Noiz joan medikuarengana
Endometriosia gaixotasun kronikoa da, onbera, sukoia eta estrogenoen mendekoa, eta emakumeei eragiten die bizitza emankor osoan. Ehun endometriala (obulua ernaltzen ez denean eta hilekoan kanporatzen denean ateratzen den umetokiko paretaren zatia) organismoaren beste atal batzuetan ezartzen denean gertatzen da. Kasuen %95etan umetokian, obarioetan, Falopioko lastrompetan, maskurian edo
hesteetan izaten da. Horrek sintoma batzuk eragin ditzake. Galdetu zure familia-medikuari, hauetakoren bat izanez gero:
- Hilekoa denean, ebakuazio mingarriak edo pixa egitean mina.
- Hesteetako mina eta erretortxoiak.
- Hilekoak ugariak edo oso irregularrak.
- Sexu-harremanak edo orgasmoa izan bitartean edo ondoren mina izatea.
- Hilekoarekin min handia izatea, analgesikoekin ez ibiltzea eta bizimodu normala egitea galarazten dizutenak.
- Goragalea, oka egitea eta menstruazioan jateko edo digeritzeko zailtasuna.
- Neke-sentsazio handia edo energia falta erregelan zehar.
Sintomak gutxitzeko gomendioak
Endometriosiak hanturazko erantzuna eragiten du, eta, azkenean, oxidaziozko estresa eragin dezake organismoan. Horregatik, patologia horretan espezializatutako ginekologoek sintomak gutxitzeko edo kontrolatzeko ematen dizkieten gomendio dietetikoen artean dago dieta antioxidatzailea eta antiinflamatorioa egitea, nahiz eta oraindik ez dagoen hori lotzen duen ebidentzia zientifikorik.
Garrantzitsua da gomendio hauek multzo gisa hartzea
Elikagai horiek guztiak konbinatzen dituen dieta egin behar da, eta ez elikagai jakin bat. C bitamina antioxidatzailea izan arren, laranjetan soilik oinarritutako dietak ez du funtzionatuko.
Prostaglandina “gaiztoak” saihestu behar dira
Hanturaren eta, neurri handi batean, hilekoaren minaren erantzuleak dira. Komeni da omega 6 gantz-azidoak saihestea, hala nola ekilore- edo arto-olioa, bai ontzeko erabiltzen ditugunak, bai prozesatutako produktuen osaeran daudenak.
Gantz-azido esentzialen kontsumoa areagotzea
Izokina, arrain txikiak, chia-haziak, liho edo kalamu ehoak, macadamia-intxaurrak, arrain-olioak eta oliba-olioa. Omega 6 motakoek ez bezala, omega 3 azido horiek prostaglandina “onen” aitzindariak dira, antiinflamatorioak baitira.
Partzialki hidrogenatutako koipeak (trans) dietatik kentzea
Hau da, opilak, gozokiak, ogi zuriak, margarinak eta, oro har, prozesatutako produktuak.
Saihestu azukre kopuru handiko produktuak
Begiratu ondo etiketei, eta ikusi azukrea ez dela beste izen batzuen atzean ezkutatzen: sakarosa, destrosa, fruktosa, glukosa-xarabea, artoa edo maltodextrosa…
Balantze hormonala areagotzen duten elikagaiak sartzea
Emakume batek endometriosia duenean, estrogeno gehiegi ditu. Hori dela eta, aromatasaren gehiegizko jarduera kontrolatzeko gai diren elikagaiak lehenetsi behar dira, organismoak hormona horiek ekoizten laguntzen duen entzima.
Antioxidatzaileak dira, batez ere, fruitu gorriak, azak (brokolia, azalorea), tipula eta mahats beltza. Te berdea eta C, E eta A bitaminatan aberatsak diren elikagai guztiak ere elikagai antioxidatzaileak dira. Oro har, garaiko fruta eta barazkiak, lekaleak, zerealak (beti integralak), fruitu lehor gordinak, txigortu eta zuritu gabe jatea gomendatzen da. Era berean, dentean egositako landare gordinen alde egin behar da.
Haragi gorria mugatzea
Saihestu erraiak, hestebeteak eta aurrez prestatutako platerak.
Edari alkoholdunak uztea
Hantura nabarmen areagotzen dute, intsulinarekiko eta pankrearekiko erresistentzia handitu egiten baitute, eta, ondorioz, hantura sor daiteke. Estrogeno-maila eta, beraz, hantura eta mina ere handitu daitezke.
Eguzkitan jarri
D bitaminak hantura-erantzunak murrizten ditu. Horregatik, gutxienez astean hirutan jarri behar da eguzkitan. Beti 10-15 minutuz, D bitamina eskuratzeko adina.
