Biriketako minbizia, patologia kardiobaskularrak edo BGBK (biriketako gaixotasun buxatzaile kronikoa) saihestea ez da arrazoi bakarra ez erretzeko. Ohitura kaltegarri horrek begiak ukitzeko arriskua ere areagotzen du, hala nola kataratak eta adinari lotutako makula-endekapena. Bi oftalmopatia horiek dakartzaten ondorioez gain, adituen arabera, okerrena da ez dakitela erretzaileek zer dakiten. Horregatik, mendekotasuna gainditzen saiatzeaz gain, adi egon behar dugu bi begietako patologia horiek garatzeko lehen seinaleez.
Tabakoa da gaixotasun kardiobaskularren, arnasketaren eta minbiziaren zuzeneko kausa. Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) arabera, ohitura osasungaitz hori da 8 segundotik behin pertsona bat hiltzearen erruduna. Nerabezaroan erretzen hastea eta hurrengo 20 urteetan ohitura horri eustea, kasuen %70ean gertatzen den bezala, 25 urte geratzen dira pertsona baten bizi-itxaropenera. Baina badira gehiago ere: erretzaile batek ikusmena gal dezake gaixo osasuntsu batek baino bost urte lehenago.
Kopuru hori gorabehera, helduen %86k ez daki erretzeak ere baduela zerikusia begietako asaldurak izateko arriskua handitzearekin. Ondorio horixe atera du 56 urteko 367 pazienteri egindako azterketa batek. Wonca Europaren 16. Kongresuan, Malagan, aurkeztutako lan honek agerian uzten du tabako-ohiturak ikusmen-osasunean dituen ondorio kaltegarriak ez direla ezagutzen.
Frogatuta dago zelulen zahartze-prozesua azkartzen duela, eta urteek eragindako gaixotasunak larriagotzen dituela, batez ere kataratak eta adinari lotutako makula-endekapena (DMAE). Hala ere, inkestatutakoen %46 erretzailea zen arren, emaitzek agerian uzten dute %78k ez zuela ezagutzen kataratekin zuen harremana, eta %62k, berriz, DMAErekin zuen harremana.
Begietako kalteak
Tabako-kea arnastearen ondoriozko substantzia toxikoak gorputz osoan pilatzen dira eta, zirkulazio-sistemaren bidez, begietara iristen dira. Organismoaren sistema baskularrari eragiten dioten bezala, begietako odol-fluxua ere aldatzen dute.
Kea arnastearen ondoriozko substantzia toxikoak gorputz osoan pilatzen dira eta, zirkulazio-sistemaren bidez, begietara iristen dira.
Tabakoak kataratak, begiko kristalinoaren, kapsularen edo humore beirakararen opakutasuna (erretinaren barnealdearen eta kristalinoaren atzealdearen arteko espazioa betetzen duen likido gelatinakara eta gardena) eragiten eta larriagotzen dituela jotzen da. Horrek izpi argitsuak igarotzea eragozten du eta itsutasuna eragiten du. Eritasun hori% 40 handiagoa da erretzaileen artean. Bi mekanismok eragiten dute hori: kearen substantzia toxikoek begietan zuzenean eragiten dute, eta biriketan elementu kimikoak askatzen dira; elementu horiek, odol-emariaren bidez, begi-globora iristen dira eta irrigazioari eragiten diote. Ikusmena galtzeak keak sortzen dituen elikagai eta antioxidatzaileen gutxitzearekin du zerikusia, eta horiek kristalinoaren gardentasuna mantentzeaz arduratzen dira; izan ere, kristalino hori, oxidazioaren ondoren, hondatu egiten da.
Makula-endekapena da herrialde garatuetako 50 urtetik gorako populazioaren artean itsutasunaren lehen arrazoia. Espainiako Oftalmologia Elkartearen arabera, 800.000 pertsona inguru daude DMAEren eraginpean gure herrialdean. Makularen eritasun endekatzaile eta progresiboa da (erretinaren erdialdea), eta ikusmen zentrala galtzea eragiten du, eta ikusmen periferikoa alde batera begiratzera eta erabiltzera behartzen ditu gaixoak. Retina eta Vítreo Espainiako Elkartearen arabera, 55 urtetik gorako biztanleen %29 (hiru milioi espainiar baino gehiago) oftalmopatia hori jasateko arriskuan dago.
Gainera, OMEk uste du prebalentzia hirukoiztu egingo dela datozen urteetan, zahartze-prozesuari oso lotua baitago. Baina adituek azpimarratzen dute, urteen joanagatik eta genetikagatik ez ezik, alda daitezkeen eta, beraz, prebeni daitezkeen beste arrisku-faktore batzuengatik ere gertatzen dela hori, hala nola, tabakoaren kontsumoa, antioxidatzaile naturaletan urriak diren elikadura-ohiturak, eguzki-argitan luzaroan egotea edo hipertentsioa.
Garrantzi handia duenez, oftalmologoek prebentzio eta detekzio goiztiarraren alde egiten dute, eta gogoratzen dute lehenengo seinaleen aurrean medikuarengana joan behar dela. Alerta-sintomen artean hauek daude: ikusmen lausoa, lerro zuzenak bihurrituta, distortsionatuta, okertuta edo punturen batean desagertzen balira bezala ikustea, argiarekiko sentikortasuna areagotzea edo argirik ez dagoela ikustea, distantziak eta altuerak zenbatestean aldaketak izatea, eskailerak jaisteko edo pertsonak ezagutzeko zailtasunak izatea, eta, prozesu aurreratuagoetan, orban beltza nabaritzea argiaren erdiko aldean.
Gaur egun, hainbat ikerketa eta tratamendu berrien diseinua egiten ari dira makula-endekapen horri aurre egiteko. Gaur egun, espezialistek balazta jartzeko botika eraginkorrak dituzte.
Sexu-inpotentzia, erekzio-disfuntzio ere esaten zaiona, sexu-jarduera egokia izateko behar adinako erekzioa lortzeko edo mantentzeko ezintasuna da. Hainbat ikerketaren arabera, besteak beste, diabetesa, depresioa, antsietatea, botika batzuk eta tabakoa dira nahaste horren arrazoi ohikoenak. Datuen arabera, egunean 20 zigarro erretzea nahikoa da inpotentzia sexuala izateko arriskua %60raino handitzeko; kopuru hori handitu egiten da alkohola edateak, sedentarismoak eta elikadura txarrak bat egiten badute.
Egunero 20 zigarro erretzeak %60raino handitzen du sexu-inpotentzia izateko arriskua.Arnas aparatuko gaixotasunak, gaixotasun kardiobaskularrak eta minbizia dituzten tabako-ohituraren elkarketak oso ezagunak dira. Baina erretzaile gutxik dakite bestelako trastono garrantzitsuak eragiten dituztela, hala nola disfuntzio sexuala. Bihotzaren Elkarte Amerikarrak (AHA), Gaixotasun Kardiobaskularren Epidemiologiari eta Prebentzioari buruzko urteroko bileran, 2006an ondorioztatu zuen ezen, tabakoak bihotzeko odol-hodiei eta sistema kardiobaskularreko gainerakoei eragiten dien bezala, asaldurak eragiten dituela Penintsulako zirkulazio-sisteman.
Erekzioaren disfuntzioa ateroma-plakak eratzeak eragin dezake. Plaka horiek odola edalontzietatik behar bezala jariatzea eragozten dute, eta tabakoak eragin txarra izan du bihotz-hodien funtzionamendu egokian. Ikerketen ondorioak argiak dira: erretzea %50 eta %60 bitartean areagotzen da -batzuek %80ra ere jotzen dute- 30 eta 40 urte bitarteko gizonengan inpotentzia izateko arriskua.
