Muskulaturaren garapen desorekatuak ondorioak izan ditzake. Pubiseko pubalgia edo mina izan daiteke ondorioetako bat. Arazo fisiko horren eragile nagusiak kirolari amateurrak dira, batez ere futbola praktikatzen dutenak, beheko gorputz-adarretako muskuluak nabarmen garatzen baitituzte, eta ez abdominalak. Zorionez, deskonpentsazio hori saihestu egin daiteke. Eta arazoa kroniko bihurtzen bada, kirofanoan zuzen daiteke.
Ez da oso ohikoa profesionalen artean
Imagen: Little Baby G
Pubiseko mina ohiko osasun-arazoa da kirolari afizionatuen artean, eta ez da oso ohikoa profesionalen artean. Ukipen- eta talka-kirolak (futbola, boleibola, eskubaloia, saskibaloia…) egiten dituztenei eragiten die batez ere, baita eskrima eta ekinitazioko banakako kirolari batzuei ere. Hala ere, futbola Espainiako kirol gogokoena denez, futbolzale gehienak José Aragónek, Fundación Hospital del Espíritu Santo (FHES) Fundazioko Traumatologia eta Ortopedia Zerbitzuko buruak, Santa Coloma de Gramaneten (Bartzelona) eta Kataluniako Futbolarien Mutualitateko taldeak azaldu dute.
“Afizionatuei gehiago eragiten die, profesionalek prestakuntza fisikoa dutelako eta espezialistek jarraipena egiten diotelako, eta horrek oso zaila egiten duelako lesio mota hori”, azaldu du Aragoik. Egiaztatu da kaltetuak 20 eta 25 urte bitarteko futbolari amateurrak izan ohi direla, eta eskualdeko ligan jokatzen dutela “baina ez direla profesionalak % 100ean, lanean ari diren eta, gainera, futbolean ari diren gazteak baizik”. Bi egunez entrenatzen dute, eta astean partida bat jokatzen dute.
Aditu horrek FHESek, Kataluniako Futbolarien Mutualitateak eta beste erakunde batzuen lankidetzak Bartzelonan antolatutako Fisio-Cot VI. Jardunaldietan parte hartu du. Ekitaldian 250 profesional, fisioterapeuta eta traumatologo baino gehiago izan dira, eta pubalgia egunean jartzeko aprobetxatu da. Lesio hori da kirol-medikuntzako espezialisten kontsultako patologiarik ohikoenetako bat. “Aurreko lokailu gurutzatuko lesioei dagokienez (futbolarietan maizago egiten dira), hamarretik bi dira”, dio Aragoik. Hala ere, ez dira oso ezagunak, ez sufritzeko arriskuan dauden biztanleak, ez kirol-medikuntzan aritzen ez diren traumatologoak.
Arrazoia: muskuluen desoreka
Arrisku handiagoa dute garaiera txikiko pertsonek, muskulatura indartsua dutenek eta beheko gorputz-adarrak oso indartsuak dituztenek.
Pubiseko osteopatia dinamikoa edo pelbisaren aurreko aldeko aduktorearen sindromea ere deitzen zaio, eta muskulaturaren desorekak eragiten du pubalgia, beheko gorputz-adarrekin egiten den lana sendotzen duen kirol-jardueraren ondorioz. Hala, izterrak eta hankak oso indartsuak eta sendoak dira, eta muskulu abdominalak, berriz, batzuetan, bigunduta geratzen dira. Bularraldean hasten diren muskulu abdominalak eta funtzio estatikoa betetzen duten eta izterraren edukia osatzen duten aduktoreak pubisean txertatzen dira. Enborraren goiko aldearen eta beheko aldearen arteko muskulu-desorekak mina eragiten du pelbisaren eremuan, Aragoik jakinarazi duenez.
Lluís Puig-ek, FHESeko Kirurgia Ortopedikoaren eta Traumatologiaren Zerbitzuko fisioterapeutak eta jardunaldien antolatzaileak, azaldu du “pubalgiaren jatorria ez dela oso argia”, baina onartu du “autore asko” bat datozela muskulu-desoreka baten ondorioz. Gainera, aduktoreen eta abdominalen arteko ekintza antagonistak alboko artikulazioei eragin diezaieke.
Muskulu abdominalak fasikoak edo dinamikoak dira, eta, lesio edo jarduerarik ezean, hipotonia eta ahultasunerantz jotzen dute. Bien bitartean, aduktoreak muskulu tonikoak edo estatikoak dira, eta, patologiarekin edo inakzioarekin, hipertoniara eta uzkurtzera jotzen dute. Horrek esan nahi du “atsedena ez dagoela pubalgian adierazita, baizik eta atsedenaldi aktiboa egin behar dela, zeren eta, bestela, batzuen biguntasuna eta besteen uzkurdura areagotu eta larritu egiten baita koadroa”, gehitu du espezialistak.
Prebentziotik tratamendura
Arazo horri aurrea hartzeko, prestatzaile fisikoek, dela futbolekoak, dela harreradun jauziak egiten diren taldeko edozein kiroletakoak -boleibola, eskubaloia edo saskibaloia-, muskulatura modu harmoniatsuan garatzeko planak egin behar dituzte. Lehenik eta behin, kirolariaren biomotari erreparatu beharko litzaioke; izan ere, altuera txikiko pertsonek, muskulatura indartsua eta beheko gorputz-adar oso ahaltsuak dituztenek, arrisku handiagoa izan dezakete kirolaria jasateko.
Jokalari bakoitzaren egitura aztertu ondoren, ariketa-programa bat aplikatu beharko litzateke, bakoitzari egokitutako luzatze-jarraibideekin, kirola egitean muskuluak ez daitezen nahas. Traumatologo horrek azpimarratu du ahaleginak egin beharko liratekeela kirol arriskutsuenak egiten diren pistak egokiak izan daitezen, gainazal gogorrak, barratuak eta irregulartasunak izateak lesioa errazten baitute.
Fisioterapiarekin pubalgia ere prebeni daiteke. Puig-en arabera, kasu honetan, tratamenduaren helburuak berdinak dira, bai prebentzioari dagokionez, bai tratamendu kontserbatzaileari edo ebakuntza ostekoari dagokionez (orbaintze-aldiaren ondoren), “betiere kirolariaren unearen eta egoeraren arabera”. Terapia honetan lan dinamikoa eta kardiobaskularra egiten da, muskulu abdominalak tonifikatzen dira eta muskulu aduktoreak malgutzen eta luzatzen dira, besteak beste.
Pubalgia itzultzea oso zaila da; horregatik da garrantzitsua prebentzioa. Kronika egiten denean, ebakuntza-gelatik pasatzea besterik ez da geratzen. Kirurgia honen bidez, tendoia (tenorrafia) josten da muskulu abdominalen aurreko paretan, eta tendoia (tenotomia) ebakitzen da aduktoreetan; hau da, abdomeneko pareta sendotzen da, eta tendoi aduktorea bi zentimetro jaitsi eta izterreko gainerako muskulu-planoetara itsasten da, Aragoiko eremuan tentsioa beheratu dezan.
Operazio hori anestesia epiduralarekin egiten da, eta, hala, gorputza gerritik aurrera, beheko erditik, baino ez da lo egiten. Pazienteak ohiko erritmoa berreskura dezake bi aste geroago, eta berriz ere kirola egin dezake bi edo hiru hilabete igaro ondoren. Horrelako operazio batean, traumatologo batek, anestesista batek, erizaintzako langileek eta, batzuetan, fisioterapeutak parte hartzen dute. Fisioterapeuta hori ebakuntza-gelan sartzen da, pazientearen lesioa, zirujauak egindako ebakidura eta muskuluak nola josi diren jakiteko. Berak inplikatu behar du, bai ebakuntza aurreko aldian, bai pubalgia duten pazienteen operazio ondoko aldian. Kasu guztien xehetasunak ezagutzen badituzu bakarrik aplikatu ahal izango duzu tratamendu berezi bat kasu bakoitzerako, Aragoi defendatzen du.
