Espainian, 600.000 pertsonak baino gehiagok hartzen dute ahozko antikoagulazio-tratamendua agente dikumarinikoekin (Sintrom®), eta, dosi egokian, eraginkorra da. Hala ere, segurtasun-tartea oso txikia da. Pazienteei hilero egin behar zaie azterketa, gehiegizko proportzioak odol-jario arazo larriak sor baititzake, hala nola enbolia. Ahotiko botika berriek, faktore koagulatzaileen inhibitzaileen belaunaldi batek, bizi-kalitatea alda dezakete, eta ziztadak, interakzioak eta dosia doitzeko kontrolak saihestu. Odolak eta haren gorabeherek Pascual Marco Veraren eremu profesionala hartzen dute. Alacanteko Unibertsitate Ospitale Orokorreko ikertzailea eta Espainiako Tronbosi eta Hemostasia Elkarteko (SETH) lehendakaria da.
Asko. Batez ere kontuan hartzen bada etengabe hazten ari den taldea dela, urteko %30 ingurukoa. Paziente zaharrak dira, konplikazio kardiobaskularrak dituztenak eta, batzuetan, koagulatzeko arriskua (koagulatzeko edo odolbilduak osatzeko gaitasuna) arriskuan jartzen duten prozesu kirurgiko garrantzitsuak jasaten dituztenak. Odolak zoritxarreko koaguluak garatzeko arrisku handia dute. Tratamendu horri esker, 20.000 tronboi-istripu baino gehiago saihesten dira, odol-jarioa buxatzen duen odol-koagulu baten ondorioz -edo tronboa-, eta 6.000 heriotza inguru izaten dira urtean.
Sintrom© erabiltzen jarraitzen dutenek badakite behar bezain astuna dela.’ Medikazioa doitzeko aldian behingo kontrolak, preskripzioak hertsiki jarraitzen ez badu izan daitezkeen konplikazio hemorragikoak edo elikagaiekin edo bestelako sendagaiekin izandako elkarreraginak eta jarduera medikoak zama dira. Gaixo batzuek, teorian, ahozko tratamendu antikoagulatzailea jasoko lukete, baina medikuok gaitzetsi egiten dugu, Sintrom© delakoak zainketa zorrotza eskatzen baitu. Neurri batean, antikoagulatutako gaixoek arazo sozial bat dute, eta autonomia-erkidegoko osasun-agintariek arazo hori konpontzen saiatzen dira laguntza-maniobren bidez.
Oraingoz, aldakako edo belauneko kirurgia jasaten duten pazienteei bakarrik ematen zaizkie, eta odol-bolumen handia izateko konpromisoa hartzen dute. Funtzio bikaina du, eta osasun-agintariek arrisku kardiobaskularra duten pazienteei orokortzeko aukera aztertzen dute, horiek baitira adierazpen horretarako biztanle-talde handia. Antikoagulatzaile berriek ez dute kontrol analitiko hain zehatzik beharko, eta beste sendagai batzuekiko elkarreragin askoz txikiagoa izateaz gain, haien eragin antitromotikoa ez da aldatzen dietan gertatzen diren aldaketengatik.
“Gaixotasun tronboenbolikoak heriotza gehiago eragiten ditu bularreko minbiziak, prostatak, hiesak eta auto-istripuek eragindako heriotzen batura baino”Tratamendu klasikoak bezain eraginkorrak eta seguruak dira, baina balio erantsia dute pazienteen bizi-kalitatea hobetzeko. Orain arte egindako saiakuntza klinikoen emaitzei erreparatzen badiegu, nabarmen murrizten dute garun-hodietako gertaeren eragina, kirurgia ortopediko handiagoaren ondoren. Gaixo antikoagulatuekin lan egiten dugu, gaixoek jakin dezaten zer medikamentu-mota erabiltzen dituzten eta zer zerbitzutan integratuta gauden, eta zalantzak argitzeko zer sarbide duten. Kontuan hartu behar da koagulazioaren aurkako botika berriek aldaketa handiak ekarriko dituztela tratatzen dugun filosofian eta laguntzaren antolaketan.
Prezioa. Ez dira farmako garestiak, produkzioaren kostuagatik baizik eta saiakuntza kliniko ugaritan probatzeak dakarren garapenagatik. Jakina da seguruak direla eta aldakako eta belauneko operatutako gaixoen egoera errazten dutela, baina zintzilik geratzen da preskripzio hori duten paziente guztien Sintrom© ordezkatzeak ekar dezakeen kostu izugarria.
Industria farmazeutikoak eta administrazioek arrazoizko prezioa negoziatu beharko lukete. Alemanian, agintariek argi utzi dute industria noraino irits daitekeen. Antikoagulatzaile berriak garestiagoak dira, ez dago zalantzarik, baina kontrol eta arreta asko saihesten dituzte, eta, gainera, bizi-kalitateari dagokionez, gaixoak arindu egiten dituzte. Fabrikatzaileei dagokienez, kontuan hartu behar da tratamendu kronikoan dagoen herrialdearen % 1 hartzen duen merkatuak tarifak leuntzen dituela.
Ez da sekretu bat, Europako gizarteak gero eta istripu kardiobaskular gehiago izaten baititu, eta herritarrak urte gehiago bizi dira odolaren koagulazio-konpromisoa hartuta. Gaixotasun tronboenbolikoa, bestalde, ezezaguna da jende guztiarentzat, eta zaila da ulertzen, nahiz eta urtero milioi erdi europar baino gehiago hil diren, kopuru hori handiagoa baita bularreko minbiziak, prostatak, hiesak eta auto-istripuek eragindako heriotzen batura baino.
Espainian, odolaren koagulazioan (hala nola hemofilian) edo hemostasia primarioan, sortzetiko asalduren ondorioz, hemorragia izateko joera duten 4.000 paziente inguru daudela zenbatetsi da. Asaldura horien artean daude von Willebrand gaixotasuna eta sortzetiko plaketen alterazioak. Kopuru horiek, gaixotasun koronarioaz edo, oro har, tronbosiaz hitz egitean kontuan hartzen ditugunekin batera, baxuak dirudite. Hala ere, gaixotasunaren ezaugarriak direla eta, batez ere hemofilian, eta baliaezintasun- edo heriotza-arriskua, tratamendu egokirik gabe, arazo sozial bat izatera iristen dira, eta horren aurrean oso sentikorrak dira osasun-agintariak.
Genetikako, biologia molekularreko, genomikako eta proteomikako tekniketan egindako aurrerapenek hematologoen diskurtso zientifikoa babesten dute beren arteko harremanetan. Espainiak, gainera, gero eta ospe handiagoa du nazioartean, besteak beste, zilbor-hesteko odol-transplantea, tratamendu antitromotiko kronikoaren estrategiak, aterotrombosia, linfoma folikularra eta tronbofilia hereditarioaren analisi genetikoa.
Mediku adina biologo elkartu ditu Espainiako Tronbosi eta Hemostasia Elkarteak (SETH), eta argi uzten du biologia molekularreko ezagutzak gero eta gehiago aplikatzen zaizkiela leuzemiei eta linfomei, homeostasiari, tronbosiari eta odol-bankuei. Urtero, Espainian, leuzemia akutuaren 1.000 eta 2.000 kasu berri diagnostikatzen dira, 700 leuzemia mieloide kroniko inguru, 2.000 leuzemia linfoide kroniko eta 1.500 eta 1.800 mieloma artean, besteak beste. Gaur egun, hemopatietan, gure herrialdean izaten da guraso hematopoietikoekin transplante-esperientzia handiena.
