“Ikaskuntza, Emozioa eta Erabakia” eta “Ergonomia Kognitiboa” taldeetako ikertzaileek, Granadako Unibertsitateko Psikologia Fakultatean (UGR) kokatuta eta Antonio Cándidok koordinatuta, frogatu dute zama mentalak eta faktore emozionalak eragina dutela ziklomotoreak eta motozikletak gidatzeko arrisku-egoeretan erabakiak hartzeko orduan, UGR erakundeak jakinarazi duenez.
“Egiaztatu dugu pertsonek arrisku-egoera bat era berean ebaluatu dezaketela, emozioek eragin handirik izan gabe. Baina balaztatuz edo azeleratuz jarduteko erabakia hartzean, barneko eta kanpoko faktoreen eragina dago. Gidatze-eskoletan motor-gidariak entrenatzeak hobetu egin dezake arriskutsuak izan daitezkeen egoerei buruzko erabaki seguruak hartzea”, adierazi zuen Antonio Cándido irakasleak Fundación Halli egindako adierazpenetan. Azterketa egiteko, “funtsezkoa” izan zen moto-simulagailuak erabiltzea, Espainian aitzindariak direnak, non arrisku-egoerak sortu eta parte-hartzaileen erantzunak ebaluatu baitira, unibertsitate-erakundeak nabarmendu du.
Buruko karga esaten zaio emaitza jakin bat lortzeko, kasu honetan, gidatzeko, nahita egin behar den ahaleginari. “Gidatzen ari bazara eta zeregin-eskaria baduzu, hala nola gidatu eta hitz egin aldi berean mugikorretik, eskaria handitzen ari da, eta horrek buruko karga areagotzen du, bide-testuingurua kudeatzera bideratu beharko liratekeen baliabideak gutxituz”, azaldu zuen Cándido jaunak, bikaintasun-proiektuaren koordinatzaileak. Faktore kontestualak eta psikologikoak, motorrak gidatzean Arriskuaren Pertzepzioan eta Portaeran inplikatuak.
Haserreak, pozak edo beldurrak gidatzean parte hartzen dute. UGRren arabera, azterketa honek faktore emozional horiek kontuan hartzearen garrantzia “frogatu” du, adibidez, Trafiko Zuzendaritza Nagusiaren (DGT) kanpainak diseinatzerakoan. “DGTko iragarkiek beldurra bezalako emozioak erabiltzen dituzte, nozio negatiboarekin, baina ez dute beren kanpainekin haserrea sorrarazi nahi; izan ere, haserretzen bazaituzte, arrisku-egoera bat gertatzeko probabilitatea handitu egiten da. Puntukako gidabaimena bezalako neurriak eraginkorrak dira zigorraren mehatxuaren aurrean”, esan zuen Cándidok, baina eraginkorra izan liteke portaera segurua garatzea eta saritzea ere.
Azterketa egiteko, UGRko ikertzaileek motorrak gidatzeko hiru Honda simulagailu erabili zituzten. Horrela ebaluatu ahal izan dira parte-hartzaile bakoitzaren jokabide seguru eta arriskutsuak definitu eta mailakatzeko aukera ematen duten portaera-indizeak. ?Espainian oso ikerketa-zentro gutxik erabiltzen dituzte simulagailuak -azaldu zuen Cándido-. Gero eta gehiago erabiltzen dira laborategitik errealitatera “jauzi” egiteko. Erabiltzen dituzten ikasketei “leialtasun ertaina eta handia” esaten zaie, errealitatearekiko fideltasun-maila handiagoa delako.
