Emakume lasterkarien kopurua gizonezkoenaren berdina da, baita handiagoa ere. Hala dio RunRepeat runnerren komunitateak eta Atletismo Federazioen Nazioarteko Elkarteak egindako 'The State of Running 2019' txostenak, 1986 eta 2018 arteko 70.000 lasterketa aztertu ondoren. Emakumeen parte-hartzearen bilakaera aztertzean, ikusi zuten 2018an, historian lehen aldiz, emakumezkoen runner gehiago izan zirela (% 50,24) kirol-deialdi horietan. Hurrengo entrenamendu-ohiturei, motibazioei, handicapa nagusiei eta lesio ohikoenei buruz, eta horiek saihesteko moduari buruz hitz egiten dugu lerro hauetan. Emakume runnerren erradiografia da hau.
Distantzia, lurra eta entrenamendu gogokoena
Runnea komunitateak ‘2019 runometroa’ egiteko inkestan parte hartu duten emakumeen %53,7k asfaltua nahiago du; %33,8k, berriz, asfaltoa eta mendia aukeratzen ditu, eta %14,2k, berriz, mendia du gogoko.
Era berean, emakumezko runnerren % 54,6k lasterketetako 10 kilometroak aukeratzen ditu; % 24,3k, berriz, maratoi-erdiko 21 kilometroak, eta % 12,5ek, berriz, bost kilometro.
‘Runómetro 2019’ programak erakusten du emakumeen %42,3 lasterka doala inolako jarraibiderik gabe. Bestalde, azterketan parte hartu dutenen % 27,8k adierazi du entrenamendu-plan espezifiko eta indibidualizatu bati jarraitzen diola, eta % 29,9k, berriz, plan ez-pertsonalizatu batekin entrenatzen duela.
Irudia: skeeze
Funtsezkoa da kirolari bakoitzaren behar eta helburuekin bat datorren berariazko plan bati jarraituz entrenatzea. Era berean, Alfonso Rodríguez Paredes Salomon talde italiarreko atleta profesional ohia eta prestatzaile fisikoa da, eta gogoratu du lesioak entrenamendu desegoki edo gehiegizko batetik datozela, entrenamendu horren progresio txarretik, gehiegizko pisuagatik eta, areago, zapatila txarrak erabiltzeagatik.
“Nire aholku garrantzitsuena pazientzia eta sen ona izatea da. Ez naiz ari astelehenetik larunbatera korrika egiten ez duen eta igandean 25 kilometro egiten dituen pertsona baten kasuaz bakarrik. Kasu ez hain drastikoak ere badira, baina badute garrantzia lesio bat eragiteko orduan”, dio Rodríguez Paretak. Beren esperientzian, lasterkariek ez dituzte entrenamenduaren printzipio nagusiak ezagutzen, eta, horregatik, funtsezkoa iruditzen zaie profesional kualifikatuen esku jartzea.
Lana eta familia bateratzea da oztopo nagusia
Running kirol-diziplina nagusietako bat da Espainiako biztanleen artean. Runneak elkarrizketatutakoen %50,8 duela lau urte baino gehiagotik dabil, “etengabe hazten ari den joera, alderdi sozial, ekonomiko eta teknologikoekin zerikusia duten hainbat arrazoirengatik”, adierazi dute komunitatetik. Emakumeen artean, askatasuna eta ordutegi-malgutasuna ahalbidetzea, burua garbitzeko aukera izateaz gain (% 56), kirol honetako pizgarri handienetako bat da. Hala ere, askatasun hori izan arren, emakumeen % 70ek onartzen du lana eta familia bateratzea dela korrika egitera joateko eragozpen nagusia.
Runneari buruzko inkestan parte hartu duten emakumeen % 92,5ek du araua; hilekoa bezain gauza naturala, ez da oztopo emakumeek beren kirol gogokoenaz goza dezaten. Horretarako, inkestatutakoen %51,1ek tanpoia erabiltzen du xurgatze-gailu gisa, %18,3k konpresak eta %17,7k hilekoa.
Lesio nagusiak eta nola prebenitu
Irudia: Amber
Gernu-inkontinentzia da emakume lasterkariaren arazo nagusietako bat. Horren arrazoia lasterketak sortzen dituen inpaktuak dira, azkenean pelbis-lurzorua ahultzen baitute. Bere sintomen artean, gernua atxikitzeko ezintasuna edo galera nabarmentzen dira. Hori saihesteko, Alfonso Rodríguez Paredesek pelbis-zoruko muskulaturaren tonu egokia indartzea eta mantentzea gomendatzen du, baina neurri egokiak hartu ez badira, ez da inoiz beranduegi tonifikazio hori berreskuratzeko. “Emakume askok uste dute ezin dela berreskuratu, baina zoru pelbikoa hainbat teknika eta tresnaren bidez indartuta, eta ahultzea areagotzen ez duen entrenamendu-plan neurritsu batekin, posible da”, dio adituak.
Emakume horien lesio ohikoenetako bat, besteak beste, muskulu bat laburtzea da, psoas iliakoa. “Psoas iliakoaren txertaketak hurbildu egiten dira, muskuluaren luzera eta uzkurtzeko gaitasuna murriztuz eta giltzadurak ainguratuta dauden artikulazioetara hurbilduz, zeinak, era berean, maila pelbikoan desorekak eragiten baitituzte”, azaldu du Rodríguez Paretak. Psoas iliakoaren gainean zuzenean aurkitzen den mina edo mugitzeko zailtasuna, baita gerrialdeko mina ere, biraketa pelbikoak eragindakoa.
Horren arrazoi nagusia da lasterketan etengabe errepikatzen dela hanka goratzea, aldakak eta pelbisak jarrera txarra dutela. Hori dela eta, Rodríguez Paretak aholkatzen du lasterketan aldakaren posizio egokia heztea, teknika lantzea, aldakaren atzeko eta aurreko muskuluak konpentsatzea eta malgutzea. Hori lortzeko, ezinbestekoa da entrenamenduak zuzenduko dituen profesional kualifikatua izatea. Lesio hori izanez gero, “hori saihesteko hartu behar ditugun neurri berak hartu behar dira sendatzeko”, dio exatletak. Hala ere, kasu aurreratu batzuetan, beharrezkoa da aditu baten tratamendua, lesio larriagoak eragin baititzake, hala nola tendinitisa edo pubalgia.
