Azken urteotan, bakterio batzuen erresistentzia handitu egin da mikrobioen aurkako zenbait antimikziorekin. Horrek esan nahi du mikroorganismoek ez diotela eragiten lehen sentikorra zen antimikrobiarrari, antibiotikoei, esaterako, eta, beraz, infekzioak oraindik ere ez dira eraginkorrak, tratamenduak eraginkorrak ez direlako. Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) txosten bat argitaratu berri du osasun publikoaren arazo hori agerian uzteko, eta bakterio erresistente nagusien artean E. coli eta Salmonella aipatzen ditu. Artikuluak mikrobioen aurkako eta erresistentziaren arteko erlazioa azaltzen du, eta osasun-agintariek arazo hori minimizatzeko gomendatzen dute.
E. coli edo Salmonella bakterioek, elikagaien bidez transmititzeko gaitasuna dutenek, gero eta erresistentzia handiagoa sortzen diete mikrobioen aurkako agenteei, hau da, gero eta gehiago irauten dute mikroorganismoen aurkako agenteei, eta substantzia bat suntsitzen edo inhibitzen denean ere irauten dute. Antimikrobianoak gaixotasun infekziosoak antibiotiko moduan tratatzeko erabiltzen dira, mikroorganismoek gero eta erresistentzia handiagoa baitute substantziaren printzipio aktiboarekiko. OMEren azterketak “Antimikrobianoei erresistentzia: zainketari buruzko munduko txostena” esaten du, eta horrek adierazten du erresistentzia eragile infekzioso askori eragiten ari zaiela, baina “antibiotikoen erresistentzia, adibidez, beherakoa bezalako zazpi bakterioekiko erresistentziari” buruzkoa da, besteak beste.
Antimikrobiarrak eta erresistentzia
Datozen urteetarako elikagaien segurtasunaren arloko erronka nagusietako bat da antimikrobianoei eta erresistentziari buruzko azterketan sakontzea, urte hasieran Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA) iragarri zuen bezala; Gaixotasunen Prebentziorako eta Kontrolerako Europako Zentroa (ECDC) eta Medikamentuen Europako Agentzia garatzea aurreikusten da.
EFSaren eta ECDCren txosten baten arabera, elikagaietatik transmititzen diren bakterio arruntenek, Salmonella gisa, erresistentzia handia erakusten diete mikrobioen antimikrobioei, eta hori kezkagarria da osasun-agintarientzat. Bakterioak antibiotikoekiko erresistenteak badira, oso zaila da eragiten dituzten infekzioen tratamendua, eta, are gehiago, ezinezkoa.
Elikagaietatik transmititzen diren bakterio arruntenek erresistentzia handia erakusten diete mikrobioen aurkako antimikrobioei
OMEren txostenaren arabera, arazo nagusietako bat da pertsona guztien digestio-hodiko bakterio ohikoenetako bat infekzioen aurkako erresistentzia dela E. coli bakterioak infekzioen ondoriozko tratamenduan. Patogeno horren anduiak, beherakoa eragin dezaketenak, gehienetan uraren edo elikagai kutsatuen bidez transmititzen dira, edo animaliekin edo pertsonekin kontaktuan.
Salmonellaren kasuan, gizakietan, elikagaietan eta animalietan egoten da. Bakterio horrek anpizilina, tetraziklina eta sulfonamida jasaten ditu gizakietan, baita hegazti, txerri eta behietan eta haragietan ere. Europan egindako azken ikerketa baten arabera, Salmonellaren erresistentzia sortzeko joera handituz doa, Campylobacterren kasuan bezala.
Erresistentzia deuseztatzea
Antimikrobiarrak garrantzitsuak dira bai giza medikuntzan bai albaitaritzan bakterioek eragindako infekzioak tratatzeko. Mikrobioen aurkako erresistentzia areagotu egin da, batez ere, gehiegizko enpleguagatik eta antibiotikoen erabilera txarragatik. Horregatik, munduko osasun-agintariek antibiotikoen erabilera zuhurraren alde egiten dute, pertsonengan ez ezik, animalietan ere, erresistentzia murrizteko. Gainera, higienearen indartzea eta infekzioen prebentzioa eta kontrola hobetzea eta edateko uraren eskuragarritasuna bermatzea defendatzen dute.
Erresistentzia-mekanismoek nola funtzionatzen duten hobeto ulertzeko lanak eta azterketak egitea funtsezkoa da, baldin eta ondorio genetikoak, biokimikoak edo medikuntza-, albaitaritza- eta ingurumen-arlokoak badira. Animalien gaixotasun infekziosoak kontrolatzeko estrategia alternatiboak ere garatu dira, hala nola txertaketa-programak.
Bestalde, kontuan izan behar da bakterioen populazioak askotarikoak eta zabalak direla, eta aldaketa handiak egiten dituztela. EFSaren azterketa baten arabera, E. coli-ren genomak egunean hainbat aldiz “mutatu” egiten du, eta horrek esan nahi du bakterio-populazioak sentikorrak direla ingurumen-aldaketen aurrean, eta, beraz, antibiotikoen aurkako erresistentzia areagotu egiten dela.
Azken urteotan, modu esponentzialean hazi da antimikrobiano naturalen garapena, ezaugarri kontserbatzaile naturalak dituzten espezieen estraktuak erabiltzen dituen alternatiba bat. Eremu honetan baloratuenak oreganoa, baratxuria edo ahabia dira. Elikagai horiek konposatu aktibo eraginkorrak dituzte patogenoen aurkako borrokan, hala nola Salmonella edo E. coli.
