Espainiak beste urtebetez eten du gizarte-ongizatearen indizea, Europako Batasuneko (EB) mailekin alderatuta, Ioé Kolektiboaren Gizarte Barometroaren eta CIP-Ecosocial-en (FUHEM) arabera. Gure herrialdeak ez zuen erdibidean jartzerik izan, ezta oparoaldi ekonomikoetan ere. Oraingo honetan, 1994-2009 aldia aztertzen du lanak, eta ondorio hau ateratzen du: “Espainiako gizarte-ongizatea etenaldian egon da beti”, Europako bizilagunekin alderatuta.
Espainiako Gizarte Barometroak erakusten duenez, 16 urtean, diru-adierazleak gorantz joan diren bitartean, biztanleen gizarte-ongizatea “ia ez da hobetu”, eta, horren ondorioz, herritarrak gero eta konbentzituago agertu dira: “bidegabeko gizartean bizi dira, eta erakunde politiko ez oso fidagarriak dituzte”. Azterlanak herritarren ongizate-egoera definitzeko adierazle batzuk hartzen ditu erreferentziatzat, eta ondorio hau ateratzen du: gizarte-ongizatearen baldintza ekonomiko eta ekologikoei dagokienez, “desberdintasuna eta pobrezia areagotzen ditu, eta krisiaren ondorioz, enplegua eraitsi eta kutsadura eta energia-mendekotasuna murrizten ditu”.
Txostenaren arabera, “errentaren eta ondarearen banaketan izandako ezberdintasun tradizionala are polarizatuago dago krisiaren ondorioz”. Horren ondorioz, etxebizitza pobreen tasa handiagoa izan da (%20,8 batez besteko errentaren %60tik behera), eta aberastasunaren banaketan gero eta alde handiagoa dago. Lehen, etxe pobreen eta aberatsen arteko aldea %25ekoa zen; 2005etik 2009ra bitartean, %28 handitu zen desberdintasun-ratioa. Gizarte Barometroaren arabera, finantza-merkatuak globalizatzen ari diren bitartean eta “gutxiengo batentzat errentagarritasun izugarria” sortzen duten bitartean, ia ez da hobetu soldata-errentak jasotzen dituzten herritar gehienen erosteko ahalmena; 1994 eta 2009 artean, batez besteko soldata % 0,3 aldatu zen urtetik urtera; denboraldi berean, aberastasun handiak % 5,4 igo ziren.
Gizarte-politikari dagokionez, lanak adierazten du osasuna dela herritarrek gehien balioesten duten gizarte-esparrua. Hala ere, “hezkuntzan gehiago gastatzen da eskola-emaitzak hobetu gabe, etxebizitza eskuratzea zailagoa da eta enbargo eta etxegabetzeak ugaritu egiten dira, eta gizarte-babesa pixka bat hobetu da gastu publiko gutxirekin”, dio txostenak. Talde mailako ongizate-baldintzei dagokienez, azterlanak ondorioztatzen du 2009an delinkuentzia jaitsi egin dela “epaitegiak saturatu arren”, eta 2008. eta 2009. urteetan bederatzi milioi euroko muga gainditu dutela lehen aldiz, eta aldi berean presoak %35 gehitu direla.
Espainiaren kasuan, adierazle positibo gisa, Garapenerako Laguntza Ofiziala nabarmentzen da. Azken urteotan, errenta handiko herrialdeen munduko batez bestekoa hirukoiztu egin da (BPGaren %0,17, eta Espainiak, berriz, %0,44), nahiz eta gogoratu 2009an gelditu egin zela.