Zaborrak gainezka egingo du hirietan

Hiriko zaborra gero eta gehiago haziko da

Hiri hondakin solidoak (HHS), hirietan kontsumitzaile gisa sortzen den zaborra, arazo bat dira, non eta ez den gertatu azken greba Madrilen. ‘Nature’ aldizkari zientifikoan argitaratutako artikulu baten arabera, zaborrak gehiago murriztuko dira hurrengo urteetan. Haren egileek, Ontarioko Unibertsitateko Daniel Hoornweg buru duten ikerlari-talde batek, uste dute HHSen ptdukzioa egunean 2100 bat milioi tona ingurukoa izango dela, egungo tasa baino hiru aldiz handiagoa.

“Zaborra da sortzen den ingurumen-kutsatzailerik azkarrena, berotegi-efektua eragiten duten gasak barne”, adierazi dute ikertzaileek. Izan ere, hiri-hondakin solidoen kudeaketa da udal-aurrekontuek eragiten duten kostu handienetako bat.

Munduko 3.000 milioi herritarrek 1.300 milioi tona zabor sortzen dituzte urtean

Zientzialariek hiri-garapenaren eta zaborraren ekoizpenaren azelerazioaren arteko erlazioa nabarmentzen dute. Hiritar batek landa-lurreko biztanle batek baino lau aldiz zabor gehiago sor dezake. 1900ean, munduan 220 milioi pertsona zituen munduak, egunero 300.000 tona zabor baino gutxiago sortzen zutenak. 2000. urtean, 2.900 milioi biztanle hirik hiru milioi tona baino gehiago sortzen zituzten. 2025 aldera, azken zifra hori bikoiztu egingo da, “5.000 kilometroko luzerako zabor-kamioien errenkada indiar bat egiteko” kopuru nahikoa, egunero. Hondakin-karabana hori Madriletik irten daiteke, Europa osoa zeharkatu, Moskutik igaro eta Helsinkira iritsi.

Munduko Bankuarentzat HHSen kudeaketari buruz egindako beste azterlan batean, txostenaren egileek uste dute egun 3.000 milioi urbanitatxo pertsonako 1,20 kilo zabor sortzen dituztela egunean (1.300 milioi tona urtean). 2025 inguruan, 4.300 milioi herritar inguruk pertsonako eta eguneko 1,42 kilo ekoitziko dituzte (urtean 2.200 milioi tona).

Hiriko zaborra sortzeak, Hoornweg-ek azpimarratzen duenez, ingurumen- eta ekonomia-kostuak ditu udal “esanguratsuentzat”, eta, beraz, datozen urteetan handiagoak izango dira.

Munduko zabor gehien duten herrialdeak eta hiriak

Herrialde batzuek beste batzuek baino askoz hondakin gehiago sortzen dituzte. Japoniarrek estatubatuarrek baino heren bat zabor gutxiago sortzen dute. Arazoa larriagoa da sortzen ari diren hirietan, ikertzaileek ziurtatzen dute. Hondakindegiak, besteak beste, Shanghai (Txina), Sudokwon Seulen (Korea), Jardim Gramacho Rio de Janeiron (Brasil) eta Mendebaldeko ontzia Mexiko hirian. Kalkuluen arabera, Txinan 520.550 tona zabor sortuko dira egunean, eta 1.400.000 tona 2025ean.

Asiako ekialdea da, gaur egun, zabor gehien ekoizten duen munduko eskualdea, eta marka horrek 2025ean Indian eta Saharaz hegoaldeko Afrikan 2050ean erdiesten du.

Espainiari dagokionez, Hoornweg-ek dio Europako batez bestekoaren parean dagoela HHSak sortzeari dagokionez.

Hiriko zaborra murrizteko aholkuak

Ekintza “gogorrik” gabe, hiriko zaborren arazoa ez da murriztuko, azterlanaren egileek ziurtatzen dute. Horretarako, hainbat aholku ematen dituzte:

• “Zero zabor” helburua tokian bertan markatzea. San Frantziskoko hiriak Kalifornian (AEB) (berrerabiltze- eta birziklatze-tasa handiak lortu ditu), edo Kawasaki (Japonia), industria-prozesuak hobetu dituena, 565.000 tona zabor potentzial urteko saihesteko. Adibide onak dira horiek.
• Hondakinak kudeatzeko tarifak handitzea. Ipar Amerikan eta Europan tarifak handitzen direnean, zabor gutxiago sortzen da.
• Jendea kontzientziatzea, eroste-maila handitu ez dadin, eta baliabide gutxiago behar dituzten jardueretan gehiago gastatzea.
• Ekodiseinua aplikatzea. Diseinu industriala eta industria-sistemak materialak kontserbatzeko eta ez xahutzeko sortu beharko lirateke.
• Elikaduran eta baratzezaintzan sortzen den zaborra eta eraikuntza eta eraispena murriztea.
• Herritarrak HHSen kudeaketan inplikatzea, udal-erakundeekin zorrotzak izan daitezen.