Bronkiektasiak arnas gaixotasun kroniko bat dira, zuhaitz bronkialaren parteen dilatazio anormal eta itzulezinaren ondorioz sortua. Arnas eritasun kronikoen artean hirugarren postuan dago (fibrosi kistikoak eragiten ez duenean), eta arrazoi desberdinak izan ditzake, baita zergatia jakin gabe ere. Gaixotasun hori dutenek arnas-infekzioak izateko arrisku handiagoa dute, eta horiek gaixotasunaren progresio azkarra eragiten dute. Horregatik, oso garrantzitsua da jakitea zer estrategia terapeutikok ahalbidetzen diguten eraginkortasunez erabiltzea eta ahalik eta lasterren ezartzea.
Bronkiektasien sintomak
Oro har, pixkanaka agertzen dira, baina muki kiratsetik (kiratsetik) kanporatutako eztul kronikoa da sintoma nagusia. Hain ohikoak ez diren beste zeinu batzuk ere badaude, hala nola, eztula odolarekin, nekea, arnasa hartzeko zailtasuna eta pisua galtzea.
Larriak dira?
Bronkiektasien pronostikoa aldagai hauen araberakoa da:
- Oinarrizko eritasuna edo horren arrazoia.
- Kaltea bronkio-zuhaitzean zabalduta dagoena.
- Arnas funtzioan duen eragina.
- Larriagotzeen larritasuna (larriagotzen diren sintomak).
Horregatik, 1-6 hilabetean behin kontrolak egitea gomendatzen da, gaixotasunaren larritasunaren eta progresioaren arabera. Larritasun-maila ebaluatzeko, hainbat adierazle hartzen dira kontuan:
- Astinaldien kopurua eta larritasuna.
- Botatako mukiaren kolorea eta kantitatea.
- Nolakoa da aire-faltaren sentsazioa (disnea).
- Bronkioetako hiperreaktibotasunaren sintomak eta zeinuak (bronkioetako mukosaren gehiegizko erantzuna da, bronkioak ixten dituena, normalean).
- Hemoptisiaren maiztasuna eta intentsitatea (eztula odolarekin).
- Eragin sistemikoa (beste organo batzuen eraginpean egotea) eta bihotz- eta arnas funtzioa.
Nola tratatu bronkiektasiak
Tratamendu medikoa planteatzean, helburua da sintomen egonkortasuna edo hobekuntza lortzea eta, batez ere, haien progresioari aurrea hartzea (ahalik eta larriagotze gutxien izanda). Hau da, gaixotasuna ahalik eta gehien egonkortzea.
Bakterioengatiko infekzioa dagoenean, medikuak antibiotiko espezifikoak preskribatuko ditu. Bronkio-hantura baten aurrean bagaude, berriz, ahotik hartzeko kortikoideak edo inhalatuak erabiliko ditugu, jariatze handia eragiten duten gaixoetan.
Alderdi garrantzitsuenetako bat bronkioetako hipererreaktibotasunaren tratamendua da, non, botikak erabiltzeaz gain, arnas fisioterapia ere funtsezkoa baita. Ebidentzia zientifikoan oinarritutako tratamendu horri esker, besteak beste:
- Ariketarekiko tolerantzia hobetzea.
- Bizi-kalitatea hobetzea.
- Larriagotze-kopurua murriztea.
Garrantzitsua da terapia mota hori egiten duten pertsonak arnas fisioterapiaren arloan adituak diren langileak izatea, eta pazientearen talde medikoarekin harremanetan egotea, diziplina anitzeko puntu batetik tratatu ahal izateko.
Arnas fisioterapiako teknikarik erabilienak bronkio-drainatzea dira, eta oso muki-kantitate handiak dituzten edo kentzeko zailtasunak dituzten pazienteen arnasbideak “garbitzeko” balio dute. Normalean, medikuak agindutako tratamendu bronkio-zabaltzailea eta mukolitikoa egin ondoren eta arnastutako antibiotikoak hartu aurretik egiten dira. Horretarako, hainbat gailu erabil daitezke, hala nola Flutter, Acapella eta Aerobika. Gailu horiek, besteak beste, bibrazioa eragiten dute biriketan, eta horrek atzeratu egiten du bronkioen itxiera eta jariakinak askatzea.
Gaixoa ahulago dagoenean, eztularen esfortzua simulatzen duten gailuak erabiliko dira, pertsonak ia esfortzurik egin gabe. Batzuetan, birika hobeto betetzen lagunduko duten beste teknika batzuk ere ezarri beharko dira, bai eta erlaxazio-teknikak ere, aire-falta oso handia denean.
Pertsona horren iritzia funtsezkoa da edozein tratamendu arlotan. Harekin eroso badago, errazagoa izango da betetzea eta, beraz, osasuna hobetzea.
Ariketa fisikoa
Tratamenduaren zati garrantzitsu bat ariketa fisikoa egitea da, fisioterapeutak ere gidatu ahal izango duena, disnea hobetzeko eta jariakinak kentzeko. Giden arabera, egokia da ariketa aerobiko ertaina edo handia egitea egunean 30 minutuz, astean hiruzpalau aldiz, edo jarduera fisiko neurritsua, egunero. Gomendio hori paziente bakoitzari egiten zaion ebaluazioaren arabera zehaztu behar da.
Arnas arazoak daudenean ariketa fisikoa egiteari buruz gehiago jakiteko, joan den hileko artikulua kontsulta dezakezu.
