Migraina duten pertsonen gaitasun kognitiboak pertsona osasuntsu batenak bezalakoak dira. Hala ere, ikerketa batek jakin berri du migraina dutenek oroimen gutxiago galtzen dutela urteen poderioz. Horiek dira Neurology aldizkarian berriki argitaratu den lan baten ustekabeko emaitzak.
Ikertzaile estatubatuarrek agerian utzi dute migrainak dituzten emakumeek ezagutzaren gainbehera txikiagoa dutela, aurkezten ez dituzten emakumeak zahartu ahala. Ikerketaren aurkikuntzak ezustekoak eta harrigarriak izan dira, ez baitzen espero nerbio-sistemako patologia batek, azken finean, beste alderdi batzuetan eragin onuragarria izatea.
Migraina-krisiek epe luzera lesio neurologikoren bat eragin zezaketela susmatzeak ondorio kontraesankorrak zituen aldez aurreko azterketak ekarri zituen: batzuetan ez zen elkarterik aurkitu, eta beste batzuetan, berriz, migrainak zituzten pertsonek arreta, hitzezko trebetasuna eta oroimena eskatzen duten zereginetan defizitak zituztela ikusi zuten.
Aurkikuntza berriak
Azterketa berrian 1.448 emakumek hartu dute parte, eta horietatik 204k migrainak zituzten. 1993an proba kognitibo batzuk egin zituzten, eta 12 urte geroago errepikatu ziren. Hasierako proben emaitzak oso antzekoak izan ziren bi taldeetan, nahiz eta zenbait alderditan (epe labur eta luzeko hitzen oroigarria) aura zuten migrainak zituztenen puntuazioa pixka bat txikiagoa izan (batez beste 0,76 hitz gutxiago gogoratzen zituzten).
Hala ere, hamarkada bat geroago egindako probetan, askoz txikiagoa zen emakumeen beherakada, 50 urte edo gehiagokoak, migrainarekin. Boluntario osasuntsuen artean, hitz-multzo bat gogoratzeko gaitasuna 1,09 hitz baino gehiago murriztu zen; beste taldean, berriz, 0,25 baino ez ziren murriztu, eta aura zuten pazienteek ez zuten inolako beherakadarik izan.
Ikerketaren aurkikuntzek erakusten dutenez, pertsona migrainaren funtzio kognitiboak pertsona osasuntsu batenak bezalakoak diruditen arren, zahartzearekin gainbehera txikiagoa izaten dute, batez ere ikusmen-sintomekin (aura) batera migraina duten pertsonak direnean. Zientzialariek hipotesi batzuk egin dituzte emaitza horien zergatiei buruz, nahiz eta uste duten kontuan hartu beharko dela gaixo horiek beren sintomak hobetzeko erabiltzen dituzten botiken eginkizuna. Ikerketa batzuen arabera, antiinflamatorio batzuek memoria hobetu dezakete.
Adituek diotenez, gaixotasunaren berezko aldaketa baskularrak ahultze kognitibo txikienaren kausa dira
Era berean, paziente horien bizimoduak ere eginkizun garrantzitsua izan dezakeela adierazi dute, beren osasunaz gehiago arduratzen diren pertsonak izaten baitira, alkoholik ez edatera, lo gehiago egitera eta bitamina eta osagarri gehiago hartzera jotzen dutenak. Hala ere, autoreek, Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health-en (AEB) sortuak, uste dute azalpen nagusia gaixotasunaren beraren faktore biologikoren batean dagoela (aldaketa baskularrak edo aktibazio neuronalaren azpian dauden desberdintasunak), eta horrek gainbehera txikiagoa eragiten duela denboran zehar.
Burmuineko arazoak
Orain arte uste zen migraina arazo funtzional bat zela, burmuinaren egiturari eragiten ez ziona, baina PLoS Medicine-k argitaratutako azterketa batek agerian utzi du asaldura hori duten pertsonek bi garun-eskualdetan dituztela anomaliak; zehazki, azal grisean eta substantzia zurian. Ikertzaileek, Massachusettseko Harvard Medical Schooletik etorrita, azalerako bi eremutan (V3A eta MT+) zentratu dituzte beren lanak, mugimenduaren pertzepzioarekin lotzen direnak.
Azterketa egiteko bi erresonantzia magnetiko mota erabili dira migraina duten 24 pertsona eta 15 boluntario osasuntsu garuna esploratzeko. Emaitzen arabera, garun-azalaren bi eskualdeak lodiagoak dira migraina duten gaixoetan. Eremu horietatik hurbil dagoen substantzia zuriaren azterketak ere arazoak ditu, baina ezin dira zehaztu zergatik sortzen dituen.
Jakina da bi eremu horiek mugimenduarekin zerikusia duten seinaleak prozesatzen dituztela, eta, beraz, aurkikuntzek azal lezakete pertsona migrainek, erasorik jasaten ez duten bitartean, hautematen dituzten mugimendu-urritasuna, hala nola denbora- eta espazio-kontrasteekiko edo kolore-kontrasteekiko sentikortasunean dauden desberdintasunak. Autoreen iritziz, azalaren lodieran gertatzen diren aldaketek gehiegizko kitzikagarritasuna islatzen dute eremu horietako neuronetan, zelula horietako kaltzio-kanalen akats baten ondorioz ziurrenik.
Ikerlanaren helburuetako bat migraina ikusmenarekin edo aura gabe duten eta urteetan eztabaidagai diren pazienteen artean desberdintasunak dauden jakitea zen. Bi gaixotasun desberdin izan zitezkeela ere pentsatu izan da. Aura ikusmen-urritasun iragankorraren fenomenoa da (ikusmen-eremuren bat galtzea edo argi distiratsuak, besteak beste), buruko mina agertu aurretik gertatzen dena. Bi paziente motek garuneko anomalia berak dituzte, eta horrek adierazten du, seguru asko, nahaste bakarra dela. Aura gabeko migraina duten pertsonek ere anomalia horiek izaten dituztenez, autoreek uste dute gaixo horiek aura isil edo asintomatiko moduko batzuk izan ditzaketela.
Imagen: Vanessa Pike-Russell Berriki egindako azterketa baten arabera, sumatriptana eta naproxenoa (migrainen tratamenduan maiz erabiltzen diren bi botika) lotuz gero, errazagoa eta iraunkorragoa izango da oinazea, bi sendagaiak bereizita hartzea baino. Ikertzaileek adierazi dute terapia konbinatuak zefalea arintzeko aukera ematen duela bi orduko epean, boluntarioen %65ek eta plazeboarekin tratatutakoen %28k. Azterketan 18 eta 65 urte bitarteko 3.000 pertsonak hartu dute parte, migrainarekin.
Pazienteak ausaz esleitu zitzaizkion lau talde hauetako bati: terapia konbinatua (sermatriptana eta naproxenoa zituen pastilla bakarra), naproxeno bidezko tratamendua, monoterapia sumatriptanarekin edo plazeboa. Migrainaren mina intentsitate ertainetik larrira iristen denean, botikak hartzeko eskatu zitzaien. Bi botikekin konbinatutako terapia jaso zutenek sendagai edo plazebo bakarra erabiltzen zutenek baino arintze handiagoa izan zuten.
Emaitzarik onenak izan ziren, bai epe laburrera, bai 24 ordura, non mina etengabe arintzen baitzen (%48raino, eta %35eraino, sumatriptanean; %30eraino, naproxenoan; eta %18raino, plazeboan). Tratamendu konbinatuarekiko tolerantzia ona izan zen sintoma gastrointestinaletan hazkunde nabarmenik izan gabe, baina kontuan hartu behar da digestio-aparatuko patologia batzuetan ez dela komeni antiinflamatorioak erabiltzea.
Azterlan honen egileak, Jan Lewis Brandeek, Nashville Neuroscience Group-eko neurologoak eta Nashvilleko (Tennessee, AEB) Vanderbilt Unibertsitateko Medikuntza Fakultateko irakasleak, emaitzen zergatia arrazoitzen du. «Produktu konbinatua bi botika horietako edozein baino handiagoa da berez, zuzenean eragiten baitu migrainan garunean gertatzen den prozesuan: odol-hodiak uzkurtu eta hantura-prozesuan mina eta naproxenoa eteteko sumatriptatzen dute». Azterketaren emaitzak Journal of the American Medical Association aldizkariaren apirileko edizioan agertzen dira.
