17 urte arte, behin betiko epaia lortzeko zuhurtziagabekeria medikoa jasan duen pertsona bat itxaron behar du. Salaketen ehuneko batek bakarrik amaitzen du sendagilea kartzelara edo atxiloketara kondenatzea. Gainerakoak jurisdikzio zibilera artxibatzen edo desbideratzen dira, non kalte-ordaina kobratzeko aukera bakarrik geratzen den.
Hori da, hain zuzen ere, epai irmo batera iristea kostatzen den denbora, normalean Justizia Auzitegi Nagusiena edo Auzitegi Gorenarena, senide baten heriotzagatik edo jasotako osasun-laguntza eskasagatik jasandako lesioengatik, kaltetutako pertsonak edo haien senideak zain egon daitezen. Ordura arte, zuhurtziagabekeria larriei dagokienez, familiakoek ezin dute lortu, ezta ere, asteburuetako espetxe-zigorrez edo atzipenez zigortzea fakultatibo axolagabeak.
Ez da ohikoa, izan ere, arduragabekeria larriengatik aurkeztutako ehun salaketatatik batek bakarrik amaitzen du egotzitako medikuaren aurkako kondena. Gainerakoak, edo zantzurik ez izateagatik artxibatuak, jurisdikzio zibilera desbideratu edo aldeen artean kalte-ordaina adostu ondoren, Valentziako Abokatuen Elkargoaren arabera. Bide horietan, kaltetuek kalte-ordain ekonomikoa lortzen dute.
Pertsona askok zuhurtziagabekeria medikoen aurrean erabiltzen dute bide penala; izan ere, “guardiako epaitegiak osasun-historia erraztea baino azkarragoa da”, eta egitateak ofizioz ikertzen ditu, eta Ignacio García Cervera abokatuari eusten dio, elkargo profesional horretako sekzio penalaren arduraduna baita. Hala ere, zigor bideak salatu egiten ditu salatutako delituak, eta, beraz, askotan ezin da frogatu sendagileak oso modu larrian utzi zuela zainketa-eginbeharra edo ez zituela bere lanbideko ohiko praktikak egin.
Zigorrak, zuhurtziagabekeria-delituak direlako, heriotza edo lesio larriak direla eta, txikiak dira, hala nola, urtebeteko espetxe-zigorra, lanbidean aritzeko gaitasunik eza eta kalte-ordainak, normalean oso handiak direnak.
Diru pixka bat lortzeko aukerak eta bere eskubideak erreklamatzeko kontzientziazioa handitzeak areagotu egin dute herritarrek aurkeztutako demanda kopurua, arduragabekeria medikoen aurrean.
Abokatuen Elkargoko atal penaleko arduradunak dio salaketen gehikuntzak ere eragina duela abokatuei eta, oro har, aseguru pribatua kontratatuta duen edozein profesionali. Iritzi horrek ez du esan nahi “diru madarikatua” bakarrik ez mugituko denik, baizik eta “beste erantzukizun mota bat eskatzen ari gara, dirua baino zerbait gehiago, zigor sozialak”‘, eta Carmen Flores Pazientearen Defendatzailearen presidentea da.
Elkarte horrek, gainera, protesta egiten du, epaileek “historia klinikoa edo auzitegiko irizpenaren txostena eskatzera mugatzen direlako”, eta fiskalak “ez direla akusatzen”.
