Gerra eta tentsio zibileko hamarkadetan, leishmaniasia berriro agertzeko baldintza egokiak sortu dituzte Afganistanen. Gaixotasun horrek milaka pertsonari eragiten die Asiako herrialdean. Parasito batek sortua eta flebotoaren (intsektu txiki bat) ziztadaren bidez transmititua, gaixotasun honek orbain larriak eragin ditzake, sarritan aurpegian. Leishmaniasia 2002. urtean agertu zen 100.000 kasu inguru hiriburuan bakarrik, Kabulen, eta ez da lehentasun bat ez Gobernuarentzat, ez laguntza humanitarioarentzat, haurren heriotza-tasa, tuberkulosia, malaria eta traumak murrizten saiatzen baitira. Gaixotasunaren forma arruntena hilgarria ez bada ere, ondorio larriak eragiten ditu. Horrela, aurpegian orbainak dituzten biktimak estigmatizatu egiten dira, haurrak eskolan baztertzen dira eta neskek askotan ezin dute senarrik aurkitu.
Irakeko eta Afganistango tropa atzerritar batzuek, gainera, flebotomoaren ziztada jasan eta gaixotasuna garatu dute. NATOk 150 kasu inguru izan zituen Afganistanen 2005ean eta 12 inguru iaz, erakundeko bozeramaile baten arabera. NATOko kanpamentuak babestu egin dira intsektu horiek atxilotzen saiatzeko, eta soldaduei aholku batzuk ematen zaizkie horri aurrea hartzeko, hala nola, maindireekin estaltzea, intsektuen aurkako uxagarria erabiltzea eta pikaduren bila erne egotea.
Hala ere, herrialdeko biztanle txiroak dira gaixotasunaren aurrean ahulenak. Osasun publikoko adituek diotenez, Kabulek, urteetan tratu txarrak jasan eta kasurik egin gabe, munduko leishmaniasi-agerraldirik okerrena jasaten du. “Kontroletik kanpo dago, erabat kontroletik kanpo” esan zuen Erronka Steinerrek, Kabuleko klinika eramaten laguntzen duen zerbitzu mediko alemaniarreko medikuak. “Ezingo dugu kontrolatu osasun-zerbitzuak berreskuratu arte”, gehitu zuen.
Leishmaniasiaren parasitoa transmititzen duten intsektuak animalietan barna ibiltzen dira, hala nola txakurretan eta jerboetan (arratoi baten tamainako karraskaria), baita gizakietan ere. Ondo hegan egiten ez duten arren, intsektuek etxeetako pitzadurak eta pitzadurak puzten dituzte, eta handik ateratzen dira gorputzeko atal agerikoei hozka egiteko (sudurrak, kokotsak, masailak eta eskuak), jendeak lo egiten duen bitartean.
