iristea. Espezie autoktonoekin abantailaz lehiatzen dira espezie horiek, eta erraz menderatzen dituzte, desagertzera edo mugitzera behartuz. Gaur egun, 89 arrain exotiko, 61 krustazeo eta 138 molusku aurkitu dira, eta horietatik %60 egonkortuta daude.
Hala ondorioztatzen da Valentziako Unibertsitate Katolikoko Itsas Zientzien Fakultateko ikerketetatik. NASAko zientzialariak harremanetan jarri ziren ikertzaile horiekin, Mediterraneoko uraren tenperatura beste ozeanoetakoa baino bost aldiz handiagoa zela egiaztatu zutenean. Bestalde, Valentziako zentroko zientzialariek urteak daramatzate bioadierazleetan lanean, bereziki bentosean, itsas hondoari itsatsita bizi diren animalietan, ekosistemaren ingurumen-osasunaren adierazle onenetakoak baitira.
Oreka ekologikoa
Fakultateko dekanoaren arabera, José Tena, Mediterraneoa itsaso itxia da, eta ehun urtetik behin baino ez ditu berritzen urak; horregatik, edozein inpaktuk iraun egiten du denboran, eta denbora behar du erregularizatzeko. Tenperatura igotzeak baldintza ozeanografikoak aldatzea dakar, eta biozenosia aldatzen duten oreka ekologikoko egoerak eragiten ditu.
Adituaren arabera, beti erregistratu izan da espezie exotikoen sarrera, bai Gibraltarko itsasartetik, bai Suezko ubideak eragindako irekiera artifizialetik. Sarrera hori gertatzen denean, itsasoko fauna berrantolatu egiten da. Ondo sartutako espezie berria desagertu egin daiteke egokitzen ez denean, edo, orain gertatzen ari den bezala, uraren tenperaturaren igoeraz baliatzen ari da, eta espezie autoktonoekin borrokan hasi da. Oraingoz, Itsasartean hautemandako poliketoen (itsas harrak) ornogabe bentonikoen %40 bertakoak dira, hidrozooekin, krustazeoekin eta moluskuekin gertatzen den bezala.
Kasu batzuetan, espezie mediterranearrak desagertu egin dira, Asterina konkordunarekin gertatzen den bezala (itsas izarra), gaur egun ia ezinezkoa baita hura aurkitzea. Mediterraneoan geratu diren Itsaso Gorriko espezie emigratzaileei dagokienez, lesepsianoak nabarmentzen dira.
Itsasontzien lasta-ura Ipar Itsasoan kargatzen da eta Mediterraneoan deskargatzen da, beste ekosistema batzuetako larbekin eta arrautzekin batera; ontzien kroskoa, akuarioak eta akuikultura dira espezie exotikoak iristeko beste modu batzuk.
Nolanahi ere, dekanoaren arabera, bereizi egin behar dira inbasio horien eragin iraunkorra eta aldi baterakoa; izan ere, espezie batzuk udan detektatzen dira, baina negua iristean desagertu egiten dira.
Gizarte-kontzientzia eskasa
Tenak uste du oraindik ez dagoela gizarte-kontzientziazio handirik, baina ohartarazi du itsas fauna desagertzeak eragina izan dezakeela arrantza-espezieetan, eta, beraz, egoera kontrolatzeko ikerketaren eta prebentzioaren aldeko apustua egin du. Alde horretatik, gogorarazi du dagoeneko aurkitzen direla itsaso honetakoak ez diren morena-, itsas aingira- eta txangurru-mota jakin batzuk; aldiz, meroa, gorbina edo lapak, aldaketekiko bereziki sentikorrak direnak, itsasoaren berotzearen eraginpean daude, baita beste ekintza erasokor batzuk ere, hala nola nekazaritzako, industriako eta hiriko isurketak.
Bestalde, gogorarazi du ez dela soilik fauna, itsas florari ere eragiten diola. Esate baterako, Caulerpa taxifolia alga tropikala, ustez Monakoko akuariotik ihes egin zuena eta Balearretan hedatu dena, Posidoniako zelaiekin lehian, edo Caulerpa racemosa, Indiako Ozeanotik datorrena eta Valentzian aurki daitekeena.
