Madrilgo Unibertsitate Politeknikoko (UPM) Nekazaritzako eta Basogintzako ETSI Nekazaritza Ingeniaritzan aplikatutako Bioelektromagnetismoa ikerketa-taldeak aztertu du tratamenduak eremu magnetiko geldikorrekin erein aurretik zer eragin duen gariaren eta zekalearen arteko gurutzaketatik sortzen den tritikale-hazien ernalketan eta hazkundean. UPMk jakinarazi duenez, azterketa honetan lortutako emaitzak “bat datoz beste zereal, leguminoso eta pratense espezie batzuetan ikerketa-taldeak lortutakoekin; horietan ondorioztatu zen eremu magnetikoak eragin positiboa duela”.
Eremu magnetiko, elektriko eta elektromagnetikoak modu naturalean existitzen dira ingurunean, eta izaki bizidunak haiekin bizitzera ohituta daude. Lurraren eremu magnetikoa 0,4 eta 0,6 gauss bitartekoa da, latitudearen eta beste faktore geologiko batzuen arabera. Azken hamarkadetan, eremu magnetikoek izaki bizidunengan izan ditzaketen eraginei buruzko ikerketa ugari egin dira. Horien artean daude interes agronomikoa eta basoa duten espezieen ernalketan eta hazkundean izan dezaketen eragina zehazten dutenak. Orain arte, eragin bizigarria izan dute ia beti. UPMk azaldu duenez, eremu magnetikoaren eta basoaren arteko elkarreraginean parte hartzen duten faktore ugariek osatzen dute “gaur egun”.
UPMko ikertzaileek aztertu dute 125 edo 250 mT-ko eremu magnetikoek zer eragin duten ernamuinazioan eta landatu aurretik tratatu ziren tritikale hazien bidez lortutako pantenulak hazteko lehen etapetan.
Aurretratamendua egiteko, haziak iman zeramiko baten zuloan sartu ziren denbora jakin batzuetan (1, 10, 20 minutu, 1 eta 24 ordu). Ondoren, ernamuinketa-testa egin zen, haziak Petri plaketan jarrita, iragazki hezeko paperaren gainean. Halaber, tratatu ez ziren haziak kontrolatzeko talde bat ezarri zen.
Analisi estatistikoak erakutsi zuen haziak kontrol-taldekoak baino %1 eta %19 gehiago ernetzen zirela. Ernetzeko batez besteko denbora %6 murriztu zen tratatu ziren hazietan. Era berean, hazi ernamuinduen %1, 10, 25, 50 75 eta %90 lortzeko behar den denboran kontrol-taldea baino %16 gutxiago murriztu zela ikusi zen.
Hazkuntzan izandako eraginak ebaluatzeko, haziak ernetze-saiakuntzetan bezala tratatu ziren. Sustraiaren luzera erein eta 2 egunera neurtu zen, sustraiaren luzera eta guztizkoa (sustraia+aireko zatia) erein eta lau egunera, eta, azkenik, sustraiaren luzera eta pisua eta guztira sei egunera. Azterlanaren arabera, tratatutako hazietatik zetozen panantulek tratatu gabeko hazietatik zetozenek baino luzera eta pisu handiagoa zuten. UPMk adierazi zuenez, horrek “egiaztatzen du eremu magnetikoen eraginak, hazien ernetze-prozesuan eragiteaz gain, hazten jarraitzen zuela platantulak garatzeko lehen etapetan”.
