Urte berri batean, aurrera begiratzeko eta bizitzaren hainbat arlotan gauzatuko diren lan- eta jarduera-ildoak ezartzeko unea iritsi da. Diabetesaren Espainiako Federaziorako (FEDE), Urte Berriaren helburuak dira, azkenean, pazientearen lidergoa nagusi den urtea izatea, eta horrek presentzia erreala eta aktiboa izatea eragiten dioten osasun-erabakietan. Izan ere, artikulu honetan aipatzen denez, diabetea bezalako gaitz kronikoa dutenek ezagutza-iturri bikaina dute, eta horren iritzia kontuan hartu behar da osasun-sistema hobetzeko, baina baita sendagaien ikerketan eta garapenean (I+G) parte hartzeko prestakuntza ere.
Beharrezkoa da, ikuspuntu guztietatik, diabetesa duten pertsonen ahalduntzearen alde egitea. Patologia horretan, ondo entzuten eta entzuten duen paziente ondo informatua, bere patologiaren edozein balizko konplikazioren aurrean modu eraginkorragoan erantzuten jakingo duen pertsona da, eta hori saihestu ere egin dezake. Gainera, oso beharrezkoa da patologia kronikoen kasuan, tratamendura atxikitzea ezinbestekoa baita.
Azterketa Atxikiaren arabera, pazienteen% 34k baino gehiagok dio ez duela tratamendua betetzen. Osasuneko profesionalek adierazitako jarraibideak ez jarraitzeko argudiatzen dituzten arrazoien artean, ez da tratamendua eta haren balioa ulertzen. Zehazki, eta zundaketa horren arabera, inkestatuen% 85ek uste du terapia horrek medikuaren eta pazientearen arteko erabaki partekatua izan behar duela. Iritzi hori fakultatiboek partekatzen dute% 84an, eta uste dute bi bandatako erabaki hori funtsezkoa dela tratamenduari atxikimendua hobetzeko. Zifra horiek eta debaldatuek emandako erantzunek erakusten dute garrantzitsua dela pazienteak erabakiak hartzerakoan duen zeregina, eta horregatik entzun behar da, lehenik eta behin, medikuaren kontsultan.
Pazientea: ezagutza- eta informazio-iturria
Gaixotasun kronikoa duten pertsonek, batez ere adin goiztiarretatik, 1 motako diabetesarekin gertatzen den bezala, horri buruzko ezagutza ugari dute, beren afekzioa hobekien ezagutzen dutenak izateaz gain. Baina osasun-zerbitzuei eta pazienteek jasotzen duten arretari buruzko iritzia ere badute, kontuan hartu beharrekoa.
Alde horretatik, urratsak ematen ari dira osasun-sistemako hutsune batzuk zuzentzeko eta pazienteen iritzia kontuan hartzeko. Horren adibide da IEXPAC inkesta, hainbat erakundetako profesionalen talde batek egina, hala nola osasun-zerbitzu autonomikoak, ikerketa eta berrikuntza sanitarioko institutuak, unibertsitateak, enpresak eta abar. Zehazki, gaixotasun kronikoak dituzten pertsonek profesionalekin eta osasun- eta gizarte-zerbitzuekin duten harremana neurtzeko galdeketa da. Horien helburua hauen bizipenak eta pertzepzioak hobeto ezagutzea da, osasun-sistema publikoa hobetzeko eta pazientearen arreta integratua lortzeko aurrera egiteko funtsezko informazioa.
Inkesta honetako lehen landa-lana 2015ean egin zen, 380 paziente kronikoren lagin batekin. Galdetegi honen bidez informazioa eta ikuspegia eman dezaketen pazienteak, pazientearen eta, oro har, osasun-sistemaren arretarako prozesuen diseinua hobetzeko eta optimizatzeko balio duena.
Pazientearengan zentratutako arreta kultura-, antolamendu-, jarrera- eta lanbide-erronka da, eta guztiaren ikuspegi desberdina eskatzen du pazienteek esan behar dutena entzun eta erabiltzeko. Gainera, bere esperientzia funtsezkoa da berrikuntzak egiteko eta pertsonen beharrei erantzuteko erakunde sanitario eta sozial finagoak lortzeko.
Bestalde, ezinbestekoa da pazienteak beste osasun-arlo batzuetan egotea, eremu zientifikoagoetan, nahiz eta guztiek ez duten osasun-arloko beste fakultatibo profesional batzuen maila berean iritzia emateko prestakuntza egokirik. Hori dela eta, duela urte batzuk ekimen bat sortu zen pazienteen kolektiboetako prestakuntza-gabezia horiei aurre egiteko, eta pazienteen Europako Akademiaren (EUPATI) eskutik etorri zen.
EEUPATek Europako hainbat herrialdetan plataforma nazionalak ditu, eta horien artean, Espainia, pazienteen, mundu akademikoaren eta industriaren ordezkariak biltzen ditu, pazienteen hezkuntza eta prestakuntza sustatzeko eta sendagaien ikerketa eta garapeneko prozesu nazionalean (I+G) parte hartzea sustatzeko. Batzorde betearazle batek zuzentzen du, bere kideen artean informazioa zabaltzen duena, eta estatu mailan pazienteek parte hartzeko dituzten arazoei eta aukerei buruzko eztabaida sustatzen du.
Funtsezkoa da pazienteak alor horretan trebatzea, haien ahotsa entzun eta kontuan hartu behar baita eremu horietan ere. Hori dagoeneko gertatu da Espainian abenduaren 4ko 1090/2015 Errege Dekretua onartu ondoren; bertan, medikamentuekin egindako saiakuntza klinikoak, Sendagaien Ikerketarako Etika Batzordeak eta Azterketa Klinikoen Espainiako Erregistroa arautu dira. Eremu horietan pazienteek dute eta aurkeztu behar dituzte.
FEDE lanean ari da diabetea duen pazienteak dagokion lekua har dezan eta ahotsa entzun dezan, bere osasunaren orainaldiari eta etorkizunari buruzko erabakiak hartzen diren foro guztietan.
