Atzerritarraren Identifikazio Zenbakia (AIZ) zenbaki pertsonala, bakarra eta esklusiboa da, eta Espainian duten egoera legeztatzen duten atzerritarrei esleitzen zaie. Interes “ekonomiko, profesional edo sozialengatik Espainiarekin harremana duten” atzerritarrek nahitaez eskatu behar dute, Europar Batasunekoak izan ala ez. Horregatik, pertsona horiek tramitatzen edo luzatzen zaizkien agiri guztietan agertu behar du, baita bere nortasun txartelean edo pasaportean jasotako eginbideetan ere.
AIZ eskatzailearen bizilekuko herrialdeko Espainiako ordezkaritza diplomatikoetan edo kontsuletxeetako bulegoetan eska daiteke, baita Polizia Zuzendaritza Nagusian edo Espainiako Atzerritarren Bulegoan ere. Horretarako, legeak baimena ematen dio interesdunari edo boterea duen ordezkari bati izapide hori egiteko. Hori bai, ezinbestekoa da eskabide-orria, pasaportea, nortasun txartela edo interesdunaren nazionalitatea egiaztatzen duen agiria aurkeztea.
Espainian egotea legezkoa dela egiaztatu behar da eta AIZren eskaeraren arrazoia justifikatzen duten agiriak aurkeztu
Gainera, Espainiako egonaldia legezkoa dela egiaztatu behar da eta AIZ eskatzeko arrazoia justifikatzen duten agiriak aurkeztu. Dokumentu horiek Zerga Administraziotik, jabetzaren edo merkataritzaren erregistroetatik, notarioetatik, Trafikotik, Gizarte Segurantzatik edo Enplegu Institutu Nazionaletik etor daitezke, besteak beste.
Erabilgarritasunari dagokionez, AIZak erregistro-ziurtagiria eta egoitza-txartela emateko balio du, baita ibilgailu bat gidatzeko eta matrikulatzeko baimena lortzeko, banku-kontu bat irekitzeko, etxebizitza bat erosteko, laguntza psikosoziala edo psikopedagogikoa jasotzeko ere, hala behar izanez gero, gorputzeko, materialeko edo merkataritza- edo industria-establezimenduetako kalteak ordaintzeko…
Azken finean, Espainian egiten den edozein izapidek AIZ aurkeztea eskatzen du; beraz, kopuru hori galduz gero, salaketa jarri behar da polizia-etxean, eta kopia bat eskatu atzerritarren bulegoan. AIZ berria izapidetzeko, pasaportea eta salaketa aurkeztu behar dira.
Atzerritarren dokumentazioa
Imagen: Daimalu
Atzerritarrek Espainian dituzten eskubide eta askatasunei eta haien gizarteratzeari buruzko urtarrilaren 11ko 4/2000 Lege Organikoaren Erregelamendua onartzen duen abenduaren 30eko 2393/2004 Errege Dekretuak arautzen du AIZ. Arau honetan, gainera, atzerritarrek Espainian duten legezko egoera frogatzeko eduki behar dituzten gainerako agiriak biltzen dira:
Pasaportea edo bidaia agiria eta bisatua. Pasaportean sarrera-zigilua, identitatea eta Espainiako egonaldiaren egoera jaso beharko dira, betiere egonaldiko bisatua behar ez bada. Bisatuari dagokionez, ematen den egoera eta balioa egiaztatzen ditu.
Atzerriko txartela. Legearen arabera, “sei hilabete baino gehiago Espainian egoteko bisatua edo baimena eman zaien atzerritarrek” atzerritarren nortasun-txartela eskuratzeko eskubidea eta betebeharra dute. Txartel honek Espainiako legezko egoera egiaztatzen du eta Espainian sartzen denetik edo herrialdean egoteko baimena ematen denetik hilabeteko epean eskatu behar da. Atzerriko txartelaren titularrak behartuak daude txartela beti berekin eramatera, eta, beraz, txartela galdu, suntsitu edo baliogabetzeko, balio eta indarraldi bereko beste agiri bat eskatu behar da berehala.
Mugaz gaindiko langileen eta ikasleen txartelak. Sei hilabetetik gorako ikasketa edo ikerketagatik Espainian dauden atzerritarrek, bai eta mugaz gaindiko langileek ere, ikasle txartela eta mugaz gaindiko langile txartela izan behar dute, hurrenez hurren.
Dokumentazio hori ez izateak arau-hauste eta zehapen arinak, larriak edo oso larriak ekar ditzake. Zehazki, Barne Ministerioak gogorarazi du arau-hauste arintzat jotzen dela nazionalitatea, egoera zibila, helbidea edo lan egoera aldatu dela Espainiako agintariei ez jakinaraztea, edo legezko epeak igaro ondoren jakinaraztea. Orobat, penalizatu egiten da iraungi diren baimenak berritzeko eskaerak hiru hilabete atzeratzea, edo norberaren kontura lan egitea dagokion baimenik gabe. Isuna 300 eurokoa da gehienez.
Arau-hauste larrien artean hauek nabarmentzen dira: Espainiako lurraldean irregularki egotea, Espainian behar den baimenik gabe lan egitea, segurtasun publikoagatik ezarritako neurriak ez betetzea (aldizka edo mugak edo herriguneak urrutiratzea), hirugarren arau-hauste arina egitea eta nazionalitatea, egoera zibila edo helbidea ezkutatu edo faltsutzea. Arau-hauste horiek 301 eurotik 6.000 eurora bitarteko isunak ekartzen dituzte.
Azkenik, arau-hauste oso larritzat jotzen dira Estatuaren kanpoko segurtasunaren aurkako jardueretan parte hartzea edo Espainiak beste herrialde batzuekin dituen harremanei kalte egin diezaieketen jardueretan parte hartzea; etorkin klandestinoa irabazi-asmorik gabe sustatzea, erraztea edo erraztea; arraza-, etnia-, nazio- edo erlijio-arrazoiengatik bereizkeria-jokatzea; langile atzerritarrak kontratatzea dagokion lan-baimenik gabe; eta hirugarren arau-hauste larri bat egitea, besteak beste. Isuna 6.001 eurotik 60.000 eurora bitartekoa da.
