Tabakoa erretzeko ohitura da oraindik ere larritzeko arrazoi nagusia, eta kirol bat maiz egiten duten asmatikoek krisi gutxiago izaten dute dantza-pistetara joaten direnek edo ordenagailura eta bideo-kontsoletara joaten direnek baino. Hala, asmatismoak gazteen artean duen eraginari buruzko ikerketa alemaniar batek ondorioztatu du.
Imagen: Cheryl Empey
Dresdeko Haur Unibertsitate Ospitaleko Christian Vogelberg buru duen ikertzaile-taldeak “European Arnaskatory Journal” (ERJ) aldizkarian argitaratu berri du asma diagnostikatu dieten 3.000 neraberi egindako inkesta baten emaitza. Egindako kontsultaren ondorio nagusia da asma-krisiak, asaldurak edo itomen-gertakariak maizago gertatzen direla diskoteketara eta dantza-pistetara erregulartasunez joaten direnen artean; ez dira hain ohikoak ordenagailuaren edo bideo-kontsolaren aurrean eserita denbora gehien ematen dutenen artean, eta are gutxiago kanpoan kirolen bat maiz egiten dutenen artean.
Tabako-ohiturak eta tabako-kea nagusi den inguruneak dira, oraindik ere, asma-krisiak eragiten dituzten ingurumen-faktore nagusiak. Autoreen arabera, tabako-ohituraren prebalentziak eragin dezake diskotekari gazteek (tradizionalki erretzaileagoak direnek) kirolariek edo zibernetikoek baino krisi handiagoa izatea.
121 galderako galdera-sorta
Mendebaldeko herrietan, gero eta handiagoa da asma, bai haurretan bai helduetan. Hori dela eta, pneumologoek eta alergologoek denbora daramate zergatik jakin nahian. Eman daitezkeen azalpenen artean, faktore genetikoak, ingurumen-inpaktua eta bizimodu-aldaketak daude. Aurkikuntza garrantzitsuenetako bat asmaren larritasunaren eta egindako kirol-mailaren artean atzemandako alderantzizko erlazioa da. Horren ondorioz, ikertzaileek adierazi dute ariketa fisikoak asma-krisiak prebenituz edo bronkioen tolerantzia indartuz jardun dezakeela.
Tabakoa erretzeko ohitura eta tabakoaren kea nagusi den inguruneak dira krisi asmatikoen eragile nagusiak.
Bere inkestaren bidez, Vogelberg-ek berretsi egin nahi izan zuen ariketa fisikoa egiazkoa ote zen, eta nerabe asmatikoentzako galdetegi oso bat diseinatu zuen, haien aisia-ohiturak aztertzeko eta ohitura horiek zenbateraino eragiten zioten gaixotasunari. Horretarako, haurrentzako asmari buruz inoiz egin den nazioarteko azterketa handienean (ISAAC) (International Study of Asthma and Allergies in Childhood) parte hartu zuen gaixoen kohorte bat erabili zen. 2000. urtean, bederatzi eta hamaika urte bitarteko 6.400 haur bildu zituen ikerketa horrek.
Alemaniar espezialistak hiru mila haur aukeratu zituen, gaur egun 16 eta 18 urte bitartekoak, asma-kontrol ona zutenak (gehiegikeriarik gabe), eta galdera-sorta oso zehatz batean jarri zituen, 121 galderekin, aisialdiko ohiturei, tipologiari, maiztasunari, iraupenari eta abarri buruz. Galdera erabakigarrietako bat azken 12 hilabeteotan izandako exazerbazioen kopurua zen, eta 330 pertsonak aitortu zuten krisialdi bat behintzat izan zutela denbora horretan guztian.
Ordenagailuak bai, telebistak ez
«Asmatikoek diskotekak saihestu beharko lituzkete», dio Vogelberg-ek, «kontuan izanik zaletasun hori ez dela batere baztergarria, eragindako asma-krisien kopurua». Artikuluaren egilearentzat ez da harritzekoa, urtean zehar ehun nerabetik 13k asmatismoa behintzat jasaten badute, 13 horietatik 10 maiz joaten dira diskoteketara dantzatzera edo entretenitzera. Ez zen harritu, halaber, inkestatutakoen bronkioetako hipererreaktibotasuna zenbat eta txikiagoa izan, orduan eta handiagoa zela.
Harrigarria izan zen ordenagailu baten aurrean ordubete baino gehiago pasatzen zutenek gainerakoek baino bronkio-osasun hobea zutela eta, modu ulertezinean, efektu babesle hori ez zela ematen telebista begiratzen zutenen artean. Beste ikusmin epidemiologiko bat izan zen asmaren familia-historiak ez zuela inolako zereginik izan larrialdiak izateko orduan.
Tabakismo pasiboaren rolari buruz galdetuta, onartu zuen diskoteketan arazo bat izan daitekeela, baina azpimarratu zuen Alemaniako nerabe guztien artean erretzaileen prebalentzia %7,5 bada, «gazte asmatikoen artean %19 baino gehiago». Harantzago joan zen, eta frogatu zuen ezen, ariketa fisikoa maiz egiten duen nerabe asmatiko bat erretzen hasten bada, bronkioetako hiperreaktibotasunaren aurkako babesa guztiz desagertzen dela.
Asmaren hazkunde epidemiologikoaren inguruko kezkarekin batera, kontrol eraginkor eta praktikoa bermatuko duten tratamenduak lortzeko kezka ere agertzen da, albo-ondoriorik gabe. Glukokortikoideak tresna terapeutiko nagusia diren arren, albo-ondorioen maiztasunak mugatu egiten du haien erabilgarritasuna. Eta tratamendu alternatiboen ikerketak konposatu berriak aurkitzeko balio ez duen arren, orain, muinoa, fosfolipido ezaguna, asmaren aurkako agente berri gisa agertzen da.
Bhanu Pratap Singh, New Dehliko (India) Genomika eta Biologia Integratiboaren Institutuko ikertzailea, arratoi-modeloetan, kolina-dosi batek (ahozkoa edo estrasala) eragiten dituen ondorio antiinflamatorioak probatu ditu. European Respatory Journal aldizkarian argitaratutako artikulu batean, Singh-ek adierazten du kolina bidezko tratamenduak inhibitu egiten duela biriketako hipererreaktibotasun bronkiala eta eosinofiloen ondoriozko hantura.
Fisiologikoki, inhibizio horrekin batera, E immunoglobulinaren (IgE) eta 2. motako T zelulen (Th2) mailak murrizten dira, asmaren terapeutika estandarrak lortzen duenaren antzera. «Era berean, muinoaren bidezko tratamenduak gutxitu egiten du bronkio-mukiaren ekoizpena, eta arnasbideen buxaduratik babesten du».
Muinoak funtsezko funtzio biologikoa betetzen du zelula-mintza eta azetilkolina neurotransmisorea eratzeko. Singh-ek garrantzitsutzat jotzen ditu laborategian lortutako emaitzak, «izan ere, kortikoesteroideen eraginkortasun berarekin baina kontrako ondoriorik gabe asma tratatzeko aukera izango genuke». Hala ere, onartzen du oraindik ere beharrezkoa dela azterketa klinikoak egitea gizakietan, tratamendu horren egokitasuna berresteko.
