Zalantzarik gabe, maitasuna da pertsonek gehien desiratzen duten emozioa. Izan ere, ikerlarien jomugan dago, dagoeneko substantzia kimikoak identifikatu baitituzte, hala nola hormonak eta grin eta desira sexualean inplikatutako beste neurotransmisore batzuk, eta maitasunaren eta harremanen faseetan zein parte hartzen duten sailkatu ahal izan dute. Nolanahi ere, maitasuna sentimendu unibertsala da, eta pertsona gehienek norbaitekin partekatu nahi dute bizitza, batzuetan gorabehera asko izan arren. Baina, bikote-harreman batean dena da maitasuna? Artikulu honek deskribatzen du zer den bikote osasuntsuaren harremana, zer faktore behar diren hura eraikitzeko eta nola ezagutu.
Giza portaeretako adituek diote bikote-harreman batek maitasunean oinarritu behar duela, bestearekin zer den eta zer sentitzen duen, osotasunean eta askatasunez, elkarrekin trukatzeko plazera. Eta horretarako ezinbestekoa da errespetua. Anna Ferre Giménez, psikologo eta Gestalt terapeuta, konstelazioetakoa, oso modu irmoean baieztatzen du: “Guztia errespetatzea, bai nork bere buruari, bai bikotekideari. Nahiz eta harreman osasuntsu batean desberdintasunak eta eztabaidak egon, gatazka-maila iragankor bat balitz bezala, ez dago errespeturik ez izateko lekurik”. Hitz gutxitan: errespeturik gabe, ez dago maitasunik.
Beste funtsezko elementu bat askatasuna da, norberarentzat bezala, eta, gainera, berdintasunez gain, bizitzaren alderdi garrantzitsuak eta norbere burua eta beste maila afektibo bat zaintzeko konpromisoan oinarritutako konpromiso-maila partekatu nahi ditut.
Bikote osasuntsuaren zerrenda egin: nondik hasi
Bakoitzak bere beharrak definitu eta haietaz arduratu behar du, eta bestearen beharrekin bizitzeko prest dagoen baloratu.
Bikote osasuntsuaren harremanean, beharrezkoa da, lehenik eta behin, ulertzea bikote-harremana denboran zehar eraikitzen dela, aldatuz doala eta fase desberdinetatik pasatzen dela. Harremanaren une bakoitzak hainbat premia ditu eta bikoteko kideak haietara egokitu behar dira”, azaldu du Ferrek. Ez da gauza bera bikotearen hasierako etapetan, baldin eta sabai beraren azpian bizi badira, seme-alabak iristen direnean, eta, txikiak direnean edo jada nerabeak direnean, baina baita gurasoen kargu egin behar denean edo bizi egoera edozein dela ere. Adituaren esanean, “etapa aldaketa oro une erabakigarria izaten da, alde batetik, alde bakoitzaren beharrak baitaude, eta, bestetik, bikotearen beharrak multzo gisa”.
Bikote-harreman baten lehen fasea maitemintzea da. Aldi horren ezaugarria bestearen idealizazioa da, eta bertuteak bakarrik ikusten dira. Aldi zoriontsua da, eta bestea zoragarria da. Hala ere, “denborarekin, errealitatea zabaldu egiten da, eta gustatzen ez zaizkigun alderdiak ikusten hasten dira; horregatik, erlazio asko ez dira fase honetan gainditzen”, dio Ferrek. Kontuz! Nahigabea aldatzeko esperantzarekin jarraitzen badugu, “ez da nahikoa izango, alde batetik, desilusioa, mesfidantza edo gaitzespenak agertuko dira, alde batetik, eta konpromiso falta, eta bestetik, beste aldetik”.
Maitemintze-fasea igaro ondoren, harremanetan gertatzen denaren errealitateari eta bakoitzari nola eragiten dion begiratu behar da. Harreman osasuntsu bat lortzen da bi kideak emozionalki osasuntsu daudenean, eta horrek ere denbora eskatzen du. “Bikote asko egonkorrak izan daitezke, osasuntsu ez badaude ere; bata nagusitzen da, eta bestea, berriz, menpekotasun emozionaleko harremanetan, edo batek “ama edo aita” papera hartzen duenean eta bestea haur bihurtzen denean. Harreman horiek egonkortasuna izan dezakete, baina ez diete laguntzen kideei elkarrekin hazten eta pertsonalki garatzen, ezta bizitzako etapa desberdinetan aurrera egiten ere”, zehaztu du adituak.
Emozionalki osasuntsu egotea da norberak behar duena eta nahi duena edo nahi ez duena aitortzea. Harremanetik espero dena onartu ondoren, funtsezkoa da norberaren erabakiez arduratzea, horrek eguneroko bizitzan inplikatzen baititu, beste kideari eskatu gabe norberak nahi duen edo alda dezakeen guztia,% 100era egokitzeko. Hortxe hasten da bikotearen negoziazioa. Bakoitzak bere beharrak definitu behar ditu -lehentasun-maila desberdinean- eta haietaz arduratu ahal den ikusi behar du, eta, aldi berean, besteen beharrekin bizitzeko prest dagoen baloratu. “Nik nire ‘gauzetarako’ erabiltzen ditut nire besoak, zuk erabiltzen dituzu zureak zuretzako, eta, noizean behin, lau besoak jartzen ditugu elkarrekin egoteko.
Nola jakin bikote osasuntsuaren harremana ote den?
Ez zaio eskatu behar beste kideei nahi duen guztia emateko edo aldatzeko,% 100era egokitzeko.
Bikote-bizitzarekin gustura badago, oro har, harreman osasungarria da. Hala ere, batzuetan, apatia, neke, asperdura edo kontrol sentsazioa agertzen da, eta ez da ezer egiten horrekin, kexatzeaz gain. Psikologoak azaldu du sentsazio horiek bikotearen harreman txar baten, mendekotasunaren edo deskonexio emozionalaren ondorio izan daitezkeela, eta ez direla goitik pasatu behar: inpresio horiek nondik sortzen diren eta norberaren harremanarekin edo buruarekin zerikusia duten, konpondu gabeko gai pertsonalekin eta bikotearekin. Horren adibidea da estutasunaren besteari errua, zeren eta, egia esan, guraso izateko erantzukizunak edo bizitzako zirkunstantziak direla, eta horrek sentiarazten edo desesperatuta sentitzen duena.
Laburbilduz, bikote-harremana osasuntsua da:
- Bestearekiko maitasuna eta errespetua sentitzen du, eta bestea beste kideak maite eta errespetatzen du.
- Elkarrizketaren bidez komunikatzen da bikotea, ez dago indarkeriarik, eztabaida jarraiturik edo kexarik.
- Elkarrekin denbora pasatzeaz, bakarrik egoteaz eta beste batzuekin batera pasatzeaz gozatu nahi dugu, norberak bakarka edo beste pertsona batzuekin egiten duen bezala.
- Elkarri lotuta dago, eta elkarri maitasuna ematen zaio, gorputz kontaktu atsegina eta atseginezko sexualitatea erabiliz.
- Erantzukizun pertsonalarekin eta partekatuarekin zerikusia duten arazoak eta zailtasunak aurre egiten diete.
- Sentitzen da askatasun pertsonala eta bestearekiko konpromisoa orekatuta daudela.
- Egoerak hala eskatzen duenean, bikoteari lagundu ahal zaio, eta alderantziz.
Azken batean, “pertsona batek bikote osasuntsu bat du beste norbaitekin dagoenean, harekin egon nahi duelako eta harekin gozatu nahi duelako, eta ez seguru, baliotsu edo osorik sentitzeko behar duelako”, esan du adituak.
Bikote-harremana, maitasunean oinarritu ordez, atxikimendu patologikoan oinarritzen denean, mendekotasun emozionalari buruz hitz egiten da. Batean erori ez dadin, norberaren zauriez jabetzea da egokiena, hau da, haurtzaroko esperientzia zailak ez dira integratu. Haur gisa beldurrez, inpotentziaz edo etsipenez bizi izan ziren egoerak modu negatiboan baldintzatzen dituzte oraina beldurrak, blokeoak, erresuminak, desbalorizazio, inpotentzia edo abandonuko sentimenduak. Horretaz gehiago jabetzen bagara, harreman-egoerei heldu ahal zaie heldu-baliabideekin, baina ez da proiektatu behar gabezietan oinarritutako patroi antzinako patroietan.
“Gure premia emozionala ulertzen badugu eta geure burua zaintzen badugu, erabakitzeko gai bagara, beste baten onarpenaren mende egon gabe eta aldi berean gure erabakien eta sentimenduen erantzukizuna geure gain hartzen badugu, harreman osasuntsuak eta mendekotasunik gabeak eraiki ahal izango ditugu. Egia esan, prebentzioa baino gehiago, heltze-prozesu pertsonala egitea da kontua, psikologian indibidualizazio-prozesua izenez ezagutzen dena”, azpimarratzen du Anna Ferrek.
