Granadako Sierra Nevada de Riofría arrain-haztegia aitzindaria da amuarrainaren eta urionaren ekoizpen ekologikoan, ez bakarrik Espainian, baita nazioartean ere. Akuikultura ekologikoaren ikerketak, unibertsitateekin lankidetzan, eboluzio-ildo bat ezartzen jarraitzen du enpresa honetan.
“Kontsumitzaileak, amuarrain ekologikoa dastatzean, trucha-amuarrain zaporeaz harritzen dira”, dio Fernando Domezainek, Riofreko (Granada) lehen arrain-haztegi ekologikoaren jabeak. Pertsona askorentzat, animalia ere desberdina da, itxura luzanga eta burua proportzionatua duelako. “Betikoak dira, ez dugu ezer asmatu”, dio Domezainek. Produktu hori ekoiztean, alde handia dago: ekoizpen ekologikoan denbora gehiago erabiltzen da, eta koipe gutxiko pentsuekin elikatzen da.
Bokazio aitzindaria
Enpresa honen aitzindariak aurreko belaunaldikoak dira. “Nire aita izan zen Espainiako lehen arrain-haztegia 1955ean”, eta gaineratu zuen, Espainian beste arrain-haztegi batzuk ireki ondoren, urak ekoizpen-mota horretan duen garrantziaz ohartu zela. Hala, lehiaketa publiko baten bidez, Riofriok baldintza egokiak betetzen zituela ikusi zuen eta bere negozioa Nafarroatik Granadara eraman zuen 1963an.
Amuarrainaren merkatua olatuaren gailurrean zegoen eta beste urrats bat aurrera egitea erabaki zuten, eskaintza dibertsifikatuz eta produktuen kalitatearen aldeko apustua eginez. Hau da, animaliak osatzeko behar den denbora hartzea. Hala, 80ko hamarkadan, kalitatea da nagusi, baina dagoeneko hasi dira etorkizunean urrats bat egiten: ekoizpen ekologikoa.
Lehen esturio ekologikoa
1985ean karpa eta esturioiekin ekin zioten azterketari. Azken horrek jaki gozo bat eskaintzen zuen. “Berriro ere erronka bat, ez baitago literatura zientifikorik eta ez baita esperientziarik urioiak hazten”, dio Domezainek. Hainbat ikerketatan Acipencer naccarii-ren alde egiten dute. Ikerketa eta argitalpen zientifiko askoren ondoren, Domezainek azaldu duenez, Guadalquivirreko hiru esturioi arruntenetako bat zela aurkitu dute.
Urrats bat aurrerago egiteko, esan dute erronka ekoizpen ekologikoan oinarritzen dela, baina arazoa da ez zegoela arau espliziturik akuikultura ekologikorako. “Nekazaritza Ekologikoko Andaluziako Batzordearekin (JEZ) harremanetan jarri eta arauak sortzen hasi ginen. Azterlanaren eta onespenaren ondoren, akuikulturako enpresa honek ekoizpen ekologikoaren ziurtagiria eskuratu zuen, JEZ bidez, 2001eko azaroan. 250 gramoko amuarrain bat ekoizteko, ekoizpen ekologikoarekin 18 hilabete erabiltzen dira; ohiko metodoarekin, berriz, 6 edo 7 hilabete.
Etorkizunean pentsatzen
Urrats bat harago doan filosofian. Domezainek nabarmendu du merkatuan badituela zenbait produktu berri, hala nola amuarrain-patea eta urioarena, eta, gainera, amuarrain- eta esturio-krema baserritarrei. Horrekin batera, beroan ketutako amuarraina eta esturioa ekoitzi dira. G
Enpresa-planteamenduetan, ikerketak zeregin garrantzitsua du. “Puntu honetan hainbat unibertsitaterekin zuzenean lan egiten dugu, eta horrek etorkizunean ezagutza gehiago edo ezjakintasun gutxiago izatea ahalbidetuko digu”, dio Domezainek.
Akuikulturak 70 doktore-tesi baino gehiago sortu ditu. Ikerketa etengabea da, orain esturioi-alubioiekin lan egiten dute eta urioiaren elikadura hobetzen ari dira.