Haragiz betetako patatak
Prestaketa
Patatak zuritu eta sakabola batekin hustu, ez puskatu. Barrualdetik ateratzen diren arraspak gorde egin behar dira. Zartagin bat sutan jarri, olioaren erdia, tipula xehatuaren erdia eta baratxuri-hortzaren erdia, xehe-xehe eginda. Gorritu aurretik, bota haragi xehatua eta sueztitu pixka bat. Gehitu esnea eta irina, dena ondo mugituz pikorrik sor ez dadin, bota gatz pixka bat eta, orea ondo eginda dagoenean, kendu sutatik eta utzi hozten. Orea epel dagoenean, patatak bete. Plater batean arrautza irabiatua dugu, eta bestean irin pixka bat. Patatak beteta daudenean, betegarria egiteko erabili dugun muturra pasatu, lehenik irabiatutako arrautzatik eta, ondoren, irinetik, eta frijitu. Jarri lapiko batean sutan, beste erdia olioarekin, beste erdia kipula, juliana eran txikitua eta beste baratxuri txikitua. Sueztitu pixka bat eta jarri patatak. Guztiak prest daudenean, urez estali eta erramu-hostoa, intxaur muskatuaren birrinak eta patatak hustean egin genituen birringailuak bota. Irakiten hasten denean, jaitsi sua eta utzi irakiten poliki-poliki, saltsa loditu dadin eta ez dadin hondora heldu. Patatak samur daudenean, sutatik aldendu eta zerbitzatu.
Nutrizio-semaforoa
Nutrizio-semaforoa kolorez osaturiko sistema bat da, eta haren bidez argi, erraz eta ondo ulertzen dira nutrizio-balioak.
Errazio batek hau dauka:
| Kaloriak | Gantza | Gantz asea | Azukreak | Gatza |
|---|---|---|---|---|
| 600 | 30,9g | 8,7g | 4,4g | 0,8g |
| 30% | 44% | 43% | 5% | 14% |
* heldu baten erreferentziako ahorakinarekiko
- Txikia: erreferentziako ahorakinaren % 10 edo gutxiago
- Ertaina:erreferentziako ahorakinaren % 10 eta % 35 bitartean
- Handia:erreferentziazko ahorakinaren % 35 baino gehiago
Errezetek, gehienetan, erreferentziako ahorakinarekiko ehuneko altuak dituzten osagaiak izaten dituzte (kolore horia eta laranja dira nagusi). Plater horiek bazkari edo afari batean plater nagusi izateko daude pentsatuta; hori dela eta, haien errazio-tamaina handiagoa izaten da, eta mantenugai-kantitatea ere bai.
Horregatik, errezetek eta produktuek ez dauzkate kolore-muga berak. Adibidez, elikagai baten mantenugaiek kolore horia izango dute EAren % 20ra arte, baina otordu nagusitzat jotzen diren errezetek, aldiz, EAren % 35era arte izango dituzte mantenugaiak horiz.
| Kaloriak | Gantza | Gantz asea | Azukreak | Gatza | |
|---|---|---|---|---|---|
| Zer da txikia errazioko | 200 Kcal edo gutxiago | 7 g edo gutxiago | 2 g edo gutxiago | 9 g edo gutxiago | 0,6 g edo gutxiago |
| Zer da ertaina errazioko | 200 Kcal eta 700 Kcal bitartean | 7 g eta 25 g bitartean | 2 g eta 7 g bitartean | 9 g eta 32 g bitartean | 0,6 g eta 2,1 g bitartean |
| Zer da handia errazioko | 700 Kcal edo gehiago | 25 g edo gehiago | 7 g edo gehiago | 32 g edo gehiago | 2,1 g edo gehiago |
| Mantenugaiak | Eguneko Kantitate Orientagarria |
|---|---|
| Kaloriak | 2.000 Kcal |
| Gantza | 70 g |
| Gantz asea | 20 g |
| Azukreak | 90 g |
| Gatza | 6 g |
Erreferentziako ahorakina balioa (erreferentziako ahorakina) dieta osasungarria izateko egunero ahoratu behar ditugun mantenugaiei buruzko eta kaloria-kopuru totalari buruzko gida bat da. Erreferentziako ahorakinarekiko ehunekoak adierazten du errazio batean dagoen mantenugai baten kantitatea zenbat den egunean hartu beharko litzatekeen kantitatearekiko.
Erreferentziako ahorakinarekiko Erreferentziako ahorakina ehunekoak egunean 2.000 kilokaloria ahoratzen dituen emakumezko heldu baten kasurako daude kalkulatuta. Norbanakoen nutrizio-premiak handiagoak edo txikiagoak izan daitezke sexuaren, adinaren, jarduera fisikoaren eta beste faktore batzuen arabera.
Patatak eta haragia bezain elikagarriak diren bi janariren konbinazioari esker, plater aparta da errezeta hau, eta eguneroko sukaldean erabiltzen diren jaki horiek dastatzeko beste modu bat erakutsiko digu. Patata tuberkulu bat da, karbohidrato konplexuz osatua, bereziki almidoia. Diabetikoek neurriz kontsumitu behar dute elikagai hori, gehiegi jateak odol-mailako glukosa desorekak eragin baititzake. Patatak koipe pixka bat ematen du, eta, nola egosten den, haren kaloria-balioa eta lipido-edukia handitu egingo dira. Kasu horretan, errezeta egiteko erabili den teknikak olio kantitate ertaina erabiltzea eskatzen du; beraz, ez da oso gomendagarria dietan gantz eta kaloria gutxiago kontsumitu behar dituzten pertsonentzat. Haragiak, bestalde, balio biologiko handiko proteinak, B taldeko bitaminak eta burdina edo zinka bezalako mineralak gehitzen dizkio platerari. Haragi-ebakirik gihartsuenak aukeratu behar ditugu, dietan gehiegizko gantz saturatua egon ez dadin. Koipe mota hori kolesterola handitzearekin lotuta dago, eta hori kaltegarria da bihotz-hodietako osasunarentzat. Menu orekatua osatzeko, platera barazki-errazio batekin edo askotariko entsaladarekin laguntzea komeni da, dietan behar den zuntz-kantitatea emateko.
- Alergia al pescado
- Anemia ferropenica (falta de hierro)
- Anemia perniciosa (carencia de vitamina B12)
- Anemia por carencia de ácido fólico
- Diabetes mellitus
- Hipertensión arterial
- Meteorismo
- Obesidad o sobrepeso
- Osteoporosis
- Ácido úrico y gota
- Alergia a la caseína
- Alergia al huevo
- Cálculos en la vesícula biliar
- Cálculos renales
- Estreñimiento
- Gastritis
- Hipercolesterolemia
- Hipertrigliceridemia
- Intolerancia a la lactosa
- Intolerancia al gluten (celiaquía)
