Espainian bizi diren etorkinen ia %5ek ezgaitasunen bat du. Guztira, 225.000 pertsona inguruk dute egoera larriagotzen, kasu batzuetan, legez kanpokotzat jotzen delako. Ez dute osasun txartelik, bizitzeko baimenik eta minusbaliotasunaren ziurtagiririk. Osagai horiek nahastuta, ezgaitasunaren tratamendua eragozten da, integrazio-prozesua zailtzen da eta, ondorioz, lan-munduan sartzea oztopatzen da.
Espainian bizi diren etorkinen %5ek, gutxienez, ezgaitasunen bat du, Ezgaitasuna duten Pertsonen Ordezkarien Espainiako Batzordearen (CERMI) azterketa baten arabera. Immigrazioaren Behatoki Iraunkorrak argitaratu du txostena, eta talde horrek dituen integrazio- eta diskriminazio-zailtasunak azaltzen ditu (225.000 pertsona inguru).
Azterketaren ondorio nagusietako bat immigrazioaren, ezgaitasunaren eta bazterketaren arteko harremana da. Minusbaliotasunen bat duten atzerritarrak bitan bereizten dira. Alde batetik, desabantailak etorkinak dira, baina, gainera, ezgaitasunak eragindako bazterketa-egoera bati aurre egin behar diote.
Etorkinak izateak dituen desabantailez gain, ezgaitasunak eragindako bazterketa dago.
Ia ez dago zerbitzu espezializaturik populazioaren zati horrentzat, eta, halakorik dagoenean, onuradunek ez dakite. “Zerbitzuen arteko koordinazio-harremanak, kasu honetan, funtsezko elementuak dira”, azpimarratu du txostenak. Gerta daiteke, halaber, halakorik badela jakinda ere, legez kanpokotzat jotzeak osasun-txartela edo minusbaliotasun-ziurtagiria eskuratzea eragoztea, eta, beraz, baita tratamendua bera ere.
Laneko diskriminazioa
Lan esparruan, legez kontrako baldintza juridikoei, “gutxieneko eskubide sozial jakin batzuk eskuratzea zailtzen dutenei”, lana aurkitzeko zailtasunak gehitzen zaizkie. Bi egoera horiek “gutxieneko mailatik beherako lan-baldintzak”, diru-sarrera nahikoak eta, ondorioz, beste baliabiderik eza (etxebizitza, esaterako) eragin dezakete.
Oinarrizko zerbitzuak eta zerbitzu unibertsalak talde honentzat bakarrik dira. Hain zuzen, txostenaren arabera, ezgaitasuna duten etorkinek “gizarteratu eta laneratzeko oso maila apalak dituzte, prekarietate maila handikoak”. Erdiek baino gehiagok ez dute lanik, eta% 26,1ek, berriz, ezgaitasuna duten espainiarren langabetuak dira.
Migrazio-ibilbidea arrisku-faktoretzat hartzen da. Txostenak Kanariar Uharteetako fenomenoari erreparatzen badio ere, egoera bera beste egoera batzuetan ere islatzen da. Gure herrialderainoko bidaia egiteko baldintzak “beren bitarteko eta iraupenengatik, osasunarentzat eta are norberaren bizitzarentzat ondorio larriak eragiteko arrisku handia” dira.
Bidaia egiteko baldintzek ondorio larriak izan ditzakete bizitzan.
Paterako lekualdaketak ontzi txikitan egiten dira, 10-20 laguneko taldetan, eta 20-30 ordu behar izaten dituzte 100 kilometroko ibilbidea egiteko. Bidaiari bakoitzak, ordea, arropa bero, janari eta ur gutxi dauka.
Cayukoek, berriz, 80 eta 150 pertsona bitarte hartzen dituzte, “oso egoera penagarrian”. Bidaiak 8 eta 11 egun bitartean irauten du, “pilatuta eta ur eta janari gutxirekin”. Denbora horretan, lesioak gerta daitezke kolpeengatik, itsasoaren edo ontziaren egoeragatik, eguzkiak eragindako erredurengatik edo luzaroan mugitu ezin izateagatik.
Lurreko bidaiei dagokienez, 1.000 kilometro egiten dituzte hainbat garraiobidetan edo oinez. Pertsona batzuk Ganbiatik edo Senegaletik abiatzen dira, itsasertza itsasontziaren bestaldera eraman arte.
