Animalien araudia zaintzea

Legearen aplikazio eremua produkzioko animalia ornodunei edo esperimentaziorako eta beste helburu zientifiko batzuetarako erabiltzen direnei dagokie. Hala ere, ehizari eta arrantzari, basa faunari, zezen ikuskizunei eta kirol lehiaketa arautuei ez zaie aplikatuko, animalien dopina kontrolatzeko jarduketak barne. Lagun egiteko animalietan ere ez da hala izanen, garraio kolektiboa denean eta interes ekonomikoagatik ez bada.

Produkzioko animaliatzat hartuko dira ugalketarako, gizentzeko edo hiltzeko animaliak, larrugintzakoak edo ehiza-jardueretakoak barne, mantenduta, gizendurik edo hazirik daudenak, animali jatorriko elikagaiak edo produktuak ekoizteko, edo merkataritzako edo irabazteko beste edozein helburutarako. Esperimentaziorako eta beste helburu zientifiko batzuetarako erabiltzen diren animaliak ere sartzen dira, esperimentaziorako edo beste helburu zientifiko batzuetarako erabiltzen diren ornodunak, irakaskuntza barne, baldin eta mina, sufrimendua, larritasuna, lesioa edo kaltea eragin badiezaiokete, baita animalia baten jaiotza modu intentzionatuan edo ustekabekoan eragin dezakeen edozein jarduera ere.

Prozedura da animaliak erabiltzea, nahiz eta mina, sufrimendua, lesioa, larritasuna edo kaltea kentzen diren, anestesia, analgesia edo bestelako metodoak erabiliz. Esperimentazioaren eta beste helburu zientifiko batzuen esparruan sartzen dira, besteak beste, elikagaiak garatu eta fabrikatzea, eta haien kalitatea, eraginkortasuna eta segurtasuna egiaztatzeko probak egitea. Ez dira sartzen esperimentalak ez diren nekazaritza eta abeltzaintzako praktikak eta albaitaritzako klinika.

Administrazio publikoek behar diren ikuskapen eta kontrol ofizialen aldizkako programa edo planak ezarriko dituzte, egoera edo kasu berezietan egin beharreko ikuskapenen kalterik gabe. Zehazki, Legeak agintzen du neurriak hartzeko, ustiategietan animaliek minik, sufrimendurik edo alferrikako kalterik izan ez dezaten. Horretarako, kontuan hartuko dira haien espeziea eta garapen-, egokitzapen- eta etxekotze-maila, bai eta haien behar fisiologiko eta etologikoak ere, lortutako esperientziaren, ezagutza zientifikoen eta kasu bakoitzean aplikatu beharreko Europar Batasuneko eta Espainiako araudiaren arabera.

Animaliak garraiatzean, honako neurri hauek hartuko dira: bidaiatzeko moduan dauden animaliak bakarrik garraiatzea, zauririk edo behar ez den sufrimendurik eragin gabe egitea, bidaiaren iraupena ahalik eta txikiena izatea eta animaliek bidaian zehar dituzten beharrei erantzutea. Alde horretatik, garraiobideak eta zamalanetarako instalazioak behar bezala sortu, eraiki, mantendu eta erabiliko dira, animaliei beharrezkoak ez diren lesioak eta sufrimendua saihesteko eta haien segurtasuna bermatzeko. Horrez gain, animaliak manipulatzeko berariazko prestakuntza edo trebakuntza eskatzen du legeak. Horretarako, animaliei beldur, lesio edo sufrimendu alferrikakoak eragiteko moduko indarkeria edo metodoak erabili gabe egin behar du lan.

Lege honetan aipatzen den arloko ikuskatze lanak egiteko, administrazio publikoen zerbitzuko langileek lan horiek egiteko behar adinako kualifikazioa eta prestakuntza izan beharko dute. Halaber, agintaritzaren agente izanen da, eta agintari eskudunei eta, oro har, eginkizun publikoak betetzen dituztenei eskatzen ahalko die.

Araudi berriak hiltegien eraikuntza, instalazio eta ekipoei buruzko arauak ezartzen ditu, bai eta animaliei alferrikako irabiatzea, mina edo sufrimendua saihesteko funtzionamendua ere. Hiltegietatik kanpo abereak hiltzea kasu bakoitzean aplikatzekoa den araudian aurreikusitako kasuetan baizik ez da eginen, araudi horrek ezarritako baldintzen arabera.

Erlijio-eremuan, hilketaren auziak baditu zenbait konnotazio, arauak berak jasotzen dituenak, baina modu mugatuan, animalien hilketa Erlijio Entitateen Erregistroan inskribatutako eliza, konfesio edo erlijio-komunitateen errituen arabera egiten denean, eta zorabioaren arloko betebeharrak dagokion erlijio-errituaren aginduekin bateraezinak direnean. Kasu horretan, agintari eskudunek ez dute betebehar horiek betetzea eskatuko, baldin eta praktikek osasuna eta segurtasuna babesten dituzten mugak gainditzen ez badituzte.

Nolanahi ere, eta legezko aginduz, erritu erlijiosoaren araberako sakrifizioa albaitari ofizialaren gainbegiradapean eta jarraibideen arabera eginen da. Kasuan kasuko hiltegia beharturik dago agintaritza eskudunari jakinaraztera halako hilketak eginen direla, erregistratzeko, Europar Batasuneko araudian aurreikusitako baimena deusetan ukatu gabe.

Esperimentaziorako eta beste helburu zientifiko batzuetarako (irakaskuntza barne) erabiltzen diren animaliak hazi, hornitu edo erabiltzeko zentro edo establezimenduei dagokienez, arauak dagokion erregistro administratiboan baimenduta edo inskribatuta egoteko betebeharra ezartzen du, jarduerari ekin aurretik.

Animalien garraioaren esparruan, garraiolariek, beren ibilgailuek, edukiontziek edo baliabideek behar den baimena izan beharko dute eta erregistratuta egon beharko dute, erregelamenduz ezartzen den moduan. Animalia biziak hirugarren herrialdeetatik inportatzen badira, Estatuko Administrazio Orokorrak Europako araudian finkatutako betebeharrak betetzea eskatuko du.