Europako Batasuneko institutuek beren baliabideak eta esperientziak elkartuko dituzte txerrietan salmonella ote dagoen ebaluatzeko. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA, ingelesezko siglak) zuzentzen du ekimen hau, eta Europako erakundeen esperientzia bateratua aprobetxatu eta arrisku mikrobiologikoa ebaluatu nahi du. Gainera, arrisku-faktoreen zenbatespenak ematea eta elikagaietan bakterioak gutxiago egoteko neurriak proposatzea aurreikusten da.
Europako Batasunean hasi berri den azterketak kontuan hartuko ditu, besteak beste, zerrien abeltegi mailako infekzio-iturrien balorazioa hiltzean, hilketak kanalen kutsaduran duen eragina eta salmonella murrizteko itxarondako eragina hilketa-zerrietan eta haragietan, baita elikagaien kutsaduretan ere. Europako Erkidegoko helburua da EBko herrialdeek lan egitea, 2007. urtea amaitu baino lehen, zerrien salmonella-prebalentzia murrizteko. Europako Batzordearen eskaerak, ordea, aldez aurretik datuak biltzea eskatzen du, benetako egoera zein den zehatz-mehatz jakiteko.
2006aren amaieran, EFSAk gomendatu zuen hiltegira bidalitako zerrien gongoil linfatikoen laginketa egitea, bakterioaren osasun-egoera zehazteko. Azterketa horrek, gainera, aukera eman behar zuen zerriak garraiatzean eta ukuiluan kutsatzeak duen eragina ebaluatzeko, bai eta hiltzean ubideak duen kutsadura ebaluatzeko ere. Bildutako informazioak hiltegietako kanalen benetako kutsadura ezagutzeko eta proba bakteriologiko eta serologikoen arteko erlazioa ezagutzeko ere balioko du. Izan ere, EFSAren Arrisku Biologikoen Talde Zientifikoaren arabera, txerria, arrautzen eta hegazti-haragiaren ondoren, elikagaiek salmonelosia transmititzeko iturri garrantzitsua da. Hala ere, onartzen dute proportzio hori aldatu egiten dela herrialdeen arabera, kasu gehienetan ez baitago behar bezain datu zehatzik.
Kontrolpeko arriskuak
Txerrien produkzioan salmonellaren prebalentzia kontrolatzeko aukera nagusietako bi metodo bakteriologiko eta immunologikoetan oinarritzen dira. Dagoen egoeraren eta sortzen diren galderen arabera, metodo bat edo bestea erabili beharko da. Osasunerako Mundu Erakundeak (OME) finkatzen du arriskua arintzeko erabiltzen den sistemetako bat. Horren bidez, salmonellaren kontrola ezartzen da giza kontsumorako animalien ustiategietan (lehen mailako fasean kontrola); higienea hobetzen da haragia hil eta prozesatzean (bigarren fasea esaten zaio horri), eta neurriak ezartzen dira elikagaiak prestatzean, hau da, kontsumoa kontrolatzean.
Oro har, helburua ez da soilik infekziorako erresistentzia handitzea, baizik eta aziendaren barruko transmisioari aurrea hartzea. Eta hori guztia, nahiz eta bakterio horren prebalentzia, zerrietan ez ezik, beste animalia batzuetan ere, aldatu egiten den estatu kide batetik bestera. Aldakortasun hori dela eta, adostasuna lortu behar da bakterioa elikagaietara iritsi eta gaixotasunak sor ez ditzan ekintza jarraitua egiteko beharraz.
Salmonella, Campylobacter eta Escherichia coli dira sortzen ari diren patogeno zoonotiko nagusietako batzuk, elikaduraren bidez transmititzen direnak, Animalien Osasunerako Mundu Erakundeak (OIE) onartzen duenez. Arrisku Biologikoen Talde Zientifikoak 2006ko martxoan egin zuen salmonelak zerri-ekoizpenean zuen arriskuaren ebaluazioa, eta Salmonella spp zela ondorioztatu zuen. gizakiengan elikagaien bidez transmititzen diren gaixotasunen arrazoi nagusietako bat da, eta, aditu-talde beraren arabera, 2004an guztira 192.703 giza salmonelosi kasu jakinarazi ziren EBko 25 herrialdeetan, nahiz eta askoz gehiago geratu ziren jakinarazi gabe.
AEBn, Gaixotasunak Kontrolatzeko eta Prebenitzeko Zentroek (CDC, ingelesezko sigletan) egindako kalkuluen arabera, hainbat iturritatik datorren salmonelosiak eragindako elikagaiek urtean 1,4 milioi kontsumitzaileri eragiten die. OIEren txosten baten arabera, salmonelosia da mundu osoan elikagaien bidez transmititzen diren bakterio-eritasunen artean ohikoena, eta artaldeen prebalentzia %0 eta %90 bitartekoa dela kalkulatzen da, animalia-espeziearen eta eremu geografikoaren arabera. Nazioarteko erakundeek onartzen dute ez dagoela irtenbide «magikorik» arazoa konpontzeko, baina bai kutsadura-mailak murrizteko estrategiak, batez ere prebentzio-neurri multzo oso baten integrazioan oinarritzen direnak. Eta ildo horretatik bideratzen dira Europar Batasuneko ekimenak.
